Spoken word. We komen het de laatste tijd steeds vaker tegen. Maar wat is het precies? Flow’s Rachel vraagt het aan spoken word-artiest Nick Waelbers, van Indenaamvan.
Nick, ik moet eerlijk zeggen dat ik nog niet lang van het bestaan van spoken word afwist. Wat is het precies?
“De naam zegt het eigenlijk al. Een spoken word is een gesproken woord waarbij de nadruk ligt op de voordracht. Vaak kiezen we voor maatschappelijke thema’s die we op een begrijpelijke manier laten horen. Dat kan op verschillende manieren: de een kiest ervoor om er handgebaren bij te gebruiken, terwijl een ander zichzelf erbij schminkt. Ik zie spoken word-artiesten echt als de filosofen van nu. Die mensen op een toegankelijke manier over sociaal-maatschappelijke problemen kunnen laten nadenken.”
Wat is het verschil met ‘gewone poëzie’?
“Een klassiek gedicht moet je eigenlijk gewoon kunnen lezen, in je eigen ritme. Bij spoken word is het mooi om het juist te hóren in plaats van te lezen. Het gaat echt om de performance van het woord. Nu is het bij spoken word ook zo dat er vaak gekozen wordt voor een maatschappelijk onderwerp. Een spoken word-artiest wil ook graag dat de boodschap duidelijk overkomt, terwijl een dichter het wat vager kan houden, zodat de lezer er een eigen draai aan kan geven.”
Waar komt deze dichtvorm, als ik het zo kan noemen, vandaan?
“Je kunt het denk ik wel een dichtvorm noemen, inderdaad. Het is in ieder geval een taalkunst en tegelijkertijd een performance art omdat het voorgedragen heel belangrijk is. Het heeft meerdere invloeden. In de jaren twintig begonnen bekende dichters, zoals Eliot, met experimenteren in jazzclubs in Amerika. Ze dachten: ik vind jazz mooi, maar ik ben ook een dichter, hoe klinkt dit eigenlijk samen?”
En hoe ging het daarna verder?
“Het ontwikkelde zich door, totdat dichters in de jaren tachtig met elkaar gingen battelen, eigenlijk zoals rappers dat ook deden en nog steeds doen. Zo’n battle tussen dichters wordt ook wel een poetry slam genoemd. Daarbij ben je niet tegen elkaar, maar wordt er na die tijd beslist wie het gedicht het beste overbracht.
In Nederland werden in Carré theatershows georganiseerd die in het teken stonden van poëzie. Met muziek en poëzie gingen ze een voordracht doen. Dat heeft zich allemaal ontwikkeld en mensen geïnspireerd om te doen wat we vandaag de dag doen.”
Je bent zelf een spoken word-artiest. Hoe ben je ermee in aanraking gekomen?
“Eigenlijk gebeurde dat per toeval. Ik ben vorig jaar afgestudeerd als acteur en heb mijn hele leven al toneel gespeeld. Het performen zat er altijd al in. Daarnaast was ik een grote hiphop liefhebber. Het verhalen vertellen op een directe manier was daarom voor mij ook niet onbekend. Op een gegeven moment ben ik gaan schrijven en deed ik mee aan een open podium.
Ik dacht dat ik een dichter was, tot mensen zeiden: wat jij doet, is spoken word. Ik had nog geen idee wat het was, dus verdiepte ik me in de taalkunst en kwam erachter dat ik inderdaad niet alleen een dichter was maar ook een spoken word-artiest.”
Wat maakt een spoken word voor jou zo bijzonder?
“Het is voornamelijk omdat spoken word zo ‘van de mensen’ is. Veel mensen vinden poëzie saai en het heeft een beetje een stoffig imago, alsof het voor een oude of elitaire groep is. En bij spoken word is het vaak nog een jonge groep die echt mensen wil aanspreken. Het gaat niet per se om de spreker, maar om het verhaal. Het is voor de mensen om er iets mee te doen. Het zet mensen in actie en daar word ik heel gelukkig van.”
Nick maakte speciaal voor ons onderstaande video, waarin je zelf zijn spoken word-kunt ervaren.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
- Neem een kijkje op de Instagram-pagina van Indenaamvan.
- Op 4 mei hoorden we tijdens de dodenherdenking een spoken word van Amara van der Elst. Je kunt de video hier bekijken.
- We schreven ook over Doe het toch maar, een dichtbundel van spoken word-artiest Babs Gons.
- Rupi Kaur over haar leven en gedichten.
Interview Rachel Vieth Fotografie Romé Schmidt
