5 boekentips van presentator en schrijver Milouska Meulens

Welke vijf boeken zal presentator en schrijver Milouska Meulens zich altijd blijven herinneren?

Thuis waren er nauwelijks boeken te vinden bij presentator en schrijver Milouska Meulens. “Mijn moeder vertelde wel veel verhalen. De orale verteltraditie is sterk op Curaçao, waar ik deels opgroeide.” Ze zal een jaar of zeven zijn geweest toen ze zich realiseerde dat je overal wel iets kunt vinden om te lezen – gewoon door goed om je heen te kijken. “En dat was fijn, want lezen was voor mij een makkelijke manier om iets bijzonders te beleven. Als mijn broers fantasiespelletjes deden, dacht ik steeds: maar die poppetjes van jullie zijn gewoon blokjes Lego. Door te lezen kon ik zonder al te veel moeite wél in nieuwe werelden terechtkomen, gewoon vanuit mijn slaapkamer.” Nog steeds is ze een ‘welwillende lezer’ die zich graag door verhalen laat meevoeren. Dit zijn haar vijf favorieten:

1. Het oneindige verhaal – Michael Ende

“Ik was een jaar of elf en had al best veel gelezen toen dit op mijn pad kwam: het eerste boek waarvan ik het idee kreeg dat het over een kind als ik ging. Het wordt in het boek nergens expliciet benoemd, maar waarschijnlijk is Atreyu, een van de hoofdpersonen, iemand van kleur. De eerste keer dat ik Het oneindige verhaal las, registreerde ik het niet bewust, maar waarschijnlijk was dat toch een van de redenen waarom ik meteen zo van dit boek genoot. Het gaat over Sebastiaan, die veel van lezen houdt en gepest wordt. Hij leest een verboden boek over Fantasia, het rijk van fantasie dat bestaat doordat kinderen fantaseren, lezen en elkaar verhalen vertellen. Fantasia wordt bedreigd omdat mensen minder geloven in verhalen en lezen. Samen met Atreyu, over wie hij leest, ontdekt Sebastiaan dat lezers de belangrijke taak hebben dat mooie rijk te laten voortbestaan. Ik vond het een heel indrukwekkend verhaal.”

2. Het Achterhuis – Anne Frank

“Nadat ik een paar jaar op Curaçao op school had gezeten, belandde ik in groep 7 weer in Nederland. Daar ontdekte ik dat ik maar heel weinig wist over de Tweede Wereldoorlog. Aan de andere kant: mijn klasgenoten wisten ook weinig tot niks over de Caribische of Latijns-Amerikaanse geschiedenis. Om mijn kennis over de oorlog bij te spijkeren gaf de meester me Het Achterhuis. Het boek pakte me minder dan Het oneindige verhaal, misschien omdat de oorlog voor mij toen geen referentiekader had. Wat ik wel heel bijzonder vond, was dat een meisje haar gedachten opgeschreven had. Toen ik het boek uit had, ging ik zelf ook een dagboek bijhouden. Tot die tijd schreef ik alleen verhaaltjes, maar het bleek bijna nog leuker te zijn om je eigen gedachten op papier te zetten, en dan op zo’n manier dat je ze verwerkt of betekenis geeft. Ik doe het nog steeds regelmatig. Dus in die zin is dit een belangrijk boek voor mij.”

3. Honderd jaar eenzaamheid – Gabriel García Márquez

“In de derde klas van de middelbare school had ik een leraar Nederlands en geschiedenis op wie ik verliefd was. Op een dag, toen hij me in de bibliotheek met Verslag van een junkie van Christiane F. zag staan, zei hij: ‘Wanneer ga je eens echte literatuur lezen?’ Daarna probeerde ik naarstig boeken te lezen die bekendstonden als echte literatuur. Ze deden me niks en dat stemde me redelijk radeloos. Maar op een dag kreeg ik Honderd jaar eenzaamheid in handen, de familiekroniek van Gabriel García Márquez. Ik moest er wel vijf keer opnieuw in beginnen, maar ik zette door, want ik voelde dat dit wel iets was. En op een gegeven moment klikte het. Ik herkende de Latijns-Amerikaanse wereld die beschreven werd en kon ook goed meegaan in de magisch-realistische elementen van het verhaal. Dat soort verhalen hoorde je op Curaçao ook: bijvoorbeeld over mensen die een kind kregen met varkenspootjes omdat ze vervloekt waren door iemand met wie ze ruzie hadden. Ik had nog nooit zo’n kind gezien, maar die verhalen nam ik voor waar aan. Márquez opende voor mij de deur naar de literatuur.”

4. Dubbelspel – Frank Martinus Arion

“Op mijn leeslijst Nederlands voor mijn eindexamen wilde ik alleen boeken van zwarte Caribische schrijfsters. Omdat ik er niet genoeg kon vinden, vulde ik mijn lijst aan met werk van zwarte mannen uit dat gebied. Ik was op zoek naar herkenning en bevestiging van wie ik was. Die vond ik in Dubbelspel, het boek van Frank Martinus Arion. Deze roman beschrijft een wereld die ik vanuit persoonlijke ervaring kende: een groepje mannen dat met rum onder de boom in de tuin domino zit te spelen. Ik keek ervan op: je kon dus ook schrijven over de gewone wereld! En door te schrijven over kleine levens kon je duidelijk óók het grote pakken. Dubbelspel gaat over vriendschap, over vreemdgaan, verraad en dan is het ook nog eens spannend. Maar wat me vooral bij is gebleven, is de sfeer: de warmte van de grond van Curaçao stijgt eruit op.”

5. Echo – Neske Beks, De nobele autist – Romana Vrede & Drakendochter – Clarice Gargard

“Deze boeken staan voor mij symbool voor de manier waarop de wereld is veranderd. Voor mijn leeslijst op school kon ik niet genoeg boeken vinden van zwarte Caribische schrijfsters. Dankzij deze drie schrijfsters is dat nu heel anders. Om Echo heb ik gehuild: op iedere bladzijde las ik mezelf terug. Romana Vrede schrijft in De nobele autist over haar zoon met autisme. Daar heb ik geen ervaring mee, toch herkende ik er als zwarte moeder van kinderen van kleur in Nederland veel in. Clarice Gargard is niet Caribisch, maar haar bewonder ik als representant van haar generatie.”