Het roer om: Hélène emigreerde naar Australië en leerde daar wat slow life is

Na haar verhuizing naar Sydney ontdekte journalist Hélène Delhaas dat Australiërs langzaam leven tot kunst hebben verheven. Daar moest ze even aan wennen.

We wilden een housewarming geven voor ons nieuwe huis. “Zeg, moeten we niet eens wat mensen gaan uitnodigen?” vroeg ik twee weken van tevoren aan mijn man, terwijl ik mijn lijst met namen checkte. Hij keek me verbaasd aan. “Waarom? Er is toch nog tijd genoeg? Ze komen of ze komen niet.” Zuchtend legde ik mijn lijst weer weg. Mijn man is Australiër en tegen zo veel Australische logica kan ik niet op.

Ik heb geleerd me er maar niet tegen te verzetten, zeker niet nu ik sinds vijf maanden in Sydney woon en omringd word door mensen die de laidback lifestyle zo’n beetje hebben uitgevonden. Aan agendapunten doen ze liever niet. Zeker niet als het om hun vrije tijd gaat. Want wat heeft het voor nut om iets af te spreken voor over een maand of over twee weken als je niet weet of je dan wel zin hebt? Take life as it comes. No worries mate. Australiërs doen alles op hun eigen tempo en laten zich niet gek maken.

Slow leven

En daar sta je dan met je lijstje. Iets waar ik dol op ben. Een to do-lijst maken en die vervolgens met een dikke stift afstrepen. In Nederland plande ik mijn dagen van uur tot uur. Dat kon ook bijna niet anders met mijn drukke baan, mijn gezin en een moeder die veel zorg nodig had. Mijn agenda stond vol wekelijkse meetings, deadlines en werkborrels. Ook familiediners en afspraken met vriendinnen plande ik vaak tot soms wel drie maanden vooruit. Iets waar mijn man gek van werd. Door al dat vooruitdenken bleef er weinig tijd over voor spontane acties.

Dat plannen moet ik nu dus loslaten, want vertragen is de enige optie als je in dit immense land woont. Even boodschappen doen neemt al snel een uur in beslag en familie en vrienden wonen vaak ver weg. Een uur rijden noemen ze hier ‘in de buurt’. Wat mij te doen staat: slow leven, in het moment, niet haasten. De tijd nemen om te zijn en niet alleen maar te doen. Genieten van kleine dingen en vaker stilstaan bij wat er echt toe doet, waar ik gelukkig van word. Allemaal dingen die de Australiërs goed hebben begrepen.

Niet groots en meeslepend

“Australië is een land van vrije tijd,” beaamt David Rowe, hoogleraar culturele studies aan de Western Sydney University. “Dat klinkt misschien vreemd, want ze werken hard en maken lange dagen. Wij Australiërs vinden ons werk belangrijk, maar onze vrije tijd nog veel belangrijker. Met de gedachte: je werkt hard en daarna ben je vrij. Die relaxte lifestyle is diep geworteld in onze cultuur.” Dat herken ik.

Australiërs hebben sowieso een back to basic-mindset, het hoeft allemaal niet zo groots en meeslepend. Je maakt ze niet gelukkiger dan met een mooie dag, een fijn strand, een barbecue en wat vrienden eromheen. En ze nemen de tijd. Dat is deels noodzaak, vanwege de grote afstanden en het tropische klimaat, maar ook omdat ze niet anders willen.

Brekkie

Neem bijvoorbeeld het ontbijt hier, dat ze liefdevol een bijnaam hebben gegeven: brekkie. Voor Australiërs is het dé maaltijd van de dag. Restaurants en cafés over de hele wereld hebben het Australische ontbijtmenu overgenomen. De avo smash (avocado op toast), de smoothies, de açaibowls en yoghurt met granola. Noten, fruit en groente zijn hier sowieso het hele jaar verkrijgbaar. Daarbij heeft Australië de beste koffie ter wereld. Ontbijten doen ze hier niet thuis maar uit – of je nou in Sydney bent of in het nabijgelegen surfersstadje Manly, waar ik sinds kort woon.

Het is hier in het weekend een sport om een plek op het terras te bemachtigen, liefst met uitzicht op zee. A late breakfast in Australië kan rustig overgaan in een borrel met vrienden. Daar kan ik prima aan wennen. Net als aan de ‘no worries’-cultuur en de oneindige vriendelijkheid. Australiërs helpen graag. Hun ‘G’day mate, how you’re going?’ is oprecht gemeend en ze nemen vaak uitgebreid de tijd voor een praatje.

