Marijes boekentip: waarom we allemaal in Thule willen wonen

Marije van der Haar is coördinerend eindredacteur van Flow en veellezer. Ze zit in een leesclub en staat iedere ochtend eerder op om tijd te maken voor een (luister)boek. Hier tipt ze persoonlijke pareltjes die haar zijn bijgebleven of waar ze zich op verheugt. Deze keer: Kinderen van Moeder Aarde van Thea Beckman.

Evert Hartman, Anke Kranendonk, Jan Terlouw, Thea Beckman… Als kind las ik het ene Lemniscaat-boek na het andere. Kinderen van Moeder Aarde was mijn topfavoriet. Al tijden was ik van plan om het te herlezen, maar tegelijkertijd was ik huiverig om de magie te verbreken. Dit jaar doe ik mee aan de Reading Challenge van @janneke.van.schoolofbooks en het eerste thema is ‘vrouwen in verzet’. De perfecte aanleiding dus om er nu echt in te beginnen. En het boek dat zo veel indruk op me maakte, nu eindelijk te kopen en een vaste plek in mijn kast te geven.

Hier gaat het over

Kinderen van Moeder Aarde speelt zich af in de toekomst, zes eeuwen na de Derde Wereldoorlog. De wereld is totaal veranderd en bijna verwoest door hebzucht en het streven naar macht. In Thule, het voormalige Groenland, doen ze dat heel anders. Het land wordt bestuurd door vrouwen – onder aanvoering van Konega Armina-Dottir – in harmonie met de natuur en zonder leger of gevangenissen. Je zult er geen verharde wegen, machines en motoren of overbodige luxe aantreffen. Maar bijvoorbeeld wél kapelletjes waar je even alleen stil kunt zijn om je leven te overdenken en dankbaarheid te voelen.

Op een dag wordt deze idylle bruut verstoord door de komst van een schip uit het Groot Badense Rijk, vergelijkbaar met het huidige Europa. De Badeners komen zogenaamd met de beste bedoelingen en om kennis uit te wisselen, maar intussen willen ze Thule – dat veel goud heeft – inlijven. Christian, de enige zoon van de Konega, ziet aanvankelijk vooral mogelijkheden om Thule met de kennis van de Badeners vooruit te helpen. Maar gaandeweg ontdekt hij hoe egoïstisch deze mannen kunnen zijn, hoe weinig echte kennis van de natuur ze hebben waardoor ze de aarde uitbuiten en hoe maar een klein groepje van hun welvaart profiteert.

Tegelijkertijd is Christian het met een aantal regels op Thule niet eens. Waarom mag hij bijvoorbeeld alleen trouwen met een Dottir, en niet met Thura, een ‘gewoon’ meisje op wie hij verliefd is? En waarom hebben mannen totaal geen inspraak in wat er op Thule gebeurt? Zijn vader Rajo liep tegen hetzelfde probleem aan en verdween spoorloos.

Als het de Thulenen steeds duidelijker wordt dat de Badeners kwaad in de zin hebben, bedenken ze een vernuftig plan – waarbij Christian en leerling-kapitein Thura een cruciale rol spelen.

Dit vond ik ervan

Het allermooist van dit boek vind ik dat je een inkijkje krijgt in hoe de wereld óók kan zijn. Wapens en bewakers zijn niet nodig als je bezit met elkaar deelt, de natuur kan intact blijven als we niet steeds maar meer en beter willen, bureaucratie kan worden verruild voor een simpeler maatschappij. Je merkt dan ook hoe absurd sommige dingen in Europa eigenlijk geregeld zijn, maar wij vinden het niet meer dan normaal. Daarnaast zitten er ook veel levenslessen in Kinderen van Moeder Aarde, afgetopt met een laagje liefde. Ja, het verhaal is wat breed uitgesponnen en het uiterlijk van vrouwen komt iets te uitgebreid aan de orde (met hokjes als (niet) knap/knapper/knapst). Maar o, wat was het heerlijk om weer in Thule te zijn en compleet op te gaan in dit verhaal.

En het fijne is: er zijn nog twee delen die ik (vermoedelijk) vroeger nooit heb gelezen: Het helse paradijs en Het Gulden Vlies van Thule. Genoeg om me nog op te verheugen dus.

Deze zinnen raakten me

‘Het besef van je waarde als mens, het inzicht dat je, ondanks je fouten en tekortkomingen, toch een compleet mens bent, waardevol en de moeite waard!’
‘Wij mensen zijn evengoed een deel van Moeder Aarde als de bloemen daar in de vazen, de steen waarop ze staan of de vogels die er rondhippen. Op de plekken waar je een groot stuk van de aarde kunt overzien (…) bouwen we soms een tempeltje aan haar gewijd. Zodat zij weet hoe blij we zijn met het leven op haar huid. (…) Het is toch heerlijk om te leven!’
‘Christian begreep dat zijn moeder op de hoogte moest zijn van het feit dat haar zoon regelmatig afspraakjes maakte met het meisje, met haar ging zeilen in de fjord of wandelen tussen de heuvels, maar ze zei er niets over. Ze wachtte af. Waarop wachtte zij?’