Geluk zit in jezelf, horen we vaak. Maar het is juist ook je omgeving waar je heel vrolijk van kunt worden – een geveltuintje, de blauwe zee, de aanblik van een papierwinkel. Journalist Annemiek Leclaire zocht uit hoe dat werkt.
We horen altijd dat geluk van binnen moet komen, maar de omgeving speelt een belangrijke rol in hoe we ons voelen. Omgevingspsychologen zoals de Britse Gary Evans hebben in kaart gebracht welke aspecten ons blij en welke ons gedeprimeerd maken. In de bebouwing houden de meeste mensen van een lichte, schone omgeving met makkelijke zichtlijnen, zonder donkere, gure, winderige hoekjes.
Omgekeerd, schrijft Evans in het artikel The built environment and mental health, zijn de gebouwen waarin mensen zich het ongelukkigst voelen hoog, groot, en onpersoonlijk, met binnen lange anonieme gangen en geen gezellige plekken om met een groepje even te staan kletsen.
Naar het effect van natuur op ons gemoed is ook veel onderzoek gedaan. Of het nu komt door de zogenoemde fractale vormen van bladeren en bloemen of door de vrije blik op uitgestrekt groen: feit is dat uitzicht op natuur de concentratie verhoogt en een rustgevend effect heeft op lichaam en geest. ‘Vitamine G’ noemt onderzoeker Jolanda Maas dat in haar proefschrift uit 2009 over gezonde omgevingen.
In Eindhoven en Utrecht worden binnenkort woontorens gebouwd van zeventig meter hoog die door de beplanting in de gevels lijken op verticale bossen. “Wie uitkijkt op groen, voelt zich sneller goed,” vertelde de verantwoordelijke landschapsarchitect onlangs in NRC. “Al dat groen maakt bewoners rustiger, minder gestrest, gelukkiger en gezonder in het algemeen,” aldus Timo Cents. Nu blijkt dat uitzicht op groen zelfs genezend kan werken, gaan ook zorginstellingen ‘vergroenen’.
Het Isala-ziekenhuis in Zwolle haalde zesduizend subtropische planten en bomen naar binnen voor tachtig plantenbakken. Ook wordt het normaler om kamers van verpleeg- en ziekenhuizen te laten uitkijken op grasvelden en bomen, zoals in het Meander Medisch Centrum in Amersfoort. Een ‘healing environment’ heet dat.
- Het complete verhaal over vrolijkheid vind je in Flow 5.
Tekst Annemiek Leclaire Fotografie Ana Gabriel/Unsplash.com
