Welk verhaal vertellen ze niet op tv of in de krant? In deze serie schrijven Nederlandse correspondenten over wat ze meemaken in het land waar ze verblijven. Zoals Aletta André in India, die de chaos van de oude stad Old Delhi leerde waarderen.
In de schaduw van de Vrijdagmoskee zit Mohammad Ghalib. Op de grond in de hoek van een winkel gespecialiseerd in Urdu, de taal van Shahjahanabad, zet hij met zelfgemaakte pennen van bamboe sierlijke stroken inkt op papier. Hij is een van de laatst overgebleven katibs, schoonschrijvers. “Toen ik hier 35 jaar geleden kwam, waren er tientallen boekwinkels, en in elke werkten ten minste drie katibs,” vertelt hij.
“Ik schreef brieven en contracten, maar ook boeken en tijdschriften. Totdat steeds meer uitgevers computers gingen gebruiken. Maar een computer kan niet wat ik kan,” zegt Ghalib trots. Hij heeft zijn beroep tot kunst verheven, en omdát hij vrijwel de enige is, kan hij er goed van leven. Zo wordt hij gevraagd voor posters en naamborden. Ook tatoeëerder Pranay Shah klopt graag bij Ghalib aan.
Terwijl hij een kopje zoete citroenthee drinkt, zet de katib een aantal woorden voor hem op papier. “Een van mijn klanten wil de naam van zijn dochter Zoya in het Urdu laten tatoeëren. Ghalib schrijft ’m voor me op in een aantal stijlen, zodat ik de naam kan kopiëren.” Na een half uur werk rekent Shah omgerekend drie euro af. Ondanks Ghalibs trots is de kans groot dat zijn beroep met hem ten onder gaat. Zijn kinderen hebben er geen interesse in, een van de weinige opleidingen in Urdu schoonschrift is net opgedoekt en er zijn steeds minder mensen die nog Urdu kunnen lezen en schrijven.
Het handjevol overgebleven winkels houdt zich met moeite staande en het aantal basisscholen dat nog in de taal lesgeeft, is minimaal. Urdu is gesproken bijna hetzelfde als Hindi, maar heeft een grotere concentratie woorden die hun oorsprong hebben in het Perzisch. Het schrift is wel volledig anders en lijkt meer op Arabisch. Na de scheiding van India en Pakistan, en de volksverhuizing van moslims uit wat nu Noord-India is naar het nieuwe buurland, werd Urdu de nationale taal van Pakistan – hoewel het zijn oorsprong heeft in de straten van Old Delhi.
Het volledige verhaal ‘De poëzie van Old Delhi’ is te lezen in Flow 5.
Tekst Aletta André Fotografie Aletta André, Ruhani Kaur
