Wat is jouw offline vluchtheuvel? 10 ideeën voor een nieuwe creatieve hobby

Offline bezig zijn is goed voor je mental health. Doordat je je aandacht dicht bij jezelf en je directe omgeving houdt, kun je goed focussen en kom je vaak in een flow. Ontdek het zelf met een van deze tien ideeën voor offline creatieve hobby’s.

“Arts en crafts vergroten het gevoel van veiligheid, verbinding en voldoening en kunnen zelfs pijn verlichten,” zegt GZ-psycholoog Karoline Fleumer. Een mooie aanmoediging om op zoek te gaan naar jouw offline vluchtheuvel, met meer mentale rust als bonus. Daar gá je:

1. Borduren

Wat?
Wat ooit een praktisch middel was om textiel vast te maken of te repareren, groeide uit tot een decoratieve kunstvorm. Borduurpatronen hebben in veel culturen symbolische waarde, zoals bijvoorbeeld in Staphorst. Op verschillende plekken vind je cursussen en individuele lessen, onder andere bij modeontwerper en docent Ingrid Bettonville.

Pluspunt
Met borduren kun je een verhaal vertellen.

Inspirerend
Textielkunstenaar Daphne van den Berg geeft haar eigen interpretatie aan de Staphorster streekdracht.

Missie
De prestigieuze Britse borduurinstelling Royal School of Needlework legt in hun RSN Stitch Bank de wereldwijde rijkdom aan steken vast (rsnstitchbank.org) en bracht er ook een boek over uit: 200 Essential embroidery stitches.

2. Wildbreien

Wat?
Bomen, lantaarnpalen, hekken of vuilnisbakken in een kleurrijk gebreid jasje steken. Twintig jaar geleden introduceerde het Amerikaanse collectief Knitta Please wildbreien als knit grafitti of yarn bombing. Nu zijn overal groepjes actief, zoals die van Creators Clubhouse, waarbij je je kunt aansluiten.

Pluspunt
Stukken vriendelijker dan graffiti en met een vrolijker effect: iedereen wordt er blij van, ook de maker zelf.

Groots werk
Breiclub Stitch ’n Bitch pakte onlangs de Amsterdamse Volewijckbrug kleurig in.

Event
Tijdens de World Wide Knit in Public Day vieren wildbreiers wereldwijd de wildbreikunst.

3. Vilten

Wat?
Al lang voor katoen en zijde maakten we vilt: door wol nat te maken en het in elkaar te duwen, haken de vezels dieper in elkaar waardoor je vilt krijgt. Daarmee kun je van alles maken, van praktische dingen als sloffen tot wandkleden. Leren vilten kan onder meer bij Vivavilt van kunstenaar Margot van Leeuwen in Rijnsburg of Annalies van Eerde in Nes aan de Amstel.

Pluspunt
De veelzijdigheid van vilt, van fijn delicaat tot stevig en sterk. En je hebt er geen ingewikkeld gereedschap voor nodig.

Inspirerend
Kunstenaar Claudy Jongstra werd wereldwijd bekend met haar vilten wandkleden.

Mooi
De Zweedse kunstenaar Alfhild Külper maakte onlangs met onder andere vilt de aanraakbare textielinstallatie Forest of Rest, waarmee ze haar burn-out verbeeldt.

4. Linosnede en blokdrukken

Wat?
Beide zijn printtechnieken om papier of textiel te bedrukken. Blokdruk, met een bewerkt houtblok, zie je traditioneel veel in China en India. Printen met linosnedes doe je met gegutst linoleum. Een piepkleine greep uit de workshopaanbieders: Knalgoed Produkties (Arnhem), Studio Vanmieke (Helden), Grafisch Centrum Groningen.

Pluspunt
Laagdrempelig omdat je met eenvoudige materialen werkt – bij kunstenaarswinkels zoals Van Beek in Amsterdam vind je wat je nodig hebt.

Spieken bij
In het Verenigd Koninkrijk is grafiekkunst groot – kijk bijvoorbeeld naar het werk van Laura Boswell, Joshua Miles of Charlotte Cornish. Blokdruk is iets waar kunstenaars Antonio Jose Guzman en Iva Jankovic regelmatig mee werken.

Community
Bij de online Printmakers Club van Alette de Roos vind je informatie en andere liefhebbers.

5. Meubels opknappen

Wat?
Preloved meubels en accessoires geef je nieuw leven door ze te verven, restaureren of opnieuw te bekleden. Stofferen leer je onder meer bij de Stoffeer Club, die een cursus aanbiedt bij cultuurhuis Kade40 in Vlaardingen. Meer algemene workshops vind je bijvoorbeeld bij het Ambachtshuis Brabant of de Stadswerkplaats in Utrecht.

Pluspunt
Kringloopwinkels puilen uit – met upcylen geef je onverkoopbare stukken een kans.

Kwaliteit
Door upcyclen krijg je nog meer waardering voor echt goed gemaakte meubelen.

