Van vermoeidheid tot gechagrijn en het verlangen een winterslaap te houden: sommige mensen zijn gevoelig voor de winterdip. Zo ook online editor en kattenliefhebber Ruby. Kunnen dieren ook last hebben van een winterdip, vroeg ze zich af.
Tekst Ruby Wijdenbosch Headerbeeld Unsplash
Gepubliceerd op 30 januari 2024 Laatst bewerkt op 23 november 2024
Zodra de eerste bladeren beginnen uit te vallen, weet ik: daar gaan we weer. Winters vallen me altijd zwaar en ik gedij het beste bij minimaal dertig graden. Aangezien die temperaturen (meestal) slechts een illusie zijn als je in Nederland woont, bewapen ik mezelf al in oktober met anti-dip-spul. Met kilo’s vitamine D, daglichtlampen en thermokledij sla ik me jaarlijks door mijn – zoals de psych het noemt – season of risk heen.
Sad cat
Dat mijn katten Moes en Luther gezellig op schoot komen liggen wanneer mijn elektrische deken op de hoogste stand staat, verbaasde me niet. Maar de afgelopen maanden viel me op dat mijn toch al erg luie katten nu nog meer sliepen, veel vaker om eten krijsten en bij het gooien van hun lievelingsballetje doodstil bleven zitten met een ‘ren er zelf maar achteraan’-blik in hun priemende gele ogen. Zodra Luther dagelijks (en tot irritants aan toe) voor mijn daglichtlamp plaatsnam om de heerlijke stralen van me af te pakken, kreeg ik een ingeving: hebben mijn beesten soms een winterdip?
Kunnen dieren ook last hebben van een winterdip?
Vooropgesteld: naar dit vraagstuk is nog weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan. Toch is er wel degelijk wat te zeggen voor mijn ingeving. Net als mensen maken ook dieren de hormonen melatonine en serotonine aan. En bij de menselijke ‘seasonal depression’ wordt er door diverse deskundigen van uitgegaan dat de vermindering in daglicht de balans tussen deze twee stofjes verstoort. Die hormoonschommelingen kunnen ook bij dieren plaatsvinden, vertelt een dierenarts aan Libelle.
Dat betekent niet direct dat die schommelingen ook bij dieren tot een winterdip leiden, maar volgens een onderzoek door online dierenarts Vetster ziet 45 procent van de huisdiereigenaren het gedrag van hun dier wel veranderen tijdens de winter. Hun hond of kat lijkt zich meer terug te trekken, blijft liever liggen en vertoont tekenen van verveling (krabben aan meubels of kauwen op schoenen).
Hoe kan het dat dieren zich ’s winters anders gedragen?
Net als voor mensen is het voor dieren belangrijk om genoeg daglicht, uitdaging, aandacht en beweging te krijgen, volgens de Amerikaanse dierenarts Jo Myers. Uit het onderzoek bleek dat vijftig procent van de respondenten hun hond minder vaak of lang uitlaat tijdens de winter. Myers: “We realiseren ons niet altijd dat ons gedrag huisdieren beïnvloedt. Als wij meer gaan slapen, ons terugtrekken of minder energie hebben, kan dat tot gedragsverandering bij onze harige beste vrienden leiden.”
Zo help je jouw beest door de winter(dip) heen
Ook al is het hondenweer: ga toch voor een wandeling met je viervoeter. Daarnaast is sociaal contact voor honden belangrijk: zowel met andere honden als met jou, dus geef hem genoeg aandacht. Ook katten hebben (in tegenstelling tot wat sommigen denken) een portie socializen nodig.
Dierenarts Myers vertelt ook nog dat spelen met het dier belangrijk is, helemaal als het ineens meer slaapt. Als je kat of hond (of ander dier) geen zin meer lijkt te hebben, kun je proberen om ander soort vermaak te bieden: koop een nieuw speeltje of voerpuzzel. Voor veel katten kan een kleine verandering ook al avontuurlijk aanvoelen: verplaats bijvoorbeeld de krabpaal, zet een lege doos neer of creëer een plekje voor ze op een hoge kast.
Myers’ laatste tip: zorg dat je huisdier genoeg daglicht krijgt. Dus ook al gaat het ten koste van mijn eigen kunstmatige zonuren, ik laat Luther toch maar lekker voor die daglichtlamp bakken.
