Van moe naar mopperig: herken je dat?

We zien moeheid vaak als iets lichamelijks, maar ook je hoofd raakt uitgeput. Wat gebeurt er eigenlijk met je als je mentaal vermoeid raakt?

Jezelf langdurig mentaal inspannen leidt tot veranderingen in het brein die je onaardig maken. Dat blijkt uit onderzoek door neurowetenschappers. Vermoeidheid maakt namelijk agressiever en minder coöperatief, en dat is ook te zien in het brein.

Onderzoek naar vermoeidheid

Voor het onderzoek moesten proefpersonen eerst vermoeiende taken uitvoeren en vervolgens ondergingen ze een EEG-scan terwijl ze een spel speelden waarbij ze moesten samenwerken.

De vermoeide groep werkte in slechts 41 procent van de gevallen samen, vergeleken met 86 procent in de niet-vermoeide groep. Bovendien was de hersenactiviteit in de prefrontale cortex – die betrokken is bij besluitvorming en impulscontrole – in de vermoeide groep vergelijkbaar met die tijdens slaap.

Wat vermoeidheid met je doet

Het onderzoek toont aan dat mentale vermoeidheid ons vermogen om beslissingen te nemen aantast en ons gedrag in negatieve zin beïnvloedt. “Mentale vermoeidheid heeft een meetbaar effect op ons gedrag,” zegt onderzoeker Erica Ordali. “Zo zijn mensen eerder geneigd zich vijandig te gedragen als ze vermoeid raken.” Bovendien lijkt het erop dat we minder empathisch zijn als we moe zijn en dat onze wilskracht afneemt.

Volgens onderzoeker Pietro Pietrini ondersteunt het onderzoek het idee dat we ‘er een nachtje over moeten slapen’ als we een (grote) beslissing moeten nemen. “Als onze hersenen moe zijn, kunnen we eerder keuzes maken die in strijd zijn met ons eigen belang,” zegt Pietrini.

Het belang van rust nemen

De bevindingen onderstrepen het belang van rust nemen en pauzes inlassen tijdens een intensieve werkdag. Vaak zien we rust als het tegenovergestelde van productiviteit, maar niets is minder waar. Rust maakt júíst productief.

“Rust en werk zijn partners die elkaar aanvullen om zo tot de beste prestaties te komen,” zegt de Amerikaanse wetenschapsauteur Alex Soojung-Kim Pang in zijn boek Rust in uitvoering. Tijdens die periodes van rust gebeuren er allerlei nuttige dingen in ons brein en lichaam. We vullen onze reserves aan, zodat we onze erna weer met een frisse blik op ons werk kunnen storten.

Hoe moe ben jij? Test: Ben je gewoon moe of te moe?

Dit is een ingekorte versie van een artikel dat eerder verscheen in Psychologie Magazine. Meer lezen? Ga naar Psychologie Magazine om niets te missen. 

Meer lezen

• Deze 6 dingen kun je (‘s avonds al én de ochtend zelf) doen om minder moe wakker te worden.
• Moe? Zo geef je je hersenen écht een pauze.
• We praten steeds meer over mentale gezondheid, en dat is een goede zaak.

Bron Proceedings of the National Academy of Sciences Fotografie Annie Spratt/Unsplash