Het cliché van de romantische liefde heeft ons geen goed gedaan, vindt de Amerikaanse sociaal psycholoog Barbara Fredrickson. Piepkleine momenten van échte verbinding, is ook liefde – en net zo waardevol.
Je hebt een heel nieuwe visie op liefde, en op ‘ware liefde’.
“Het is een andere manier van denken op basis van recente inzichten in de psychologie, neurobiologie en gegevens uit mijn onderzoek. In de huidige tijd betekent liefde voor de meeste mensen dat je die ene speciale relatie vindt: het romantische idee dat ergens jouw soulmate rondloopt. Ik vind dat best treurig, want de helft van de volwassenen heeft helemaal geen soulmate. Simpelweg omdat ze die nooit zijn tegengekomen of hun relatie over is. Misschien bestaat dé soulmate ook gewoon niet. Doordat relaties zo aan romantische liefde gelijk worden gesteld, beschouwen veel mensen zich als een have-not. Je gaat geloven dat er een groep is die het getroffen heeft en een groep die het niet getroffen heeft. Mijn boodschap is dat onze manier van denken over liefde niet goed voor ons is. Het leidt vaak tot teleurstelling, dus missen we kansen op het gebied van geluk en gezondheid.”
Zijn romantische relaties dan niet belangrijk?
“Zeker, ze behoren tot de meest krachtige en intense liefdeservaringen. Maar door die intensiteit vallen de gewone gesprekjes soms niet meer op, terwijl die veel vaker voorkomen. Elke dag hebben we veel meer en verschillende kansen om liefde te ervaren. Ik haal het van het romantische voetstuk af. Samen delen en positieve emoties ervaren, maakt mensen blij en draagt bij aan een goede gezondheid. Maar vaak zien we niet hoe belangrijk die alledaagse momenten van verbinding zijn.”
Kunnen we die kleine momenten van verbinding dan liefde noemen?
“Absoluut. Op een dieper niveau beschrijf ik het als positieve resonantie. Je voelt allebei een positieve emotie, warmte en betrokkenheid bij de ander. Dat leidt tot synchroniciteit: twee mensen gaan bijvoorbeeld glimlachen en op dezelfde manier gebaren maken. Ook hun hartritme en hersenprocessen lopen meer synchroon. Het lijkt dus alsof er één emotionele toestand is die in twee lichamen en breinen tegelijk aanwezig is. De typische manier van denken over emoties is ‘mijn emotie’ of ‘jouw emotie’. Maar als die synchroniciteit er is, ervaren we samen dezelfde emotie. Uit onderzoek weten we dat dit positieve effecten heeft op je gezondheid. Hoe meer mensen zich verbonden voelen en hoe dichter ze bij anderen zijn in het dagelijks leven, hoe gezonder hun hart wordt. De conclusie die je kunt trekken is dat dit soort interacties waarbij je een klik voelt met de ander, echt goed voor je zijn. Dat geldt zelfs als iemand je helpt in de groentewinkel. Het zijn momenten om energie en gezondheid te krijgen en te geven, net zoiets als goed eten en fysiek actief blijven. Maar hoeveel makkelijker en leuker is dit echte contact? De enige vereiste is dat we er open genoeg voor staan.”
En dat is best moeilijk.
“Ja, we leven in een tijd waarin we anderen niet snel vertrouwen. Ik benadruk altijd dat liefde niet onvoorwaardelijk is. Die momenten van verbinding zijn er dus niet zomaar en onder alle omstandigheden. Een van de belangrijkste voorwaarden is veiligheid. Als je je niet veilig voelt in een groep of je sociale omgeving, kun je deze ervaringen niet hebben met vreemden. De andere belangrijke voorwaarde is verbinding. En daarmee bedoel ik echte, zintuiglijke verbinding met oogcontact of samen in een groep. Niet via Facebook of andere digitale media. Per telefoon kan het wel, als het contact tenminste verder gaat dan alleen praten. In je stem zit heel veel emotionele informatie, dus op die manier kun je elkaars emoties en enthousiasme ook voelen.”
Wat doet al die digitale communicatie met onze relaties?
“Als we onze levens zo organiseren dat we ons niet direct face to face met anderen kunnen verbinden, verminderen we ook ons biologische vermogen om dat te doen. Het wordt dan steeds moeilijker, je verleert het. Je kunt in een neerwaartse spiraal terechtkomen. Daarmee wil ik niet zeggen dat er geen plaats is voor digitale communicatie, het is deel van onze cultuur. Maar het is beter om de balans te zoeken en je te realiseren dat je niet al het contact hoeft te onderhouden via woorden op een scherm. De voordelen van positieve emoties heb je alleen als je ze écht deelt met anderen.”
- Lees het complete interview van Barbara Fredrickson in onze nieuwste Flow-special Hoe leef je het leven.
Interview Sjoukje van de Kolk Fotografie Mink Mingle/Unsplash.com
Kijk hier voor alle actuele aanbiedingen en kortingscodes in de webshop.