Op blote voeten

De natuur en de vele stranden spelen ook een rol bij de ontspannen manier van leven hier. Keek ik in het begin nog op van een buspassagier met een surfplank onder de arm, inmiddels weet ik dat het hier heel gewoon is. Net als de gewoonte om altijd en overal op blote voeten te lopen. De groep barefooters wordt steeds groter. Je ziet ze op het strand en in het park, maar ook in winkelcentra, de bioscoop en zelfs het café. Earthing noemen ze dat, aarden. Het geeft, heb ik me laten vertellen, het gevoel dichter bij de natuur te staan en dat is precies wat de moderne Australiër wil. Niet voor niets verruilden velen er tijdens en na de pandemie de stad voor het platteland. De hoge huizenprijzen hielpen ook een handje, maar de keuze werd vooral vaak gemaakt vanuit een diep verlangen naar meer rust, ruimte, natuur.

Laatst sprak ik de Nederlandse Lieke, die met Mark, haar Australische man, en dochtertje Jazz van bijna drie in het West-Australische Margaret River woont. Een dorp dat de laatste twee jaar steeds populairder werd. Logisch, volgens Lieke, want hier neem je de dag zoals ie komt. Je leeft er dicht bij de natuur, met het ritme van de seizoenen. Veel mensen doen aan living off the land: leven van wat het land je te bieden heeft, oftewel zelf je groente en fruit verbouwen. Zelf hebben ze inmiddels ook een kleine moestuin. Het stelt nog niet zo veel voor, zegt ze, maar het is een begin.

Perfecte dag om te surfen

Waar je wilt leven heeft ook te maken met hoe je wilt leven. En voor de meeste Australiërs is dat aan zee. Volgens hoogleraar Rowe is omgeving heel bepalend als je kijkt naar het gedrag van mensen. “In Australië schijnt zowat het hele jaar de zon en leeft zo ongeveer iedereen aan de kust. Bijna negentig procent van de Australiërs woont in de buitenwijken van de grote steden, die bijna allemaal aan zee liggen. Je ziet dat mensen daardoor meer hun eigen koers varen, zich minder conformeren aan ‘hoe het hoort’. Ze zijn ook niet van de regeltjes of wekelijkse afspraken. In plaats van zich vastleggen, willen ze liever de optie openhouden om te gaan kamperen in de bush of aan zee.”

Over die instelling verbaasde Lieke zich eerder ook. “Aan het einde van de dag vragen ze niet: ‘Hoe was het op je werk?’ Maar: ‘Ben je vandaag al in de oceaan geweest?’ Dat vinden ze veel belangrijker. Ze vertelt over die keer dat de loodgieter niet kwam opdagen omdat het een perfecte dag was om te surfen. In Nederland is dat niet voor te stellen, maar hier wordt daar minder van opgekeken.

Altijd de zee

Veel mensen beginnen een werkdag ook met de zee. Mijn vriendin Ann heeft pas na haar veertigste leren surfen – enthousiast gemaakt door haar zoons – maar inmiddels is ze een pro die het liefst eerst op de plank staat voordat ze achter haar computer schuift. Naast de surfers heb je hier de ocean swimmers, die elke dag een paar kilometer in zee zwemmen, ook om hun hoofd leeg te maken. Zodra ze het water in stappen, glijden de stress en zorgen van ze af en horen ze alleen nog het geluid van de golven.

Ik snap dat gevoel wel. Zelf begin ik de dag vaak met een paar baantjes in de rockpool: een zwembad in zee waar je niet bang hoeft te zijn voor haaien. Het is er stil ’s morgens, de zon glinstert in het water. Dan ervaar ik hoe de natuur me tot rust brengt, hoe ik beter luister en kijk. Als ik later op het terras zit van mijn huis, een soort boomhut, neem ik de tijd om de tropische vogels te bewonderen die af en aan vliegen. Dat serene gevoel is nieuw voor me. Mijn piekerhoofd staat steeds vaker uit en het lukt me beter om te lanterfanten.

She’ll be right

De keuze om in Australië te gaan wonen had met familie te maken. Maar het was ook een keuze om simpeler te leven: ik wilde ontsnappen aan al dat ‘moet ik naartoe, moet ik zien’. Hier in Australië zeggen ze vaak: ‘She’ll be right.’ Het is zowat het antwoord op alles en betekent zoiets als: maak je niet druk, het komt wel goed. Dus met die housewarming zal het ook wel loslopen. Australiërs komen namelijk gewoon, they just rock up. Ze hebben toch geen andere afspraken, het is mooi weer en ze hebben er zin in. Zo simpel kan het leven zijn.