Hoewel Flow’s Astrid haar overvolle boekenkast en vintage serviezen heel gezellig vindt, vroeg ze zich toch af of haar huis wat minder vol kon. Ze schreef een jaar lang blogs over de betekenis van spullen en ontspullen. We lichten er opnieuw een aantal uit. Deze keer: souvenir-drang.
Nu ik thuis een beetje aan het ontspullen ben, kom ik best vaak voorwerpen tegen die ik heb meegesleept van reisjes en vakanties. Als ik érgens goed in was vroeger, dan was het wel in het laten rollen van geld in andere landen. Voor mij bestond een vakantie uit een paar vaste onderdelen.
Minstens één hotelletje met flitsende recensies uit de Lonely planet-gids, minstens één museum waar-iedereen-het-over-heeft, minstens één etentje in een tip-van-de-locals-restaurantje en dan tot slot souvenirs verzamelen voor thuis. Die ik dan na thuiskomst braaf ging afleveren bij ouders, broer, de katten- en plantenoppas en wat vriendinnen. Ik heb ooit bij een tijdschriftredactie gewerkt waar het heel vanzelfsprekend was dat je ook voor je collega’s wat grappigs meenam. De lat lag hoog, met een pakje koekjes uit de taxfreeshop op het vliegveld was je er niet.
Ik was er best goed in, al zeg ik het zelf. Ik liet de namen van mijn broer en schoonzus in Chinees schrift beitelen in een zegelstempel, kocht tweedtasjes in Ierland, een antiek bonbonschaaltje in Zweden, een waterketel in Marrakesh en een handgeschilderd vrouwenportretje in Cuba. Leren armbandjes met iemands naam erop in Namibië. En zo kocht ik nog honderd andere dingen, ben ik bang. Voor de weggeef en voor mezelf. Maar inmiddels heb ik door dat voor veel souvenirs hetzelfde geldt als voor vakantieliefdes. Als je hem/haar/het uit zijn natuurlijke omgeving haalt, gaat er toch veel van de magie verloren. Nog steeds kijk ik elke dag tegen een Nepalese thangka aan, een handgeschilderde afbeelding die eigenlijk heel erg in Nepal thuishoort en niet in een Hollandse huiskamer.
Irene kon altijd een beetje met afgunst kijken naar het gemak waarmee ik op onze Flow-tripjes wat souvenirachtig spul verzamelde en afrekende. Dat leek haar ook lekker, ze is zelf meer van het praktische. Tot we in Kaapstad waren.
Ik zag in een winkeltje een handgemaakt object van aan elkaar vastgelijmde blokjes hout, waar op de bovenkant papiertjes met patronen waren geplakt. Het geheel was in de vorm van het continent Afrika gezaagd. Op de achterkant een haakje, zodat je het op kon hangen. Ik zei tegen Irene dat ik het wilde kopen. Die mompelde: “Leg toch terug, wat moet je daarmee.” Kinderachtig als ik was, was dit hét teken om het ding onmiddellijk af te rekenen. Maar ze had dus gelijk. Bij thuiskomst keek huisgenoot N. al een beetje twijfelachtig, en zoon H. zei ronduit: “Lelijk.” Zelf begreep ik op de hotelkamer ook al niet meer waarom ik het per se moest hebben. Afgelopen week is het Afrika-ding van de lokale kunstenaar in de vuilniszak beland.
Dan komt nu de clou. De oplossing voor de ontspuller met souvenirdrang is afkomstig van collega Caroline: niet meer een winkel, maar de natuur in voor souvenirs. Caroline nam tijdens haar vakantie schelpen mee en mooi gevormde stenen, vond een tak tijdens een wandeling, droogde wat bloemen. En het werkt. Op het strand van Wales vond ik vorige zomer een prachtige steen in de vorm van een hart. Top-vakantieaandenken. En het gaat me nog veel meer tijd, geld en spullen schelen (vooral die laatste twee).
Ik haal nog even Marie Kondo erbij. Ze legt uit dat het woord ‘souvenir’ Frans is voor ‘zich herinneren’. Een herinnering aan een tijd die blij maakte. De gedachte dat je het moet weggooien, doet vaak de angst opwellen dat je daarmee ook de dierbare herinnering weggooit. Maar dat is niet zo, zegt Marie. Dus als ik mijn Nepal-ding weggooi, gooi ik niet de hele Nepalese vakantie weg. Wist ik wel, maar toch fijn dat het officieel mag van Marie: souvenirs weggooien.
- Meer blogjes van Astrid over ontspullen vind je in Het grote boek van minder.
Tekst en fotografie Astrid van der Hulst
