‘Kunst maken zit in ons DNA’ – spokenworddichter Mahat over poëzie en programmamaken

Volgens spokenwordartiest Mahat is schrijven, dichten of op een andere manier jezelf uitdrukken geen luxe, maar een noodzaak. Het is een manier om gedachten te ordenen, emoties ruimte te geven en jezelf in relatie tot de wereld beter te begrijpen.

Wat ben je aan het doen?

“Ik werk als freelance programmamaker voor onder meer de Poetry Circle en het Brainwash Festival. Daarvoor organiseer ik avonden rondom een thema, waarvoor ik dichters, filosofen of historici uitnodig om op het podium in gesprek te gaan. Dat wissel ik af met eigen spokenwordvoorstellingen en -optredens. Die afwisseling is prettig. Na zo’n intensieve tijd van optreden ben ik meestal moe van mijn eigen stem. Ik heb dan weer ruimte om lekker veel te lezen en naar het werk van anderen te luisteren.”

Hoe ontstond de liefde voor poëzie?

“Toen ik zestien was, kwam ik na een avond gamen met een vriend terecht bij een poëzieperformance. Schrijver Ozan Aydogan trad op en ik was meteen verkocht. Vanaf toen ging ik naar optredens toe, ik ontdekte andere spokenwordartiesten en ook literaire dichters zoals Charlotte Van den Broeck. Zelf schrijven leek iets onbereikbaars. Maar bij een open-mic-avond zag ik dat je dat ook voor je plezier kunt doen, zonder serieus podium of dichtbundel op je naam. Zoals spoken word. Dus begon ik.”

Hoe paste dat bij je?

“Ik heb organisatiewetenschappen gestudeerd en was bezig met mijn master. Tot dan koos ik meestal de veilige route. Maar al gauw besloot ik het schrijven een serieuze kans te geven. In het begin dacht ik soms: hoe kom ik ooit tot rust als ik niet iedere maand een vast salaris heb? Maar het is een belangrijke keuze geweest: ik wil geen concessies doen. Ik wil blijven schrijven, culturele waarde creëren door interessante sprekers samen te brengen en vast te houden aan de nieuwsgierigheid en speelsheid van dit werk.”

Welke thema’s raak je aan?

“Mijn teksten gaan vaak over vriendschap, over identiteit en de levensfase waarin ik nu zit, tussen jong en oud in. Op festivals voelde ik me soms een partypooper als ik tussen de feestende mensen met politiek-kritische teksten aankwam.

Nu probeer ik de balans te zoeken tussen verzet en plezier, wat ook kan overlappen. Ik blijf wel benoemen hoe luxe het is dat we op zo’n festival kunnen staan, biertje in de hand, in een land zonder oorlog, en dat niet alles kumbaya, hand in hand, is. Dat ik dat doe, vinden mensen fijn, merk ik.” 

Hoe zie jij de toekomst van poëzie?

“Juist in crisistijd, wanneer mensen houvast zoeken, is literatuur de uitgelezen vorm om je uit te drukken. Ook voor jongeren. Ik geef weleens gastlessen aan middelbare scholieren, die eerst vaak zeggen hoe stom poëzie is. Ze zijn verbaasd als ze horen dat de rapmuziek waarnaar ze luisteren net zo goed poëzie is. Kunst maken zit in ons DNA, dat deden we al toen we nog in grotten leefden. Iemand zei eens: ‘Kunst kan het ondenkbare denkbaar maken.’ Die behoefte zal altijd blijven.”

Meer lezen

• Dorine op de typemachine: ‘Dichten maakt de weg vrij voor nieuwe dromen.’
• Een boek schrijven: dit is hoe je begint.
• Liefde voor het handschrift: waarom schrijven zo fijn is.

Fotografie Seye Cadmus