De woorden ‘panta rhei’ blijven maar terugkeren in het leven van Flow’s Creative director Irene Smit. Alles stroomt, verandert voortdurend en is in beweging.
Mijn vader, die een paar jaar geleden vrij onverwacht overleed, had een zeilboot die Panta Rhei heette. En dat bleek geen toeval. In de weken voor zijn overlijden, toen hij al vrij ziek was, haalde ik een boek voor hem uit zijn boekenkast over Griekse filosofie. Hij vroeg of ik het wilde hebben. En hij vertelde dat hij er vroeger regelmatig in las, en zich vooral aangetrokken voelde tot de tekst van Heraclitus over panta rhei – oftewel: alles stroomt.
Ik vertelde dat ik het moeilijk vond, filosofie, en de teksten soms niet zo goed begreep. Zijn antwoord verbaasde me. Ik dacht altijd dat het aan mij lag, maar hij zei: “Ja tuurlijk, dat heb ik ook.” En: “Door er steeds weer in te lezen, je gedachten erover te laten gaan en de woorden op je in te laten werken, komen er soms toch inzichten. Ontstaat er iets waar je wat mee kunt.”
En dat gebeurde toen ik vaker las over panta rhei. Alles stroomt, verandert voortdurend en is in beweging. Het helpt me om het zo te zien: dat er dingen veranderen, maar dat het de natuurlijke flow is van het leven. Uiteindelijk werd het een les die ik koester.
Stromen omarmen
Momenteel zit ik in zo’n fase vol verandering. Werk, privé, de wereld: alles is in beweging en het overspoelt me soms. Dan heb ik het idee dat ik in het water sta en het zand onder mijn voeten wegstroomt. Ik kan er onzeker van worden en bang voor zijn. Geen controle, geen vastigheid.
Maar net toen ik dacht: help wat nu, popte de naam op van de boot en het gesprekje met mijn vader. Ik besefte dat je dat stromen ook kunt omarmen, kunt beschouwen en dat het goed is. Gewoon, omdat het zo gaat in het leven. Ik las nog eens over Heraclitus en wat hij wilde zeggen. Dacht aan het woord flow, waar misschien wel eenzelfde gevoel in zit.
Ik voelde me rustiger worden en eindigde, zoals dat vaker gaat, die dag op Instagram. “Some things are meant to flow,” hoorde ik daar in een prachtig spoken word-filmpje van Morgan Harper Nichols. En wat was ik ineens blij dat dingen stromen, in beweging zijn. Want daar gebeurt het; waar je wordt meegenomen door de stroom, waar het zand onder je voeten vandaan gezogen wordt. Daar ontstaan de nieuwe wegen en nieuwe plannen. Dank pap!
- Lees meer in de nieuwe Flow 3.
Fotografie Courtney Smith/Unsplash.com