Oktober is de Maand van de Geschiedenis. Daarom plaatsen we vier weken lang iedere zondag een verhaal over dit onderwerp. Vandaag: waarom geschiedenis therapeutisch kan werken.
Geschiedenis kan therapeutisch werken, schrijft filosoof Alain de Botton, oprichter van The School of Life, in The book of life. In het hoofdstuk What is history for legt hij uit waarom het bestuderen van het verleden zo belangrijk is. ‘Geschiedenis doet ertoe omdat het ons oplossingen biedt voor veel hedendaagse problemen.’
Stel dat je ontevreden bent met het huidige politieke systeem, dan kan het volgens hen enorm helpen om te lezen over de Levellers: een groep Engelse radicalen die een gooi naar de macht deden tussen 1645 en 1650. Of als je wilt weten of je wel of niet moet gaan trouwen, lees dan de ideeën van feministische Mary Wollstonecraft uit de achttiende eeuw, of die van Thomas van Aquino uit de dertiende. (Mary is trouwens twee keer getrouwd geweest, waarvan één keer met een verklaard tegenstander van het huwelijk.)
Volgens De Botton leert geschiedenis ons dat we niet altijd van die te hard werkende, op spullen gerichte mensen zijn geweest, die bezig zijn met hoe goed ze het doen op social media of hoe dun ze zijn. Van geschiedenis leer je dat dingen kunnen veranderen. Dat je zelf kunt veranderen. Van geschiedenis krijg je moed. ‘Je denkt dat jij de enige bent in deze verschrikkelijke situatie, maar als je de lens ver genoeg openzet, blijkt dat meestal niet het geval. De overlevenden van de aardbeving in Lissabon (1755) stonden, net als jij, voor een flinke uitdaging.’
Of, zoals emeritus hoogleraar historische Nederlandse letterkunde Herman Pleij ooit zei: “De geschiedenis bestuderen kan ons helpen het navelstaren op het heden te doorbreken.” En dat is waarschijnlijk ook wat De Botton bedoelt met ‘history as therapy’. ‘Eerst moet je kijken wat er met je aan de hand is, bijvoorbeeld een gebrek aan moed, een verwend karakter of gepieker over iets als het huwelijk,’ schrijft hij. ‘En dan moet je een stuk geschiedenis krijgen voorgeschreven als medicijn om deze kwaal te bestrijden.’
- Meer wat geschiedenis voor ons kan betekenen, staat in Flow 8-2015.
Tekst Catelijne Elzes Photography Shutterstock
