Journalist Annemiek Leclaire vond dat het afgelopen moest zijn met al dat ‘moeten’ in haar leven. Over haar zoektocht naar authenticiteit op een manier die echt bij je past, schreef ze een boek, en dit verhaal.
Het is zondag, eind van de middag. De zon valt binnen door de open balkondeuren. Het is druk op het plein voor mijn huis. Er spelen kinderen, er wordt ijs gegeten, toeristen en buurtbewoners zitten op de bankjes onder de platanen met elkaar te kletsen. Ik ben nog niet eens de deur uit geweest. Vanaf het moment dat ik wakker werd, heb ik alleen maar gelezen, nagedacht en geschreven. Je kunt me niet gelukkiger maken. Alsof ik in een pot met goud zwem. Wanneer mijn kinderen bij hun vader zijn, in een huis op een paar minuten afstand van mij, leid ik een leven in quiet contemplation, zoals de Engelsen zo mooi zeggen. Ik pak er eens dit boek bij, dan weer dat boek, bel iemand op die verstand heeft van het onderwerp van mijn interesse – vandaag is dat ‘authenticiteit’, tik wat, noteer iets in een schriftje, rommel wat, maak een wandelingetje, maak een tekeningetje, maar houd mijn gedachten bij mijn onderwerp. Het gaat in mijn leven tegenwoordig allemaal veel meer op intuïtie, en ik ervaar dagen als deze als één lange flow. Aan die moeiteloosheid is wel flink wat onderzoek voorafgegaan.
Ontploeteren
Dat onderzoek begon op een winterse zaterdagochtend, eind 2017. Ik werd wakker en was niet, zoals vroeger, opgetogen door de gedachte aan een nog vrije dag die zich verleidelijk voor me uitstrekte, maar voelde mijn buik onmiddellijk samentrekken van alles wat moest. De nacht ervoor had ik zoals gewoonlijk slecht geslapen. Ik had te veel werk aangenomen en zat vol verwachtingen van wat ‘een goed mens’ behoorde te doen. Op dat moment besloot ik dat het afgelopen moest zijn met dat gekke ‘ge-moet’. Het was het moment waarop je je leven, zoals schrijver Brené Brown dat zou noemen, een ‘update’ geeft, en iets meer gaat koersen op een ontluikend gevoel dat zich niet weg laat drukken. Anders dan in de jaren daarvoor, toen er in onze familie en in ons gezin reële zorgen waren, was er eigenlijk niks alarmerends aan de hand. Ik vond het vooral zonde en ook onzinnig om mijn levensgeluk te laten verpesten door gevoelens van nodeloze gejaagdheid en spanning. Bovendien was ik bepaald niet de enige die er last van had; de spanningsklachten in de samenleving nemen alsmaar toe, net als de cijfers over burn-out, de ziekte van deze tijd. In een van de welvarendste landen ter wereld dragen we stuk voor stuk zuchtend en steunend het juk van druk-druk-druk. Kon dat nu niet anders? Omdat ik zelf ondanks alle boekenwijsheid nog steeds gebukt ging onder een eeuwig gevoel van haast, besloot ik om als representant van de groep ‘sukkels die het te druk hebben’ in real life te gaan ontploeteren. Minder moeten, meer leven: dat is wat mij voor ogen stond, en waarvan ik in een serie essays voor Vrij Nederland stapsgewijs verslag deed. Onlangs publiceerde ik er ook een boek over: Minder moeten, meer leven.
Vangnet
Anderhalf jaar lang sprak ik met economen, psychologen, psychiaters en filosofen over de veelvormige oorzaken van ‘het moeten’ en de even veelvormige oplossingen. Hoe kwam het toch dat er in een welvarend land als het onze zo veel mensen gebukt gaan onder spanning? Wat is eraan te doen? En werkt dat echt? Ook voor mij? Zo begon ik argeloos en tamelijk nonchalant aan een zoektocht die door de onverwachte scheiding van de vader van mijn kinderen en de abrupte dood van mijn nieuwe geliefde een veel rauwer randje zou krijgen dan ik ooit had kunnen denken. En die daardoor veel urgenter en persoonlijker zou worden dan de bedoeling was. Wat opviel, was dat de keuzes die ik inmiddels had gemaakt voor bezieling en bevlogenheid, niet alleen een ruimer leven bleken op te leveren – zonder stress en hersenloos gejakker – maar mij ook in deze intens verdrietige omstandigheden beschermden tegen radeloosheid. Alsof ik in de maanden daarvoor, nog onwetend over wat er allemaal zou volgen, een stevig net voor tegenslagen had geknoopt dat me nu opving. Ik werd iedere ochtend wakker met een messcherp verdriet – nóg ben ik daar niet vrij van – en toch had en heb ik zin om op te staan en aan de dag te beginnen. Om, zoals ik dat in mijn essays noem, ‘het vuur aan te steken in de dag’. Authenticiteit is daarin een van de belangrijkste factoren.
- Het complete verhaal van Annemiek Leclaire vind je in Flow 7.
Tekst Annemiek Leclaire Fotografie Brenda van Leeuwen
Kijk hier voor alle actuele aanbiedingen en kortingscodes in de webshop.