De 12 stadia van een burn-out #6: ‘Een burn-out. Ik krijg het niet over m’n lippen’

Toen journalist Mirjam Rosema-Verhulst uit haar burn-out was gekrabbeld – waar ze tot haar grote verbazing in 2016 in was beland – viel haar op dat opgebrande mensen min of meer door dezelfde fases gaan.

Toen ze een vriendin keihard op een burn-out zag afstevenen, maar die daar niets over wilde horen, werd het zaadje voor deze columnserie gepland. Ze herkende zichzelf in haar afglijdende en later opkrabbelende vriendin. Maar ook in al die andere mensen die ze erover sprak. Mirjam gaf haar eigen burn-out na twee jaar een plekje door er twaalf Burn-out clichés voor Stressed out over te schrijven.

Omdat het onderwerp helaas nog steeds actueel is, delen we om de week een deel. Deze week deel 6: Ik heb gefaald. Mirjam had destijds nog haar eigen textiellabel Toffe Stoffen.

september 2016

Vorige week zaten mijn man en ik aan de tuintafel na een dag opbouwen op de beurs. Rechtop zitten lukte niet. Ik had m’n bovenlijf over de tafel gedrapeerd en gaf het papieren tasje met lege bakjes een zetje. Ik vroeg me hardop af hoe het kon dat ik deze instorting zonder eind niet aan had zien komen. Er viel nauwelijks een stilte. M’n man reageert direct met: “Hoe kan het dat ík dit niet heb zien aankomen!?” We komen tot de conclusie dat we het niet snappen.

Een moeras met drijfzand

Niet veel later lag ik in bad. Ik had namelijk ontdekt dat dat een van de weinige dingen is waar ik echt van ontspan en een beetje door opknap. Nadat ik door een tijdschrift had doorgebladerd, overdacht ik de laatste weken. Ik krabbelde echt een beetje op. Maar vaak als ik op een moment dacht dat ik weer de oude was, werd ik op een ander moment – al vrij snel na dat gedacht te hebben – weer afgestraft door duizelingen en de verlammende vermoeidheid. En mijn hoofd leek nog steeds op een andere planeet te zijn. Toen mijn broer me drie weken geleden vroeg of ik kaartjes voor een familie-uitje wilde regelen, leek het of hij mij vroeg of ik even een moeras met drijfzand wilde oversteken en ondertussen het kwadraat van twee keer phi en daar de wortel van uit te rekenen. Keer negen. Kortom, kortsluiting.

Ik kon wel gillen, maar had er geen puf voor

Het was me daarentegen laatst wel gelukt met wat buren en buurkinderen naar een pierenbad te gaan. Heerlijk in de zon. Kinderen spelen, wij een beetje hangen. Het leven kan slechter dacht ik zo. Ik moest alleen iets eerder naar huis, want ik had een tipitenten-bestellingen en die dingen naaide ik zelf. Maar eenmaal thuis kreeg ik het met hangen en wurgen, met loeizware armen voor elkaar anderhalve bies in de voorpanden te naaien. Toen was ik op. Het was weer gedaan. Hoe gráág ik ook wilde en hoe gróót de druk ook was, mijn armen, mijn hoofd en zélfs mijn rechter been kregen het niet voor elkaar.

Blijkbaar waren de prikkels bij het badje, de gesprekken en het stukje fietsen alweer te veel geweest. En dat de beurs waar ik met mijn interieur textiellabel zou staan met de dag dichterbij kwam en het werk zich opstapelde, hielp waarschijnlijk ook niet mee. Ik zette mijn naaimachine uit, strompelde huilend naar de bank en begroef mijn hoofd in een kussen. Ik kon wel gillen zo gefrustreerd was ik, maar dáár had ik zelfs geen puf meer voor. Mijn lijf was weer eens gestopt. Ik moest gewoon alwéér slapen. Uiteindelijk heeft mijn vriendin a.k.a. coupeuse met wie ik de eerste bulk tipi’s ooit naaide, de stof opgehaald en de tipi’s voor mij afgemaakt. Zo fijn, maar wat voelde ik me – daar heb je ’m weer – falen.

Mensen te woord staan?

In bad begon me ook te dagen dat mijn klachten misschien toch wel stressgerelateerd waren. Want de afgelopen week waren ze wel weer duidelijk verergerd ten opzichte van die week ervoor. Ik begon zelfs te twijfelen of ik de beurs misschien moest afzeggen en dat niet misselijke bedrag dat ik ervoor betaald had maar op de koop toe moest nemen. Op deze manier kon ik toch geen mensen te woord staan, laat staan ze overtuigen een order te plaatsen?

Buiten dat het fysieke deel: twee dagen op m’n benen staan – al een onmogelijke opgave leek. En o ja, had ik het al over de constante prikkels in zo een hal gehad? Die ruis in je hoofd is zónder je een vaatdoek te voelen al heftig. Plus de zenuwen die ik altijd voel, de constante druk dat er wel orders geplaatst moeten worden. En natuurlijk moet ook mijn stand eruitzien om door een ringetje te halen. Tegen dit alles zag ik dus wel op, maar mijn man stelde me gerust: “Ik doe al het werk, en jij gaat op een kruk zitten en bent fysiek aanwezig.”

Een burn-out? Nee joh

En zo ging het. En na het bad na de opbouwdag voelde ik me weer wat beter en ik glimlachte me kranig door de beursdagen heen. Zittend op een kruk. Ik mocht niet klagen over het aantal orders en ik kreeg hier en daar complimenten over dat ik er zo goed uitzag. Had dit alles toch nog een voordeel: zonder te sporten of op m’n voeding te letten waren de kilo’s eraf gevlogen de laatste tijd. Toen ik de dagen na de beurs weer geen stap meer kon zetten zonder te denken dat ik zou omvallen, weer hele dagen in bed of bad lag – nou ja, tot ik de kinderen uit school moest halen – en ook de misselijkheid weer terug was, stapte ik naar mijn eigen lieve huisarts.

Klachten: duizelig, tintelingen, misselijk en extreem moe. Ze liet me meteen een zwangerschapstest doen die natuurlijk negatief uitviel. Ze verklaarde dat veel vrouwen met jonge kinderen moe zijn en dat de duizeligheid en tintelingen in m’n wang, arm en onderrug waarschijnlijk werden veroorzaakt door een gespannen spier in mijn nek. Dat komt wel vaker voor. “Het is overbelasting. Heb je hulp nodig? Of kom je hier zelf wel uit?” vroeg ze. “Nee joh, ik kom hier zelf wel weer uit,” glimlach ik naar haar.

Als ik weer thuis ben app ik m’n broers – soort van opgelucht dat het een naam heeft gekregen. ‘Jongens, het is overbelasting.’ Toen de oudste me meteen belde en zei: “Whow, je hebt dus gewoon een burn-out!” wimpelde ik dat af. Nee joh, gewoon overbelasting. Zo noemde ze het toch? Dat is vast wat minder erg. Daarbij: ‘Ik heb een burn-out.’ Ik krijg het niet over m’n lippen.