Inspirerend
Het werk van ontwerper Louise Cohen, die een hele upcylce-collectie heeft waarin kringloopmeubelen bijna kunstwerken worden.

6. Zeep maken

Wat?
Ambachtelijk zeep maken van natuurlijke ingrediënten – ooit een normaal huishoudelijk klusje, nu terug in de belangstelling. Tijdens workshops doorloop je het hele proces van geur kiezen en mengen tot aan gieten, onder meer bij Zeepatelier Botma & Van Bennekom in Arnhem, of in Amsterdam bij de Nature Bar.

Pluspunt
Veel materiaal heb je vaak al in huis, zoals kokos- of olijfolie, maar ook gedroogde kruiden, specerijen, bloemen, citroen…

Mooi
De Afghaans-Nederlandse kunstenaar Narges Mohammadi maakte ooit een koffersculptuur van zeep.

Lezen
Plant & cosmetica van wildplukker en kruidenkundige Leoniek Bontje is een praktisch handboek om verzorgingsproducten te maken.

7. Keramiek

Wat?
Onder keramiek valt alles van gebakken klei: aardewerk, porselein, zelfs glas, en van gebruiksvoorwerp tot kunstobject – bij Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden zie je hoe breed de techniek is. De enige officiële keramiekopleiding zit in Gouda, maar workshops vind je op tal van plekken, zoals House of Clay in Utrecht, Pansy of Laurent Muller in Amsterdam of Studio Bloei in Eindhoven. Let op, er is verschil: bij de een leer je bijvoorbeeld pottenbakken met een draaischijf, de ander is meer een open atelier.

Pluspunt
Het langzame proces van keramiek, met alle langdurende stappen, werkt vertragend.

Spieken bij
De Londense Instagram-lieveling Florian Gadsby, van wie pas het boek By my hands verscheen over zijn leven en werk. Geliefd bij stylisten: het handgemaakte servies van Marjoke de Heer.

Opvallend
De roman Pottenpakken voor geluk van de Koreaanse Yeon Somin gaat helemaal over de helende kracht van pottenbakken.

8. Collage en vision board maken

Wat?
Bij collages maak je van losse elementen één nieuw geheel. Je speelt met compositie, kleur, structuur en materiaal. Bij verschillende kunstcentra kun je workshops volgen, zoals bij MK24 in Amsterdam of SKVR in Rotterdam, en onder andere wouterswonderland.com biedt een digitale workshop aan.

Pluspunt
Alle tweedimensionale materialen zijn bruikbaar, van papier en foto’s tot textiel, met of zonder tekst – net waar jij het lekkerst mee werkt.

Spieken bij
Picasso, die de collagekunst groot maakte, of bij de Zuid-Afrikaanse kunstenaar Neo Matloga die collages maakt met foto’s, verf, inkt en houtskool.

Doelgericht
Als je je collage praktisch wilt inzetten, gebruik je ze voor een vision board waarmee je doelen in kaart brengt.

9. Naaien

Wat?
Na overschaduwd te zijn geraakt door fast fashion maakt naaien een comeback; op veel plekken kun je op allerlei niveaus cursussen volgen. Bijvoorbeeld in Nijmegen bij Studio Jurk, in Rotterdam bij modevakschool Invalid Atelier, of bij De Steek in Amsterdam, waar je leert naaien, vermaken en patroontekenen, mocht je het from scratch willen oppakken.

Pluspunt
Het nieuwe naaien draait niet om perfectie, maar om creativiteit, je eigen stijl en om tijd maken voor jezelf.

Spontaan
Binnenlopen om wat te naaien kan bijvoorbeeld ieder weekend bij Tinka van der Kooij van het duurzame naaicafé Steekje Los in Utrecht, of bij De Naaierij in Den Haag.

Opvallend
Naaien is de grootste onder de populaire granny hobbies, die een hit zijn op TikTok.

10. Tuften

Wat?
Een techniek waarbij je met behulp van een tuftpistool handmatig hoogpolig textiel maakt, zoals vloerkleden, wandkleden of soms kleding. Workshops kun je bijvoorbeeld volgen bij Tuftwurk in Makkum, Tuftlab in Amsterdam, in Zwolle bij Houtje Touwtje en in Tilburg bij Tuftlokaal.

Pluspunt
Kleinere projecten kun je in een dag afronden.

Spieken bij
Prachtig tuftwerk zie je bij onder meer Jan Taminiau, Jan Koen Lomans, Otobong Nkanga, Robert Zandvliet en Kiki van Eijk.

Groots werk
Voor museum Artis-Micropia maakte Lizan Freijsen een getufte ‘schimmelmuur’ van 12 bij 5 meter.

Meer lezen

• Creatief met restmateriaal: maak je eigen ets in 10 stappen (DIY)
• Lange werkdag gehad? Deze creatieve hobby’s kosten weinig energie én halen je uit je hoofd
• 9x een hobby die depressieve mensen kan helpen (en waarom dat zo is)

Fotografie Tuyen Vo/Unsplash