Steeds elkaars zinnen afmaken: dit doet vriendschap met je brein

Vriendschap lijkt soms magisch: je lacht om dezelfde dingen en voelt elkaar feilloos aan. Volgens wetenschappers is dat geen toeval: beide hersenen maken ook echt dezelfde golven.

Misschien ken je dit soort momenten wel. Je staat te praten met een vriendin en zegt: “Ik kan niet geloven dat…”, waarop je vriendin automatisch vervolgt: “…hij dat echt gezegd heeft!” Je kijkt elkaar verbaasd aan en schiet in de lach. Wat een toeval! Maar nieuw neurowetenschappelijk onderzoek laat zien dat dit geen kwestie van toeval of magie is — het gaat hier om iets fysieks.

Twee zielen, een gedachte

Tijdens jullie sociale interactie zouden jullie hersenen als het ware synchroniseren. In wetenschappelijk jargon heet dat neurale synchronie of interbrain synchrony: hersensignalen van twee personen die op vergelijkbare wijze op dezelfde manier verlopen. Waardoor het kan lijken of jullie elkaars gedachten lijken te lezen en denken of voelen in stereo. Hoe zit dit precies?

De wetenschap achter vriendschap

Zie jullie breinen even als twee bluetooth-boxen: zet je ze bij elkaar, dan zoeken ze vanzelf verbinding. Zo werkt het ongeveer tussen vrienden of geliefden. In een groot onderzoek lieten wetenschappers deelnemers samen filmpjes kijken terwijl hun hersenactiviteit werden gevolgd. Wat opviel was dat de breinen van vrienden min of meer op dezelfde manier bleken te reageren. Onderzoekers noemen dat neurale synchronie: je hersenen doen als het ware dezelfde danspasjes.

Aan dat onderzoek kwamen apparaten te pas met namen als EEG en fMRI. Daarmee werd er bij twee mensen een soort ‘dubbele hersenscan’ gedaan, een techniek die hyperscanning heet. Zodra er oogcontact was of twee kandidaten moesten lachen, bleken de hersengolven vrolijk met elkaar mee te bewegen. Vooral bij koppels of goede vrienden bleek dit effect goed zichtbaar. Een beetje alsof jullie breinen high fives aan elkaar geven.

Waarom juist sommige vriendschappen extra in sync zijn

• Jullie delen veel tijd: hoe vaker je samen bent, hoe makkelijker je elkaars signalen opvangt.
• Jullie lijken op elkaar: van muzieksmaak tot humor: gelijkgestemden denken eerder gelijk.
• Jullie band is hecht: hoe meer vertrouwen en emotie, hoe sterker de neurale afstemming.
• Jullie doen dingen samen: van huiswerk maken tot series bingewatchen, gedeelde activiteiten versterken de hersen-klik.

Het is natuurlijk ook weer niet zo dat je áltijd automatisch op dezelfde golflengte zit met je vrienden. Soms ben je nu eenmaal even out-of-sync met elkaar. Misverstanden, frustraties of afstand kunnen voor een hapering zorgen. Tot het moment dat je opnieuw samen klikt: altijd weer een verrassend gevoel.

Meer lezen

• Eerlijk zijn binnen een vriendschap: zo doe je dat.
• Bente over vriendschap: ‘Het gaat er niet om hoe vaak je koffiedrinkt.’
• Jaloezie in vriendschap is niet vreemd: zo ga je ermee om.

Illustratie Yani Putrii