Verandering, tegenslag, verrassingen die op je pad komen. Het leven kan best ingewikkeld zijn. Gelukkig hoef je het niet alleen te doen: om hulp vragen mag. In deze serie vragen we advies over het leven aan een psycholoog. Deze keer: Tineke Heirman van Indigo over omgaan met overprikkeling.
In dit artikel vertelt Heirman uitgebreid over overprikkeling en wat het is, maar hoe ga je er nou mee om? En wat kun je voor jezelf doen om het makkelijker te maken?
Kun je overprikkeling voorkomen?
“Ja en nee. Je hebt niet altijd invloed op het aantal prikkels dat je binnenkrijgt, en ook niet op de draagkracht die je op dat moment hebt. Ben je bijvoorbeeld hartstikke moe door een slechte nacht en ga je daarna naar een druk festival, dan zul je sneller overprikkeld raken dan als je goed uitgerust bent. Maar: je kunt natuurlijk altijd dingen doen om het makkelijker voor jezelf te maken. Oordopjes meenemen, bijvoorbeeld. Of vlak voordat je gaat een dutje doen. Taakopdeling kan ook helpen om overprikkeling te voorkomen. Stel, je hebt vier dingen gepland op een dag, dan verdeel je die zodanig over je uren dat je brein niet overbelast raakt. Vervolg een ingewikkelde taak met een simpel klusje en neem vaak genoeg pauze. Kost iets veel energie? Doe dit dan op het moment van de dag waarop je het meeste ruimte hebt.”
Wat kun je het beste doen als je merkt dat je overprikkeld bent?
“Dat verschilt per persoon, maar in de basis gaat het om dingen doen die voor je hoofd en lijf ontspannend werken. Voor de een is dat sporten of zwemmen en voor de ander is dat een boek lezen of wandelen. Ga ook bij jezelf na waaróm je overprikkeld raakt. Zo kan je smartphone een grote bron van onrust zijn. Voel je je gestrest na een rondje social media? Zet dan je telefoon wat vaker uit. Dit is misschien een verrassing, maar je kunt ook overprikkeld raken van interne prikkels, als je veel piekert bijvoorbeeld. Probeer dan wat meer in het nu te leven.”
“Het gaat trouwens niet alleen om de hoeveelheid prikkels, maar ook hoe we daarmee omgaan. Als we veel van onszelf verwachten en de lat hoog leggen, zullen (interne) prikkels ook meer impact hebben. Die lat mag dus best wat lager als dat je helpt.”
Tineke Heirman werkt als GZ-psycholoog voor Indigo. Meer informatie vind je op de website.
Meer lezen
- Hoe word je weer rustig als je overprikkeld bent? 4 tips.
- 5 tips voor wie niet (meer) weet hoe je echt rust neemt.
- Gehaast door de dag? 12 activiteiten die je (bewezen) helpen ontspannen.
Interview Bente van de Wouw Fotografie Evgeniya Savina/Stocksy
Gepubliceerd op 23 oktober 2023
