Het is een andere aanpak: positief denken door te kijken naar wat je al goed doet en dat verder ontwikkelen. De glas-halfvol-manier dus. Journalist Otje van der Lelij gaat ermee aan de slag.
Mijn boekenkast telt weinig zelfhulpboeken. De boeken in dit genre die ik toegestuurd krijg, blader ik vluchtig door en liggen vervolgens te verstoffen op zolder. Als een vriendin me een boek uit de zelfhulpafdeling aanraadt, word ik opstandig (‘ik, hoezo?’), verzin ik smoezen (‘geen tijd!’) of loop ik vlug door naar de afdeling literatuur of kinderboeken.
Heel eerlijk, ik heb gewoon niet altijd zin om met een vergrootglas naar binnen te staren. Maar net nu ik constateerde dat ik een beetje niksig jaar achter de rug heb, waarin ik mijn vrije tijd slijt met series kijken terwijl mijn grootse carrièredromen nog steeds onaangeroerd in de koelkast staan, belandt het boek Optimisme, hoop, veerkracht, zelfvertrouwen van psycholoog Matthijs Steeneveld op mijn bureau.
Steeneveld laat zien hoe je met behulp van je ‘psychologisch kapitaal’ – de vier eigenschappen uit de boektitel – een betere versie van jezelf kunt worden. Wat me meteen aanspreekt, is zijn glas-halfvol-aanpak. Waar veel therapeuten zich focussen op wat er mis is, kijkt hij vooral naar wat er wél goed gaat. Zo schrijft Steeneveld in zijn boek: ‘Soms staan cliënten wel even raar te kijken. ‘Huh, wat er wel goed gaat? Daar kom ik niet voor.”
Dat deze aanpak toch werkt, blijkt wel uit tientallen jaren wetenschappelijk onderzoek. ‘Je hoeft problemen echt niet onder het tapijt te schuiven, maar het is zo veel leuker en effectiever om je te ontwikkelen vanuit wat wél lukt, dan jezelf in de put te blijven praten over waar je niet tevreden over bent.’
Positief denken
Door een simpele oefening voel ik wat Steeneveld bedoelt. Eerst zoom ik in op de problemen waar ik aan wil werken (Wat gaat er fout? Hoe vaak gebeurt het? Wat is mijn aandeel hierin?). Mijn humeur zakt meteen beneden nul. ‘Draai het nu eens om,’ schrijft Steeneveld. ‘Waar hoop je op? Hoe zou het gaan als het probleem er niet is? En welk klein stapje zou je kunnen zetten om de situatie prettiger te maken?’ Mijn brein schiet in de fantasiemodus, er is weer perspectief: een droombeeld waar ik naartoe wil bewegen. Welk ongemakkelijk vraagstuk ik er ook op loslaat, de oplossingsgerichte aanpak geeft nu al meer energie en motivatie.
- Het volledige verhaal over positief denken staat in Flow 2.
- Of lees meer in het boek Optimisme, hoop, veerkracht, zelfvertrouwen van Matthijs Steeneveld (Boom Uitgevers).
Tekst Otje van der Leij Fotografie ©Jesse Morrow/Stocksy United
