6 signalen dat je bent opgegroeid met een ‘eggshell’ ouder

Altijd op je tenen gelopen als kind? Misschien had je een ‘eggshell parent’. Deze zes signalen helpen je het patroon te herkennen en geven handvatten om jezelf er meer van los te maken.

Stel je een eierschaal voor. Kwetsbaar, breekbaar en je weet dat er een moment komt, binnen afzienbare tijd, dat ie zal breken. Zo voelt het ongeveer als je opgevoed wordt door een eggshell parent.

Wat is een eggshell parent precies?

Volgens de Amerikaanse therapeut Natalie Moore zijn eggshell parents ouders die moeite hebben met het reguleren van hun emoties. Als gevolg daarvan is hun gedrag nogal onvoorspelbaar en vindt er regelmatig een uitbarsting plaats. Moore: “Daardoor lopen kinderen voortdurend op eieren, uit angst voor woedeaanvallen van hun ouders of uit schaamte,” zegt ze in een interview met HuffPost.

De eggshell parent is geen officiële diagnose, maar wel een patroon dat veel therapeuten in de praktijk voorbij zien komen. Een patroon met impact, ook voor hun kinderen, omdat die er vervolgens vaak in hun volwassen leven nog mee worstelen.

Wat zijn de mogelijke gevolgen van een jeugd waarin je op eieren loopt?

1. Hypervigilantie: altijd ‘aan’ staan

Volgens psycholoog Noelle Santorelli is een van de gevolgen van een jeugd met eggshell parents een constante staat van waakzaamheid. Je bent erop ingesteld om elk signaal van dreiging op te pikken. Een frons van je partner? Oei, je hebt vast iets fout gedaan. Een collega die verdacht stil is? Die zal wel boos op je zijn. Je brein staat dus permanent in de ‘brandjes-blussen-stand’, ook als er niets in de fik staat.

2. People pleasen: als de ander maar gelukkig is

Je leert al jong: als ik me maar schik, loopt het niet uit de hand. Je ontwikkelt het vermogen om anderen te allen tijde tevreden te houden. Of, zoals Moore zegt: “Je monitort voortdurend de stemming van anderen en doet alles om hen positief over jou te laten denken.” Jij speelt, kortom, de eeuwige bijrol in het toneelstuk van andermans emoties.

3. Emotionele onderdrukking: alles is ‘gewoon druk’

Emoties? Wat zijn dat? Als kind van een eggshell parent leer je dat het tonen van gevoel gevaarlijk terrein is. Je raakt eraan gewend om zo min mogelijk te voelen – en in elk geval geen emoties te laten zien. Santorelli hoort cliënten vaak woorden als ‘druk’ of ‘vermoeiend’ gebruiken, als ze naar hun binnenwereld vraagt. Verdriet? Nee hoor, diegene is gewoon moe. Ook niet boos nee, hoogstens wat overweldigd.

4. Verantwoordelijkheid voelen voor ándermans gevoel

Een eggshell parent was als een mijnenveld dat jij moest ontmantelen. Dus word je expert in het managen van emoties; die van anderen dan. Een chagrijnige collega? Jij checkt of je mail van gisteren wel vriendelijk genoeg geformuleerd was. Santorelli: “Je neemt automatisch de schuld op je, zelfs als dat helemaal niet logisch is.”

5. Nog altijd wat ongemakkelijk in de buurt van je ouder

Je voelt het al op de oprit: dat knagende ongemak, die lichte spanning in je schouders. Een bezoek aan de ouder die vroeger nogal explosief was, is zelden ontspannen. “Mensen met een eggshell parent ervaren vaak chronisch ongemak in het contact,” zegt Moore. Dus ga je liever eerder dan later weer op huis aan. Of je bedenkt als het even kan een reden om niet langs te gaan (“Ik heb al twee feestjes”).

6. Grenzen stellen voelt onveilig – en bijna onmogelijk

Als kind van een emotioneel onvoorspelbare ouder leerde je al vroeg: tegenwerken is gevaarlijk terrein. “Als kinderen probeerden grenzen te stellen, leidde dat vaak tot zo’n sterke reactie of woede-uitbarsting, dat het simpelweg niet de moeite waard was,” legt psycholoog Santorelli uit. In sommige gevallen kon het ronduit emotioneel onveilig voelen. Dat patroon neem je vervolgens mee: je voelt je als volwassene ongemakkelijk of schuldig zodra je een grens trekt, niet alleen tegenover je ouder, maar in al je relaties.

Hoe kun je er beter mee omgaan?

De eerste stap is je bewust worden van je gedrag. En het besef dat het een gevolg is van een situatie die niet door jou is ontstaan. Moore adviseert om te oefenen met het aangeven van grenzen, ook al is dat ongemakkelijk. Dat gevoel van weerstand is normaal. Je kunt, zonder tekst en uitleg iets zeggen als: “Dit onderwerp bespreek ik liever niet op dit moment,” of: “Vandaag lukt het me niet om langs te komen.”

En dan nog het belangrijkste: wees mild voor jezelf. Volgens Santorelli is afrekenen met de gevolgen van je eierschaalouder geen rechte lijn. Soms zul je terugvallen in oude patronen, het is een proces. “Je gevoelens mogen er zijn, en je bent niet verantwoordelijk voor de emoties van je ouders,” benadrukt ze.