Lisanne van Marrewijk is online editor van Flow en nieuwsgierig naar alles wat het leven te bieden heeft. Ze woont in Stockholm en schrijft over wat dat haar brengt. Dit keer: zelfkritiek.
Een psycholoog vertelde me ooit dat je gedachten de fundering zijn van allerhande automatische patronen. Als je kritisch op jezelf bent, houdt dat je tegen. Om risico’s te nemen (‘ik kan het denk ik niet, dus ik doe het maar niet’) of om volledig jezelf te zijn (‘ik zeg maar niks, want ik zeg vast iets stoms’), bijvoorbeeld.
Te kritisch op jezelf
Vlak voordat ik naar Zweden verhuisde, kwam ik erachter dat ik iets aan m’n innerlijke dialoog mocht veranderen. Ik volgde Flow’s training Tijd voor jezelf en één van de opdrachten was het opschrijven van de zelfkritiek die ik had.
Ik pakte m’n pen (lees: toetsenbord) en schrok van wat ik opschreef. Tuurlijk weet ik dat er gedachten door m’n hoofd spoken die – hoe zal ik het zeggen – niet altijd even vriendelijk zijn, maar toen ik zwart op wit had staan wat ik mezelf op dagelijkse basis wijsmaak wist ik dat dit anders moest.
Minder kritisch zijn
Het was tijd om die strenge stem een toontje lager te laten zingen. En die tijd was nu, want door de verhuizing naar Zweden kwam m’n leven in een rustiger vaarwater. Er ontstond ruimte om stil te staan bij dat innerlijke dialoog en te leren hoe ik het naar de achtergrond verplaats.
Wat mij daarbij heeft geholpen – en wat me nog elke dag helpt:
- Schrijf het op. Door je gedachten op te schrijven, zie je in wat je jezelf wijsmaakt en dus waar je aan kunt werken. Als ik in een negatieve gedachtespiraal zit, helpt m’n toetsenbord om die van me af te zetten.
- Verander je taalgebruik. Gebruik bijvoorbeeld ‘hebben’ in plaats van ‘zijn’. Als je jezelf vertelt dat je niet leuk genoeg bent is dat een gegeven. Zo ben je nu eenmaal. Het helpt om anders tegen jezelf te praten. Zeg bijvoorbeeld: ik heb gedachten die zeggen dat ik niet leuk genoeg ben. Voel je het verschil?
- Focus minder op jezelf. Dit klinkt misschien kort door de bocht, maar besteed wat minder aandacht aan jezelf. Begin je te peinzen of te piekeren? Verleg je aandacht door iets te gaan doen. Pak de stofzuiger of maak een wandeling met een podcast in je oren. (Carice & Halina hebben bijvoorbeeld menig gedachte aan banden gelegd.)
Waar ter wereld je ook woont, je bouwt geen sterk huis op een zwakke fundering. Hoe kun je jouw fundament verstevigen?
Lees meer:
- Zelfcompassie: zo sta je jezelf toe om niet perfect te zijn.
- Zo laat je eens een nieuw deel van jezelf aan het woord.
- Leun je (te) vaak op de mening van een ander? Zo kan waardigheid hierbij helpen.
Tekst Lisanne van Marrewijk
Gepubliceerd op 6 oktober 2023
