Moeder worden of niet? Waarom een leven zonder kinderen óók volledig kan zijn

Soms lijkt het alsof veel mensen al precies weten wat ze willen: een huis, een gezin, een toekomst die helder is uitgestippeld. Maar hoe ouder schrijver Tatjana Almuli wordt, hoe sterker ze voelt dat een kinderwens voor haar allesbehalve vanzelfsprekend is – misschien zelfs helemaal niet bestaat.

Mijn moeder werkte altijd veel, ze zat niet thuis te wachten met koekjes en thee als ik uit school kwam. Alhoewel ze het nooit met zo veel woorden heeft gezegd, leerde ik onbewust toch hoe belangrijk het is om als vrouw zelfstandig te zijn en je eigen geld te verdienen.

Nadat mijn ouders scheidden en hun bedrijf failliet ging, kwam mijn moeder in de schuldsanering terecht. Ze bleef werken, al had ze drie jonge kinderen thuis. Er waren momenten dat we de eindjes aan elkaar moesten knopen, toch zeurde ze nooit: schouders eronder en gaan.

Positief terugkijken op je opvoeding

Er zijn veel dingen uit mijn jeugd waar ik nog voor in therapie ben, maar de durf van mijn moeder om uit een ongelukkig huwelijk te stappen, en altijd voor zichzelf en ons te blijven strijden, is voor mij een waardevolle basis.

Steeds vaker zie ik de dingen die zij – en ook mijn vader – me wél hebben gegeven: zelfstandigheid als groot goed, en hoe waardevol het is om senang met jezelf te zijn. Ik kreeg van hen openheid, nieuwsgierigheid, creativiteit en een onbevooroordeelde houding mee. Ook erfde ik de gave om lekker, experimenteel en op gevoel te kunnen koken. Plus een enorme liefde voor muziek, film, literatuur, kunst en cultuur.

Wel of geen kinderwens?

Dit voorjaar werd ik 34: mijn moeders leeftijd toen ze mij kreeg. Het voelt als het begin van een bijzonder jaar, een leeftijd waarop ik toch echt serieus moet nadenken over de keuze of ik zelf moeder wil worden.

Ik twijfel eigenlijk over van alles, op dagelijkse basis: of ik wil verhuizen naar een andere stad, wanneer samenwonen met mijn geliefde een goed idee is, of ik mijn haar niet eens echt goed blond moet verven. Of ik me aan een begeleide truffeltrip wil wagen, een tijd wil schrijven in het buitenland, me om moet laten scholen tot parttime docent.

Maar de twijfel over moederschap voelt fundamenteler, want ik heb gezien hoe zwaar het kan zijn. Ik voel de druk van financiële onzekerheid als freelancer in de creatieve sector. En ik weet hoe moeilijk het is om de pijn van vroeger niet door te geven. De angst voor dingen die ik over zou kunnen dragen is groot – angsten, patronen, trauma’s. Ik denk niet dat je ‘af’ hoeft te zijn om aan kinderen te beginnen, maar de verantwoordelijkheid voelt soms te groot.

Een ambivalente kinderwens

Een kennis schreef een boek over haar ambivalente kinderwens: Soms wil ik een kind. Herkenbaar. Van haar leerde ik: wat je ook kiest, beide opties zijn legitiem. Een leven zonder kind kan net zo mooi, spannend, uniek, avontuurlijk, rijk en volledig zijn als een leven mét kind. En als ik er dan voor ga – voor dat potentiële moederschap – hoop ik dat ik op mijn moeder lijk.

Ongetwijfeld zal ik grote en kleine fouten maken, regelmatig met mijn handen in het haar zitten, soms wensen dat ik de andere keuze had gemaakt. Maar ik hoop dat ik mijn hoofd fier omhoog houd, mijn hart open en er elke dag iets van probeer te maken. Zoals zij deed en zoals ik eigenlijk nu al doe.

Meer lezen

• ‘Misschien leerde mijn moeder me juist toen wel de belangrijkste les van mijn leven.’
• Moederdag zonder moeder: hoe kom je die door?
• Worden we wel gelukkig van kinderen krijgen?

Fotografie Danique van Kesteren