De woorden die je kiest, de zinnen die je in jezelf herhaalt: ze kunnen het verschil maken tussen een vol hoofd en een vrij gevoel. Met simpele strategieën maak je met taal weer ruimte.
Taal kleurt je denken, zegt de Wit-Russisch-Amerikaanse taalwetenschapper Lera Boroditsky. De manier waarop je de wereld ervaart, ligt al in je taal besloten. Zo zullen een Brit en een Spanjaard een ongeluk heel anders verwoorden. Een Brit zal doorgaans zeggen: “Hij brak het glas.” Terwijl een Spanjaard eerder zegt: “Het glas brak” of: “Het glas brak zichzelf.” De Spaanse grammatica richt zich op het ongeluk, niet op de schuldige. Dat heeft effect op de spreker.
Niet moeten maar willen
Bij taal gaat het niet alleen om de verwijzing, maar ook om de betekenis, zei de Duitse wiskundige en taalfilosoof Gottlob Frege (1848-1925). ‘De vader van mijn kinderen’ betekent iets anders dan ‘mijn geliefde’, al gaat het om dezelfde man. De zin ‘Ik kan dit niet’ maakt iets anders los in je hoofd dan ‘Ik heb hier nog weinig ervaring mee’. Het eerste nodigt uit tot opgeven, het tweede tot actie ondernemen. En al klinkt het bijna te flauw om bijvoorbeeld het woord ‘moeten’ te veranderen in ‘willen’, toch helpt het. Manon Miessen: “Als je vastloopt in een situatie en je blijft er op dezelfde manier over praten, verandert er niks. Nieuwe woorden kiezen kan echt verschil maken.”
Meer lezen
- Aandachtig lezen: zo vind je de concentratie voor een goed boek.
- Deze app helpt je woorden te geven aan wat je voelt.
- 3 zinnetjes die kracht geven als het leven moeilijk doet.
Tekst Klaartje Scheepers Fotografie Getty Images Illustratie Hadas Hayun
Gepubliceerd op 11 augustus 2023