Werd ze in haar tijd nog uitgemaakt voor ‘bangmaker’, nu weten we dat Rachel Carson haar tijd ver vooruit was met haar inzichten over de bescherming van de natuur.
Rachel Louise Carson wordt op 27 mei 1907 geboren in Springdale, Pennsylvania als jongste dochter van Robert Warden Carson, een rondreizende verkoper van verzekeringen, en Maria McLean. Rachel is een nakomertje: haar zus Marian en broer Robert zijn respectievelijk tien en acht jaar ouder dan zij. Het gezin heeft weinig geld en woont in een bescheiden huis zonder elektriciteit en zonder stromend water, maar wel midden in de natuur.
Rachels liefde daarvoor wordt gevoed door haar moeder, die haar vaak mee naar buiten neemt om samen te genieten van vogels, insecten en de bewoners van riviertjes en vijvers. Als ze niet buiten is, zit Rachel binnen te lezen. Ze houdt vooral van boeken waarin dieren de hoofdrol spelen: haar lievelingsschrijver is Beatrix Potter, haar lievelingsboek De wind in de wilgen. Ze begint zelf ook verhalen te schrijven die vanaf haar elfde met enige regelmaat worden gepubliceerd in een kindertijdschrift.
Haar moeder is vastbesloten haar slimme jongste dochter de opleiding te geven die ze zelf heeft gemist. In 1925 begint Rachel op het prestigieuze Pennsylvania College for Women. Ze weet een paar beurzen te bemachtigen, maar dat is niet genoeg om in haar levensonderhoud te voorzien. Haar ouders verkopen een deel van hun land en het familieservies, en nemen een extra hypotheek: haar moeder gaat pianolessen geven – alles om Rachel te laten studeren.
Het eerste jaar studeert Rachel Engels met als doel schrijver te worden, daarna stapt ze over naar biologie. Nadat ze in 1929 haar bachelordiploma magna cum laude heeft behaald, gaat ze aan Johns Hopkins University in Baltimore dierkunde en genetica studeren. Het is de tijd van de beurskrach, waardoor haar ouders financieel nog krapper komen te zitten.
Ze zou het liefst willen promoveren na het behalen van haar masterdiploma in 1932, maar er is simpelweg geen geld meer voor. Het jaar daarop overlijdt haar vader en moet Rachel de kost gaan verdienen voor haar moeder en zichzelf, en daarna ook voor de twee dochters van haar oudere zus, die Rachel en haar moeder na Marians dood in 1937 in huis nemen.
Papieren vriendin
Gelukkig vindt Rachel werk waar ze goed in is. Het begint met scripts schrijven voor de wekelijkse educatieve radio-uitzendingen van het bureau voor visserij: in 1936 krijgt ze een vaste baan als maritiem bioloog bij de Amerikaanse Fish and Wildlife Service. Ze schrijft pamfletten en bestudeert vispopulaties voor de overheid.
Om een groter publiek te bereiken, schrijft ze freelance vanuit haar persoonlijke passie artikelen over de natuur. In 1941 publiceert ze haar eerste boek: Under the sea-wind. Er is weinig belangstelling voor maar Rachel geeft niet op. In 1951 verschijnt haar tweede boek, een biografie van haar grote liefde, de zee: The sea around us. Deze keer heeft ze beet, om in visserstermen te blijven. In de eerste zes maanden worden er meer dan 250.000 exemplaren van het boek verkocht, ze wint er verschillende prijzen mee en het wordt – niet erg succesvol, vindt ze zelf – verfilmd.
De aanvragen voor lezingen stromen binnen, op straat wordt ze herkend – ze vindt het maar stressvol. Maar het succes heeft ook voordelen: in 1952 kan ze haar baan opzeggen om zich helemaal aan het schrijven te wijden. Ze trakteert zichzelf op de fraaie verrekijker-met-ingebouwde-microscoop die allang op haar verlanglijstje stond, en ze laat een buitenhuisje bouwen aan de kust van Maine.
Door het jaar heen leeft ze samen met haar moeder in Silver Spring, Maryland, waar Maria het huishouden en Rachels correspondentie doet, en Rachel schrijft. ’s Zomers zoeken ze de koelte op in Silverledges, het huis in Maine. Rachel Carson – een vriendelijke maar gereserveerde vrouw – houdt van tuinieren en van vogels kijken. Een bepaald soort lijster en de stern zijn haar favoriet.
Er dient zich ook een menselijke favoriet aan: de buurvouw in Maine, Dorothy Freeman. De intiemste relatie van Rachels leven wordt vooral op papier beleefd. De vriendinnen zien elkaar alleen ’s zomers, de rest van het jaar corresponderen ze. Dorothy Freeman laat haar man sommige brieven van Rachel lezen zodat hij begrijpt wat er speelt, maar het overgrote deel van de correspondentie wordt angstvallig buiten beeld gehouden.
Linda Lear, een van Rachels biografen, schreef erover: ‘Carson had een toegewijde vriendin en zielsverwant hard nodig, iemand die naar haar luisterde zonder advies te geven en die haar helemaal accepteerde zoals ze was, als schrijfster en als vrouw.’ De vriendinnen zijn soulmates. Vlak voor Rachels dood vernietigen ze honderden van hun brieven (maar er blijven er toch nog negenhonderd over, die later gepubliceerd zullen worden).
- Het complete verhaal over Rachel Carson vind je in Flow 6.
Tekst Liddie Austin Fotografie Getty Images
Kijk hier voor alle actuele aanbiedingen en kortingscodes in de webshop.
