Waarom de zomer niet aanvoelt als een tijd van onbezorgdheid

De zomer is een tijd van spontaniteit en ontspanning. Een tandje eraf in plaats van erbij. Toch? Lang niet altijd brengt de zomer de onbezorgdheid die we graag voelen en – laten we wel wezen – nodig hebben. Integendeel.

Hoe langer de dagen, hoe uitbundiger en extraverter het leven wordt. Zodra de zon zich van haar beste kant laat zien, vullen onze agenda’s zich met allerhande afspraken. Maar maken al die plannen en prikkels ons wel zo gelukkig?

Zomerfomo

De seizoensgebonden vrees om steevast ‘iets’ te missen. Zo omschrijft journalist Katrin Swartenbroux in een artikel op De Morgen het fenomeen dat we tot zomerfomo kunnen dopen.

Want in de zomer is er van alles, gebeurt er van alles. Er is zelfs zoveel, dat niks doen eigenlijk geen optie is. De vraag is niet: heb je zin om iets leuks te doen?. De vraag is: gaan we a) naar het strand, b) naar een festival, c) het terras op of d) al het voorgaande?

Er is zoveel ‘iets’ dat nee zeggen lastiger is. Met als gevolg dat we onze fomo volgen in plaats van ons stiekeme verlangen om gewoon even niets te doen. Ook al is het tot laat licht en vind je op elke straathoek wel een feestje.

Meer zon = meer prikkels

Zo schreef ook journalist Anna North in 2014(!) al in The Times dat je het gevoel hebt dat je iets mist zodra je tijdens de zomer besluit om binnen te blijven. Zelfs als je gewoon niet zo’n zin hebt om eropuit te gaan. Zomerfomo is een ding.

De zomer overlaadt ons met prikkels. Over het algemeen is dat leuk, en die drukte is ook absoluut goed voor ons, maar soms is de balans een beetje zoek. Er is zoveel te doen, dat we voorbijgaan aan het niksen. Terwijl stilstaan zo belangrijk is om al die prikkels te verwerken, je goed te voelen en weer zin te hebben in nieuwe plannen.

Sociale druk

Psychiater Dr. Normal E. Rosenthal vertelt aan The Times dat die sociale druk mensen gespannen en down kan maken. De zomer moet een periode van lol en gekkigheid zijn. Althans, dat vertellen we onszelf. “Tijdens de zomer hebben we plezier. En als dat niet zo is, dan lijkt er iets mis met je te zijn.”

De leuke beelden die we daarnaast op onze schermen voorbij zien komen, helpen ook niet mee. Sociale media werken afgunst in de hand en versterkt de neiging om jezelf te vergelijken met anderen, merkt Rosenthal op. “Als je dan alleen binnen op de bank zit, heb je het gevoel dat je niet voldoet. Sociale media versterkt gevoelens van tekortkoming.”

Hoe balanseer je de zomer?

Als we daar de (toren)hoge verwachtingen die we van de zomer hebben bij optellen, is het dus niet zo gek dat het niet altijd aanvoelt als een tijd van onbezorgdheid. Laat staan ontspanning. Hoe vind je dan wel die nonchalance die de zomer zo mooi maakt? Die balans tussen bijzijn en terugtrekken?

Psychiater Rosenthal adviseert om jezelf goed te leren kennen en vervolgens je eigen plan te trekken. Luister naar jouw behoeftes en handel daarnaar, in plaats van wat je ‘hoort’ te doen of willen: “Wat het voor jou ook is dat de zomer soms moeilijk maakt, doe het tegenovergestelde”.

Vergeet niet te niksen

Voel je je overweldigd door alles wat de zomer te bieden heeft? Neem een stap terug en wees je bewust van waar jij zin in hebt. Naast zelfinzicht brengt dat ook rust en meer positieve gevoelens.

Neem de tijd om te niksen, ook als de zon schijnt. Of het nu een avond of een uur per dag is. Laat de agenda leeg en gebruik die tijd om te doen wat je op dat moment wilt doen, tipt levenslooppsycholoog Nele jacobs.

Maak bewuste keuzes

Zelfs al ben je, bijvoorbeeld als extravert persoon, gebaat bij veel prikkels, rust is belangrijk. Zo adviseert neuropsycholoog Margriet Sitskoorn om een to don’t-lijst te maken zodat je bewust kiest wat je wel en niet doet. Want door het maken van bewuste keuzes vind je misschien wel meer rust en onbezorgdheid dan je denkt.