De 12 stadia van een burn-out #11: ‘Ik wil (niet) de oude worden’

Toen journalist Mirjam Rosema-Verhulst uit haar burn-out was gekrabbeld – waar ze tot haar grote verbazing in 2016 in was beland – viel haar op dat opgebrande mensen min of meer door dezelfde fases gaan.

Toen ze een vriendin keihard op een burn-out zag afstevenen, maar die daar niets over wilde horen, werd het zaadje voor deze columnserie gepland. Ze herkende zichzelf in haar afglijdende en later opkrabbelende vriendin. Maar ook in al die andere mensen die ze erover sprak. Mirjam gaf haar eigen burn-out na twee jaar een plekje door er twaalf Burn-out clichés voor Stressed out over te schrijven.

Omdat het onderwerp helaas nog steeds actueel is, delen we om de week een deel. Deze week deel 11: Ik wil (niet) de oude worden. Mirjam had destijds nog haar eigen textiellabel Toffe Stoffen.

Mei 2017

Na de intake bij de psycholoog voelde ik me opgelucht: ze gaan me helpen! Mijn probleem werd erkend en daar werd ik heel blij van. Tijdens dat gesprek kwam al snel naar voren dat ik de laatste jaren duidelijk te veel deed en te weinig rust nam – of kreeg –, dat ik een perfectionist ben, slecht kan loslaten en toch ook een beetje een control freak ben. Gek. Want ik wás vroeger eigenlijk altijd vrij relaxed. Kon makkelijk ergens mijn schouders over ophalen en ‘morgen is er nog een dag’ denken. Het krijgen van kinderen – en dus een booming huishouden, school en clubjes – en een eigen zaak hebben daar verandering in gebracht. Ik heb m’n eigen tempo niet meer in de hand en loop continu overal achter de feiten aan.

Niet prakkiserend perfectionist

Daarbovenop komt dat ik álles zie wat níet goed is, wat níet af is. Maar ik deed daar de laatste tijd niets mee… Dus heb ik mezelf de stempel ‘niet prakkiserend perfectionist’ gegeven. Want als ik ‘rustig’ aan tafel zit, geef ik met m’n ogen de planten water, kijk ik de heg uit de grond – want die groeit niet hard genoeg, ga ik in gedachte met een klamvochtig doekje over de vensterbank, sta ik de ramen te zemen en schilder ik de deur.

Als ik de trap op loop, erger ik me eraan dat die niet is gestofzuigd en dat er overal was ligt. Maar ik doe niks, ik heb gewoon kortsluiting in mijn hoofd. En íedereen om mij heen heeft alles altijd wel op orde. Nooit als ik bij iemand kom, zie ik stapels was in de kamer liggen. En ik stap er thuis overheen omdat de puf ontbreekt er iets mee te doen. Maar ik erger me dood.

“Ik wil dat mijn huis er gewoon altíjd uitziet zoals op Instagram,” zei ik de eerste keer tegen de psycholoog. “Wil je dat het er altijd zo uitziet, of wil je dat het je niet meer zo veel uitmaakt?” vroeg zij. Ik koos voor het eerste. “En ik wil weer de oude worden,” zei ik.

Ondertussen ben ik al weken niet aan het werk en begin echt op te krabbelen. Ik heb al een aantal sessies achter de rug en ik heb er giga-veel aan. Inmiddels kies ik voor het tweede – ‘dat het je niet meer zo veel uitmaakt’ – en wil ik wel m’n oude energie terug maar moet ik echt dingen veranderen in mijn leven. En dat vind ik lastig.

Een onbestemd gevoel

Met pijn in m’n hart heb ik de voorjaarsbeurzen aan me voorbij laten gaan (wat ergens ook opluchting bracht) en ook een nieuwe collectie zie ik voorlopig niet gebeuren. Die paar keer dat ik in mijn atelier op zolder ben – buiten die keren dat ik me ‘verstop’ voor de schoonmaker… want dan ga ik op het veel te kleine bankje liggen in plaats van op de bank beneden of in bed, en doe alsof ik aan het werk ben – word ik soms overvallen door heel veel zin en ga ik dingen in elkaar naaien en zo. Of het gezellig maken.

Andere keren steekt er een onbestemd gevoel de kop op. Of het nou gefrustreerdheid is of teleurstelling, ik weet het niet. Maar ik begin me steeds vaker te realiseren dat ‘het ’m misschien niet gaat worden’. En dat wil ik eigenlijk helemaal niet denken, want ik heb zó hard gewerkt om mijn eigen merk op te zetten. Ik heb hier jaren en heel wat geld in zitten. Ik heb ontworpen bij de vleet, leveranciers gezocht, onderhandeld, de webshop bedacht en laten bouwen, fotoshoots gedaan, pr, eindeloos gebrainstormd, op beurzen gestaan, stands gebouwd, flyers en kaarten gemaakt, tassen en tipi’s genaaid, genetwerkt, vertegenwoordigd, nog meer onderhandeld, pakketjes gemaakt, bezorgd, me op social media gestort, acties bedacht, goed verkocht en slapeloze nachten gehad… Ik kan Toffe Stoffen toch niet laten klappen? Ik bén Toffe Stoffen!

Sales met een Z

Maar ik lijk geen hoop meer te hebben. Waar ik altijd dacht: eerst investeren en daarna de vruchten plukken, zie ik inmiddels ook hóe veel ik moet verkopen en hóe veel energie ik erin moet steken wil ik er een echt salaris uit halen. Ik startte mijn bedrijf om weer meer creatief bezig te zijn. Maar die lat he, die legde ik wat hoog neer. Ook kwamen er zo veel andere dingen bij kijken bij het ondernemen, dat ik nog maar sporadisch creatief bezig was. Ik houd ook van organiseren en regelen en van A tot en met Y ging het me heel goed af. Maar voor de Z van ‘Zales’ blijk ik niet zo veel talent te hebben – wie schrijft Sales dan ook met een Z?

Eigenlijk doe ik weinig sinds ik niet meer werk, wel steeds een beetje meer. Ik slaap veel. Ga soms meteen weer naar bed als de kinderen de deur uit zijn of als ik thuiskom als ik ze naar school heb gebracht. Ik doe (toch maar) eens een wasje of boodschappen en ik kook. Wandel of yoga en verder kom ik mijn dagen ‘Downton Abbey’ en ‘Call the midwife’ binge-watchend door.

Uit burn-out komen

Mijn hoofd wil alles, maar mijn lijf wil nog weinig. Maar doordat ik mijn energie goed over de dag verdeel – als ik op de fiets naar de psycholoog wil, kan ik vandaag beter met de auto boodschappen doen – krijg ik overall steeds meer energie. Ik doe uurtje op uurtje af, let op mijn grenzen, zeg vaker ‘nee’ en de gesprekken en oefeningen bij de psycholoog werken erg goed voor mij. Het opknappen gaat met sprongen vooruit. Langzaam word ik weer ik weer mezelf… maar dan een betere versie. Want ik wil eigenlijk niet meer de oude worden.