Minder op je telefoon zitten? Dit is wat je ervoor terugkrijgt

We staan ermee op en we gaan ermee naar bed: de smartphone is geruisloos ons leven in geslopen. Maar wat win je ermee als je vaker offline bent? We vroegen het aan deskundigen.
Ooit keek je bij vertraging in de trein wat uit het raam of raakte je in gesprek met een onbekende. Tegenwoordig staren de meeste passagiers de hele rit naar hun telefoon. Al die online momenten bij elkaar kosten vaak meer tijd en aandacht dan je denkt. Gelukkig kun je het patroon van eindeloos scrollen doorbreken. Gewoon, door bewust tijd in te bouwen zonder scherm. Deze vier voordelen laten zien wat je terugkrijgt als je minder op je telefoon zit.
1. Echte gesprekken (zonder gestoord te worden)
Alleen al de aanwezigheid van een telefoon op tafel kan een gesprek verstoren, zegt publieksfilosoof Marli Huijer. “Je gesprek wordt oppervlakkiger of de spanningsboog verandert. Bij een intens gesprek over bijvoorbeeld verdriet of liefde, kan een inkomend berichtje weer juist de hele sfeer verbreken.”
Huijer benadrukt hoe waardevol het is om elkaar in het echt te zien. Toen ze eens cafébezoekers ontmoette die haar online fel bekritiseerden, bleek het gesprek in levenden lijve ineens mild en open. “Je ziet lichaamstaal, reageert daarop (vaak onbewust) en dat maakt echt contact mogelijk.”
2. Aandacht zonder afleiding
‘Verbonden, maar alleen’: zo noemt socioloog Sherry Turkle onze digitale communicatie. Via schermen houden we controle, maar missen we de nuances van echt contact. “We luisteren minder goed, delen dingen in de hoop gezien te worden, maar voelen ons juist vaker alleen.” Wie vaker offline is, kan zich beter focussen op wat er écht toe doet. Zowel thuis of op werk als in relaties.
3. Zelf nadenken (zonder dat Google het antwoord geeft)
Rust, overzicht en minder prikkels: dat is wat je vaak ervaart als je je telefoon bewust even weglegt. Veel mensen merken pas hoe vaak ze automatisch naar hun scherm grijpen als ze het een tijdje niet doen. Iets niet weten? Je zoekt het op. Verdwaald? Je laat je navigeren. Zonder telefoon dwing je jezelf om weer zélf na te denken, en dat voelt verrassend verhelderend.
4. Nieuwe ontmoetingen
Scrollend door je telefoon kom je vooral mensen tegen die op je lijken. Terwijl je buiten, op straat of in de trein, zomaar iemand kunt ontmoeten met een heel ander verhaal. Huijer: “Het zou zoveel leuker zijn als we weer vaker echt met elkaar in gesprek gingen. Het verruimt je blik en helpt bij het vormen van je eigen identiteit.” Offline zijn betekent dus openstaan voor anderen, en dat levert vaak meer op dan je verwacht.