Introvert zijn: wat houdt het in en hoe ga je ermee om?

introvert zijn

Introvert zijn en dingen alleen willen doen, is een talent. Wat houdt introversie precies in en hoe ga je ermee om? 

Tekst Fleur Baxmeier, Bente van de Wouw  Fotografie Paula May/Unsplash.com
Gepubliceerd op 5 juni 2022 Laatst bewerkt op 12 november 2024 


Ruim een derde van alle mensen is van nature rustig en stil, bedachtzaam, gevoelig en graag op zichzelf. Introverte mensen hebben een gevoeliger zenuwstelsel dan extraverten en voelen zich bij veel prikkels al snel ‘overspoeld’. Daarom hebben ze liever een goed gesprek met één of twee mensen dan dat ze een avond uitgaan met een grote groep. Ze richten zich het liefst op één ding en voelen niet de behoefte om in het middelpunt van de belangstelling te staan.

“De extravert krijgt energie van zijn omgeving en is gericht op de buitenwereld, terwijl introverte mensen energie halen uit hun interne belevingswereld,” legt arbeidspsycholoog Jolet Plomp uit. Het hoeft niet altijd zo zwart-wit te zijn, want je kunt ook van allebei iets in je hebben. En, benadrukt ze: “Introverten en extraverten hebben ieder hun kwaliteiten.”

Bedachtzame leiders

Juist in een tijd waarin alles gericht lijkt te zijn op naar buiten treden, hebben we de stille, bescheiden en nadenkende types nodig, aldus de Amerikaanse schrijver en spreker Susan Cain. Ze pleit voor een herwaardering van de introverte mens. “Introvert zijn en dingen alleen willen doen, is een talent. Geef toe aan je behoefte je tijdelijk af te zonderen. Dan ontstaan de nieuwe ideeën. De frisse energie. Geniet daarvan!”

In haar veelbekeken TED Talk en haar boek Stil – De kracht van introvert zijn in een wereld die niet ophoudt met kletsen legt ze uit dat introverte mensen uitgelezen leiders zijn. Bill Gates, Eleanor Roosevelt, Albert Einstein, Barack Obama, Gandhi: stuk voor stuk introverten die op hun eigen, bedachtzame manier de wereld hebben veroverd. Meestal hebben ze grote kennis van zaken, want ze willen tot in hun tenen begrijpen hoe iets zit, het zijn volhouders en ze analyseren risico’s grondig en handelen niet impulsief.

Introvert, maar niet verlegen

Dat introvert zijn iets te maken heeft met verlegenheid, is een misverstand. Ook de Amerikaanse schrijver Jonathan Rauch toont dat aan in zijn essay Caring for your introvert. Verlegen mensen voelen zich vaak onzeker in sociale situaties en kampen soms met een gebrek aan zelfvertrouwen.

Bij introverten hoeft dat helemaal niet het geval te zijn, want er zijn genoeg introverten die stevig in hun schoenen staan. En ook extraverten kunnen verlegen zijn. ‘Introverte mensen vinden sociale interactie eerder vermoeiend en laden op van alleen zijn, terwijl voor extraverte mensen precies het tegenovergestelde geldt,’ aldus Rauch.

Nog niet helemaal duidelijk wat introvert zijn precies inhoudt? In dit filmpje van BBC wordt introversie fijn uitgelegd.

Omgaan met introvert zijn: tips

Inspiratie in stilte

In haar boek Stil – De kracht van introvert zijn in een wereld die niet ophoudt met kletsen stelt Susan Cain dat je af en toe terugtrekken cruciaal is voor je creativiteit, omdat inspiratie vaak pas komt bovendrijven in stilte. Online brainstormen en vergaderen is daarom een uitkomst, omdat je dan in alle rust achter je scherm zit en een zekere afstand hebt.

Voor introverte mensen is deze manier van ideeën verzinnen en overleggen extra prettig, omdat ze meer tijd en ruimte hebben om hun standpunten naar voren te brengen – en hun bijdrage nog kunnen corrigeren voordat ze op ‘send’ drukken.

Het gaat om je ideeën

Introverte mensen houden niet van praten, wordt vaak gedacht. Smalltalk op een receptie of een netwerkborrel is voor de meesten inderdaad een opgave. Liever hebben ze het over iets concreets en gaan ze de diepte in. Dan houden ze juist wel van praten, zegt Marloes Bouwmeester die het trainingsbureau De Succesvolle Introvert oprichtte.

“Als introverte mensen ergens enthousiast over zijn, zijn ze bijna niet te stoppen.” Maar omdat introverte mensen niet dol zijn op het podium, vinden ze presentaties geven vaak lastig. “Wat helpt, is een goede voorbereiding. Noteer alle kernbegrippen van je presentatie of vergadering op kaartjes. Dat geeft houvast en leidt af van je eigen onzekerheid. Bedenk ook steeds dat je er niet voor jezelf staat, maar voor je opvattingen en ideeën.”

Blijf bij jezelf

Meestal zijn het de introverte mensen die rekening houden met extraverte mensen. Zij passen zich aan. Door naar feestjes te gaan, terwijl ze misschien liever thuis een boek lezen. Door luider te praten, meer te lachen, voor veel dingen in te zijn. Of door in de kantoortuin te werken in plaats van in hun eigen, rustige werkruimte. Tot op zekere hoogte, zegt Susan Cain, is dat gedrag lovenswaardig en nuttig.

Als je echt iets belangrijks te vertellen hebt, kom je niet onder een presentatie uit. Maar als je je voortdurend anders moet voordoen dan je bent, is het risico groot dat je doodvermoeid raakt. Zorg dat je je eigen grenzen kent en ga daar niet overheen: geef duidelijk aan dat je het nodig hebt om soms in stilte te werken, of dat je af en toe in je eentje thuis wilt blijven.

Dagboek van een introvert

Online editor Bente van de Wouw kwam onlangs uit de kast als introvert en schreef er een columnserie over. Hierin schrijft ze onder andere over de vooroordelen van introvertie, over samenwonen met een extravert en over hoe je om kunt gaan met al. die. prikkels. Ze schreef ook het boek Notities van een introvert (Spectrum).

Meer lezen

Lees ook: Sporten kan beter werken tegen een angst of depressie dan therapie of medicatie, blijkt uit onderzoek
Promotional image

Van mental health tot goed nieuws

Flow nieuwsbrief

Wil je nog meer verhalen van Flow? Twee keer per week versturen we een mail met nieuwe artikelen.

SCHRIJF JE IN