Geen geld hebben om maandverband en andere verzorgingsproducten te kopen. Menstruatiearmoede komt vaker voor dan je denkt. Esther Smid zette een weggeefkast met verzorgingsartikelen bij haar voordeur. Speciaal voor mensen die het goed kunnen gebruiken.
Je hebt een kast naast je deur staan met maandverband en andere verzorgingsproducten. Waarom heb je dat gedaan?
“Ik ben een alleenstaande moeder in de bijstand met drie puberdochters. Dan kun je wel nagaan hoe veel verzorgingsproducten, maandverband en shampoos er per maand doorheen gaan. Dus ik werd heel blij toen ik een keer in een weggeefkast in de wijk een pakje maandverband vond. Het was iets heel simpels, iets heel kleins, maar ik werd er heel blij van. Dat triggerde mij en ik dacht: wacht, ik word daar heel blij van, er zijn vast meer mensen met mij. Dat scheelt toch weer een paar euro in de maand. Daar startte het idee. In mijn wijk zijn al heel veel weggeefkastjes, maar nog niet met dat soort spullen.”
Hoe kwam het van de grond?
“Ik heb een oproep gedaan op Facebook in een groep van de wijk. Dit is mijn plan, vinden jullie het wat? En toen had ik eigenlijk binnen een dag al een kast staan, want iedereen was zo enthousiast. Tassen met spullen werden gedoneerd en het ging zo snel dat het kastje al gauw te klein bleek, dus hebben we ‘m vervangen door de kast die er nu staat. Het is zo mooi dat mensen er zo leuk op reageren.”
Heb je het idee dat menstruatiearmoede veel voorkomt bij jou in de buurt?
“Het is een redelijk anonieme kast, je hoeft niet bij mij binnen te komen, dus ik zie niet iedereen. Maar het verbaast me hoe veel mensen even aanbellen of toch op het raam kloppen en een gesprekje met me aangaan. Dan hoor je dat soort verhalen. Maar ook het incontinentieprobleem is iets wat speelt, dat wist ik niet eens. Die spullen zijn erg prijzig en als ik die in de kast leg, zijn ze dan ook zo weg. Mensen zijn er, verrassend genoeg, heel open in en dat vind ik super.”
Vinden sommigen het ook lastig om iets uit de kast te pakken? Dat ze misschien een soort schaamte voelen?
“Ja die schaamte is er ook, maar ik denk dat mijn kast heel laagdrempelig is. Je hoeft niet aan te bellen, je hoeft niet een buurtgebouw in, je hoeft niet naar binnen in een bibliotheek. Daar staan ook weleens dat soort kastjes. Je kunt hier, redelijk anoniem, iets pakken en ik denk dat dat het succes is.”
Door wie wordt de kast elke keer weer aangevuld?
“Buurtbewoners komen hier regelmatig iets brengen, bijvoorbeeld wanneer een 1+1 actie ergens is en ze niet zo veel nodig hebben. Maar daarnaast zorgt Stichting Armoedefonds dat ik elke keer genoeg menstruatieartikelen heb. Ik ben officieel een uitgiftepunt geworden en sta op hun website. Daar kunnen mensen precies zien waar bij hun in de buurt een punt is waar ze terecht kunnen.”
Wat zou er volgens jou moeten veranderen als het gaat om menstruatiearmoede?
“Ik heb met de wethouder van armoede gesproken en ik mag nu de scholen in mijn wijk gaan voorzien van kastjes, gevuld met menstruatieartikelen. Die zijn dan gratis te pakken voor alle kinderen. Dat moet eigenlijk structureel, in de politiek, veranderen. Eigenlijk is het raar dat we dat niet allemaal gratis krijgen, terwijl zo veel mensen ongesteld zijn in het land. Sommige kinderen gaan gewoon een week niet naar school hierdoor, dat is toch verschrikkelijk?”
Wat hoop je nog te bereiken met je kast?
“Ik hoop dat ik een aantal mensen hier in de buurt een klein beetje kan helpen, zodat ze wat meer geld overhouden voor andere dingen. Dat ze niet hoeven te kiezen tussen een pak drinken of een pak maandverband. Bepaalde mensen, zoals ikzelf, vallen net buiten de voedselbank. Dit is een mooie manier om die mensen te kunnen helpen. Ik kan nog niet iedereen bereiken, in sommige culturen willen mensen namelijk liever niet laten zien dat ze wat armer zijn, waardoor ze niet bij mij kast aan de kast durven komen. Ik ben nog aan het bedenken hoe ik dat zou kunnen veranderen. Gelukkig zijn er heel veel mensen die met mij willen meedenken over dat soort dingen. Daarnaast wil ik graag een mobiele kar opzetten, zodat ik ook de wijk rond kan met producten. Nee, ik ben zeker nog niet klaar en zit nog vol met ideeën.”
Meer lezen
- Op de site van het Stichting Armoedefonds kun je meer lezen over menstruatiearmoede, zien waar de kastjes staan of geld doneren.
- Beschermd tijdens je menstruatie: starten met menstruatie ondergoed.
- Podcasttip: Menstruatiemeisjes.
Interview Rachel Vieth Fotografie Lottie Herfkens