Omdat het zoveelste gesprek over het weer – ‘Wat een regen, hè?’ – behoorlijk vermoeiend kan zijn. Waarom diepe gesprekken goed voor je zijn en hoe je ze start.
Een goed gesprek, en dan bedoelen we niet eindeloos kletsen over die ene nieuwe serie of de nieuwe vlam van de buurman, maakt gelukkig. Dat zeggen wetenschappers unaniem. Al jaren wijzen onderzoeken erop dat inhoudelijke, intieme conversaties de sociale verbindingen tussen mensen versterken en ze, als resultaat daarvan, gelukkiger maken.
“Dat verbaast je misschien,” zegt Matthias Mehl, psycholoog aan de Universiteit van Arizona in The New York times. “Want je zou kunnen denken, onder het mom van ‘don’t worry, be happy’, dat zolang je aan het oppervlak van het leven blijft, je gelukkiger bent. En dat in gesprekken afdalen naar de existentiële diepten van het leven, je juist ongelukkiger zou kunnen maken.”
Maar die vlieger blijkt dus niet op te gaan. Uit zijn eigen onderzoek naar het verschil tussen smalltalk en diepere conversaties blijkt dat hoe meer diepe en intieme gesprekken mensen hebben op een dag, hoe gelukkiger ze zich die dag voelen.
Waarom voeren we zo weinig diepe gesprekken?
Als het zo duidelijk is dat diepere gesprekken ons zoveel gelukkiger maken, waarom doen we het dan zo weinig? Er blijkt namelijk ook uit onderzoek van de Universiteit van Washington, pakkend getiteld Eavesdropping on Happiness, dat minder dan de helft van de gesprekken die een gemiddeld mens op een dag heeft, als een ‘betekenisvolle uitwisseling’ wordt gezien.
Dat komt volgens psycholoog Arthur Eaton omdat we de kunst van het diepe gesprek zijn verleerd. Volgens hem ontmoeten we elkaar minder in de fysieke ruimte en zijn we op andere manieren met elkaar gaan praten: via een scherm. En dan wordt het een stuk moeilijker om de diepte in te gaan. Volgens Eaton zijn we door de huidige ontwikkelingen huiverig geworden voor écht contact.
Hoe start je dan wél een goed gesprek? Door het ongemak aan te gaan. Want het zal misschien onwennig voelen om plotseling diepere vragen te gaan stellen, maar uit onderzoek blijkt wel degelijk dat het ons in the end goed doet. Zo start je een dieper gesprek.
Zo ga je de diepte in
- Durf het avontuur aan te gaan
Beginnen met smalltalk is goed: dat schept een gevoel van verbondenheid. Maar durf daarna van het gebaande pad af te wijken, door ruimte te maken voor een afwijkende visie of een verrassende vraag. En je eigen neiging tot controle – en de wens om een gesprek een bepaalde kant op te krijgen – wat te laten varen.
- Toon écht interesse in de ander
Begin niet meteen over jezelf, maar toon oprechte interesse in je gesprekspartner door zorgvuldig en actief te luisteren. In plaats van het geijkte “Hoe gaat het?” kun je een mooie, persoonlijke vraag stellen: een eerste uitnodiging aan de ander om zichzelf te laten zien.
- Stel verdiepende vragen
Je bereikt diepgang door vragen te stellen die inhaken op de persoonlijke motieven, gevoelens en waarden van de ander. Bijvoorbeeld: waarom is dit zo belangrijk voor je? Hoe is dit zo gekomen? Maar ook concrete vragen kunnen een mooi gesprek op gang brengen, zoals: Op welk moment was je het trotst de afgelopen week? Waar verwonder je je de laatste tijd over? Waaraan erger jij je? Welke belangrijke keuze heb je onlangs gemaakt? - Heb de moed om zelf ook kwetsbaar te zijn
Hoe nodig je de ander uit tot kwetsbaarheid? Door zelf de eerste stap te zetten. Durf kwetsbaar te zijn, zonder franje, zonder masker. Betrek de ander bij je leven en vraag bijvoorbeeld om advies. Dit schept een gevoel van vertrouwen. Vaak durft de ander zich vervolgens ook meer open te stellen.
Meer lezen
- Door een praatje te maken met een vreemde voel je je beter. Zo zit dat.
- Iemands uitnodiging afslaan? Dit is het effect op jezelf en de ander, volgens de wetenschap.
- Zo kun je optimaal genieten van een feestje: 5 tips.
Tekst Grete Simkuté Bewerking Bente van de Wouw Fotografie Getty Images
Gepubliceerd op 8 januari 2024