Wat is nou echt belangrijk in het leven? We zijn sinds de pandemie meer op zoek naar zingeving. Journalist Catelijne Elzes schreef er een boek over en ontdekte dat er eenvoudige manieren zijn om meer zin te vinden. En dat kan zo simpel zijn als werken in je moestuin.
De vraag naar de zin van het leven, de zin van óns leven, stellen mensen zich natuurlijk al eeuwenlang. Maar dankzij de pandemie houdt die vraag ons nog wat intensiever bezig. Uit onderzoek blijkt dat 33% van de Nederlanders sinds het begin van de coronacrisis méér nadenkt over zingeving dan vóór de coronacrisis.
Zelf herken ik dit maar al te goed. Mede dankzij de lockdowns werd ik net als vele anderen met mijn neus op de feiten gedrukt. Wat was ik eigenlijk allemaal aan het doen voordat we in isolatie kwamen te zitten? Vanwaar al het geren, ge-ratrace en kijk-mij-het-leuk-hebben op sociale media? Waar besteed ik eigenlijk mijn tijd aan, zowel in mijn werkende als mijn privéleven en doet het er wel toe wat ik doe? Wat is nou echt belangrijk?
Daar kwam nog bij dat ik op een wetenschappelijke studie stuitte naar de zogenaamde Blue Zones. Blue Zones zijn gebieden in de hele wereld, zoals Sardinië en het Japanse eiland Okinawa, waar mensen bovengemiddeld oud worden. Wat blijkt? Om (gelukkig) oud te worden is het nog belangrijker dat je zingeving ervaart, dan dat je niet rookt of dagelijks twee stuks fruit eet. Gemiddeld word je maar liefst zes jaar ouder als je een reden hebt om te leven. Al is het maar zingen in een koor of werken in een moestuin…
Struinen door de bossen
Op zoek naar een onsje meer zin dus! Ik stuitte al snel op het boek van de jonge Finse filosoof Frank Martela. Hij maakt zin-vinden met zijn boek Een prachtig leven, hoe vind je zin in je bestaan best eenvoudig. In de eerste hoofdstukken behandelt hij zo ongeveer alle grote denkers die ooit iets hebben gezegd over de zin van het leven. In het tweede deel van zijn boek zegt hij: stop met denken over DE zin van HET leven en vraag je in plaats daarvan af wanneer jíj betekenis ervaart in je leven.
Martela noemt als voorbeeld het struinen door de bossen van Finland dat hij al zijn hele leven graag doet. Dat mag. Heel veel dingen kunnen zingevend voelen, schrijft hij. Want wat jij als zingevend ervaart, is persoonlijk en het zit vaak al verscholen in je dagelijks leven.
Beschrijf of bepreek eens een paar weken elke avond een paar betekenisvolle momenten van de dag. Die lekkere maaltijd die je voor een vriendin kookte? Een praatje met de daklozenkrantverkoper bij de supermarkt? Het moment dat iets nieuws bijleerde (beter tekenen of zo)? Hoe kun je meer van dat soort momenten creëren in je leven? Volgens filosoof Frank Martela komt zin-vinden neer op verbinding zoeken met jezelf en/of de mensen om je heen. En dan het liefst tegelijk.
Die ene herinnering
Een andere mooie tip kreeg ik van onderzoeker en organisatiecoach Jacky van de Goor. Ze deed promotieonderzoek naar zin en betekenis in het alledaagse leven bij het StoryLab van de Universiteit Twente. Denk eens na over de volgende vraag, zei ze: “Als je één herinnering van je huidige leven mag nemen naar de eeuwigheid, welke kies je dan?” Ga niet te lang wikken en wegen, je hoeft niet je hele gezin én moeder én schoonmoeder erin mee te nemen. Kies met je hart. Daarna kun je bekijken wat deze herinnering zegt over wat voor jou essentieel is in het leven (anderen helpen, aan het lachen maken, echt luisteren als iemand het moeilijk heeft). Deze vraag stellen en ‘m beantwoorden kan je helpen ontdekken wat er voor jou echt toe doet.
Ik kwam erachter dat meer zin in het leven krijgen niet ingewikkeld is. We vangen thuis nu één avond per week een studente op die we via via kennen en die een beetje aan het vereenzamen was. Daarnaast besteed ik meer tijd aan de plantjes op mijn dakterras. Het voelt fijn en zinvol om ervoor te zorgen dat ze tot bloei komen én dat de longen van de stad wat groter worden. Zo klein kan zingeving dus zijn.
Over Catelijnes boek
Catelijne is journalist voor onder meer Flow. Zo schreef ze verhalen over een tikje minder oordelen en een eigen plakboek-dagboek beginnen.
Altijd was ze al een zin-zoeker. Voor haar nieuwste boek Van dit boek krijg je nog meer zin in het leven onderzocht ze hoe je dat nou doet: ontdekken wat je leven zin geeft of wat jouw bijdrage kan zijn. Ze sprak met onder meer andere filosoof, psycholoog, huisarts en een zingevingsonderzoeker. En wat blijkt: zingeving kan ook zitten in pingpongen met daklozen of zelf meubels maken. Meer over haar boek lees je op haar website.
Meer lezen
- Hoe geef je een beetje vrolijk richting aan je leven als je geen idee hebt hoe de toekomst eruitziet?
- Zijn we meer gaan nadenken over de zin van het leven?
- Zinnetjes van Aaf: het lucht op je leven als zinloos te zien.
Tekst Catelijne Elzes Illustratie Froukje den Nijs
