Steeds een ander boek besproken door de Flow-redactie. Deze keer managing editor specials Caroline over Het souterrain van Mance Post van Truska Bast.
Een van mijn lievelingsjeugdboeken is Op je kop in de prullenbak van Guus Kuijer. Ik was dol op die korte verhalen waarin hoofdpersoon Madelief dingen durft die ik nooit durfde en waarin een zachtmoedige meester voor de klas staat (ik had zelf ook zo’n meester in de vierde klas). Maar waar ik het meest van hield, waren de zachte potloodtekeningen in het boek, gemaakt door Mance Post. Eindeloos bestudeerde ik die tekeningen en ik weet zeker dat ze ervoor zorgden dat ik zélf zin kreeg om te tekenen – nog steeds.
Hier gaat het over
Truska Bast neemt je mee door het leven van Mance Post, die in een piepklein huisje aan de Prinsengracht in Amsterdam woonde – in een souterrain dus – en waar ook haar atelier was. Het raam was haar deur: tot op hoge leeftijd klom ze uit haar raam om naar buiten te gaan. Bast staat stil bij de gebeurtenissen die zo veel invloed op het leven van Mance hebben gehad, zoals de dood van haar vader wanneer ze pas veertien is, vlak voordat de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Je leert haar vrienden kennen – waaronder het gezin van Simon Carmiggelt – en haar minnaar (schrijver Anton Koolhaas). Je realiseert je hoe stoer het is dat ze in die tijd haar baan in het onderwijs opgeeft en freelance illustrator wordt. En hoe gaaf het is dat ze na haar potloodtekeningen ook nog een andere stijl ontwikkelt: de linoleumsneden bij de dierenverhalen van Toon Tellegen.
Dit vond ik ervan
Een boek om van te smullen, zeker als je van tekenen houdt en een inkijkje wilt krijgen in de artistieke scene van Amsterdam, net na de Tweede Wereldoorlog. En hoe belangrijk het is dat je mensen leert kennen die iets in je zien, zoals Tine van Buul, uitgever van kinderboeken bij Querido, iets in Mance zag (over Tine van Buul zou ik trouwens ook wel een biografie willen lezen).
Deze zinnen raakten me
- ‘Kinderen die bij haar waren liet ze vooral met rust, al zorgde ze er wel voor dat ze iets te doen hadden. Als ze wist dat ze kwamen, legde ze iets klaar waarmee ze aan de slag konden – papier en potloden, een theeserviesje, een berg blokken, poppen of speelgoedbeesten. Kinderen uit de buurt kwamen soms alleen maar even aan het raam om een koekje te vragen. Of ze stopten in het voorbijgaan om haar een vraag te stellen: ‘Mance, als je oud bent, krimpen je handen en voeten dan ook?’ vroeg een buurmeisje eens. ‘Nee,’ zei Mance, waarna het meisje verder huppelde. Van zo’n moment genoot ze.’
- ‘Ze had bijna nooit dieren gedaan en voelde zich toen ze door Toon Tellegen werd gevraagd ineens vrij om helemaal naar eigen inzicht te werken. Niet meer elke snorhaar hoefde te kloppen. Haar carrière leek weer helemaal opnieuw te beginnen.’
Meer lezen
Tekst en fotografie Caroline Buijs
