Op vakantie zonder plannen: kan dat eigenlijk nog wel?

Door het bekijken van een oude vakantiefoto van haar opa en oma − waarop ze zonder plan op reis zijn − verlangt journalist Jeannette Jonker ook naar een vakantie op de bonnefooi. Kan dat eigenlijk nog wel? Een expert geeft advies.

Als vriendinnen en familie vakantieplannen maken en vragen naar de mijne, breekt het zweet me vaak uit. Waarom moeten we maanden van tevoren al bedenken waar we naartoe gaan? Ik weet dat vaak niet, twijfel langdurig en zou liever last minute willen beslissen. Maar ik weet ook: als ik wacht, zijn alle leuke plekken bezet. En daarom boek ik een zomervakantie toch vaak eerder dan ik zou willen.

Mijn favoriete vakantie tot nu toe is een roadtrip door Californië. De natuur was er overweldigend mooi, maar het beviel me vooral dat we niets hoefden en dat alles kon. Als we het ergens leuk vonden, bleven we gewoon een dag langer en als we waren uitgekeken op een plek, reden we verder. Ik voelde me vrij en genoot van het avontuur. Toch durf ik deze vorm van vakantie vieren niet aan tijdens de drukke zomervakanties in Europa. En daarom worstel ik elk jaar weer met oneindig veel opties, en voel ik druk om alles vooraf te regelen: vaak boek ik dus maar iets.

Verwachting geeft druk

Reistrendwatcher Tessa aan de Stegge herkent dit. “Er zijn tegenwoordig veel meer mogelijkheden om te reizen dan vroeger en de druk is toegenomen. Binnen nu en twintig jaar zal het aantal vliegtuigpassagiers verdubbelen. De grote groei komt straks van reizigers uit Rusland, Brazilië en de Aziatische landen. Zij willen vakantie vieren op toeristische plekken die ons ook aantrekken. Daar wordt het dan ook steeds drukker.”

Toch denkt Aan de Stegge dat je ook andere keuzes kunt maken. “De wereld is groot genoeg om wat meer te spreiden. Je kunt best een keer naar Rome of Pisa als je die steden graag wilt zien, maar je kunt ook naar het platteland van Italië. Daar is het prachtig en heerlijk rustig. Het is ook het avontuur in jezelf dat mensen niet meer kunnen vinden. Als je eens per jaar met je gezin op vakantie gaat, wil je dat het goed geregeld is en dat iedereen het leuk heeft. Die verwachting geeft druk, want als je op de bonnefooi gaat, weet je niet zeker of het goed uitpakt. Je kunt je dus afvragen: kies je voor een plek waar anderen ook enthousiast over zijn (en waar het dus drukker is) of kies je voor avontuur en laat je je verrassen?

De fijnste vakantie die je ooit had

Tessa aan de Stegge ziet dat steeds meer mensen het aandurven om zich te laten verrassen. “Dat komt ook omdat we steeds vaker reizen. Het is al best normaal om in de zomer, in de winter en tussendoor ergens nog een week op vakantie te gaan. Hoe vaker je kunt gaan, hoe minder druk er op je vakantie komt te liggen. Ik denk dat de belangrijkste vraag bij het kiezen van een vakantie is: op welke manier kom je het meest tot jezelf?

Iedereen is in die vrije weken op zoek naar iets wat je in het dagelijks leven moeilijker lukt. Voor sommigen is dat uitrusten en lekker eten, voor anderen is dat musea bezoeken of veel tijd doorbrengen met je gezin. Bedenk wat je nodig hebt tijdens een vakantie en wat daarbij past. Als je dit lastig vindt, kun je ook terugdenken aan de fijnste vakantie die je ooit had. Waarom was dit zo leuk en welke behoefte werd er vervuld?”

Op avontuur zonder plan

Ik wil dus graag zonder dichtgetimmerd plan op vakantie, juist omdat ik in mijn dagelijks leven al zo veel moet en er al zo veel vaststaat. Die controle mag van mij op vakantie wel wat minder. Volgens Tessa aan de Stegge kan dat best, ook in Europa. “Steeds meer mensen gaan met een camper op pad, omdat die manier van reizen je het gevoel van avontuur en vrijheid geeft. In Scandinavië kun je overal kamperen en in Frankrijk heb je France Passion: gratis camperstandplaatsen bij lokale wijnboeren en landbouwers.

In Duitsland en Engeland kennen ze dat soort plekken ook, en in Portugal ontstaan de laatste tijd steeds meer campercommunity’s waar je je makkelijk bij kunt aansluiten. Zelf trok ik vorig jaar met een camper door Ierland. Soms klopten we bij boeren aan om te vragen of we voor een kleine vergoeding in het weiland mochten staan. Meestal vonden ze dat goed.”

Het klinkt veelbelovend. Ik besluit daarom wat vaker – net als mijn opa en oma – nog niets te reserveren. Ik kies voor het avontuur en laat me graag verrassen.