Een vetbolletje aan de tak van een boom, wat pindaslingers aan het balkon of een zadenmengsel op de tuintafel. Hoe helpen we vogels de winter door, en hebben ze het echt nodig? De do’s en don’ts van vogels voeren in de winter.
In de winter, zeker als er sneeuw ligt, wordt het een stuk lastiger voor kleine maar ook grote vogels om voedsel te vinden. Wij zijn de moeilijkste niet en helpen dan graag een handje. Niet alleen de vogels worden daar blij van, wijzelf ook. Minutenlang kunnen we soms kijken naar hoe een koolmeesje in een vetbol pikt, en bij online editor Bente is er zelfs een ijsvogel in de achtertuin neergestreken.
Maar hebben die vogels er op de lange termijn ook wat aan? Volgens vogelonderzoeker Kees van Oers is zo’n vetbol vooral uitstel van executie. Zo stelt hij in de Volkskrant dat we er wel individuele vogels mee helpen, maar dat het voor het behoud van de populatie weinig verschil maakt.
Op kleine schaal
Van Oers in het artikel: “Ze moeten ook in de zomer nog jongen voeren. Als meer vogels de winter overleven, is er straks minder voedsel voor al hun jongen en gaan meer kuikens dood. Als juist meer mezen sterven in de winter, is er meer voedsel in de zomer en zal de populatie zich dus herstellen.”
Verschil maken we dus alleen op kleine schaal, maar dat maakt het niet minder leuk om een roodborstje van zo’n pindaslinger te zien eten. Wat kunnen de vogels goed gebruiken en wat kun je ze beter niet geven? We delen wat tips.
De do’s en don’ts van vogels voeren
- Volgens de Vogelbescherming kost het vogels in de winter veel energie om hun lichaamstemperatuur op veertig graden te houden. Zo veel, dat kleinere soorten in een koude nacht soms tien procent van hun lichaamsgewicht verliezen. Zij kunnen extra’s zoals zadenmengsels, fruit, vetbollen en pinda’s dus goed gebruiken.
- Bij lichte vorst kun je vers drinkwater aanbieden, hier kunnen ze ook in badderen. Bij strenge vorst kun je dat drinkbakje beter weer binnenhalen.
- Volgens Natuurmonumenten helpt het om extra nestkastjes op te hangen. De vogels gebruiken die niet om in te broeden, maar het houdt ze in de winter wel warm.
- Bedenk van tevoren welke vogels je graag ziet in de tuin en pas de voeding daarop aan. Een koolmees eet weer ander voedsel dan een specht.
- ’s Morgens en ’s avonds hebben de vogels het voer het hardst nodig.
- Pas om met plastic netjes. De vogels kunnen hierin verstrikt raken met hun pootjes of snavel. Als je een vetbol koopt, kun je het netje er beter afhalen voordat je hem ophangt.
- Bied geen voedsel aan dat snel bevriest (zoals kleine stukjes appel) of waar veel zout in zit.
Meer lezen
- Met deze gratis vogelcursus leer je alle tuinvogels en hun geluiden kennen.
- Vijf tips voor vogels kijken in je eigen tuin.
- Vogels kijken voor je plezier.
Tekst Bente van de Wouw Bron de Volkskrant Fotografie Getty Images
Gepubliceerd op 21 januari 2022, laatst bewerkt op 3 december 2023