Aandacht voor het moment: hoe train je je focus?

We kunnen leren om ons minder te laten afleiden door onbelangrijke dingen, zegt hoogleraar klinische neuropsychologie Margriet Sitskoorn. Hoe train je je aandacht?

In uw boek noemt u aandacht een van de belangrijkste vaardigheden die we in deze tijd nodig hebben.

“Vaak wordt gezegd: wat je aandacht geeft, groeit. En dat is ook echt zo. Aandacht is heel belangrijk voor wat je waarneemt en dus ook voelt, denkt en ontwikkelt. Dat komt doordat het de plasticiteit van je hersenen stuurt: aandacht geeft als het ware een signaal aan je hersenen dat zegt: dit is belangrijk, hier moet ik iets mee. Daardoor zetten de hersenen zich in om iets te doen met datgene waar jij je op focust.

Het kunnen richten van je aandacht is een enorm belangrijke vaardigheid in deze tijd waarin er elke dag honderdduizend dingen op je afkomen waarop je zou kunnen reageren. Als je je bewust ergens op kunt focussen en die aandacht kunt vasthouden, verdelen en loslaten, word je minder vaak afgeleid door prikkels uit je omgeving of jezelf. Je hebt dan ook minder moeite met het afmaken van taken, en blijft minder lang hangen in dingen of gedachten die geen zin meer hebben.”

U bent inmiddels een groot voorstander geworden van aandachttraining.

“Ik geef eerlijk toe dat ik oorspronkelijk een disbeliever was. Maar uit stapels wetenschappelijk onderzoek komt naar voren hoe goed aandachttraining – zoals meditatie of mindfulness – is voor je hersenen. Als je erover nadenkt, is het ook logisch. Wie zijn eigen aandacht niet kan reguleren, kan ook zijn leven niet reguleren.

Je loopt de stad in zonder dat je ergens behoefte aan hebt. En ineens heb je trek in kip door die lekkere geur en wil je nieuwe schoenen omdat je ze in de etalage ziet staan. Je wilt van alles. Door je aandacht te trainen, zorg je ervoor dat je niet overal meer op reageert: trekkers vanuit de buitenwereld, maar soms ook je eigen gedachten en emoties. Zodat je zélf kunt bepalen wat belangrijk is en wat niet.”