Slow down: dit kunnen we leren van de Japanse cultuur als het gaat om selfcare
Dingen met aandacht doen zit ingebakken in de Japanse cultuur. Journalist Jantine Jongebloed herontdekt tijdens een lange roadtrip de Japanse kunst van het vertragen; een ultieme les in selfcare.
De mensen, het tempo, de dingen zijn hier anders. Alles gaat met grote precisie en grandioos veel aandacht. Vlak na aankomst irriteert het me nog. Maar over die kant van de medaille gaat dit verhaal niet, want die ben ik vergeten zodra ik twee dagen na de lange vlucht ben uitgerust en gewend aan de nieuwe tijdzone waarin ik de komende tweeënhalve maand zal verblijven. Ik heb alle tijd.
Week 1: genieten in stilte
Op een avond bezoeken mijn reisgenoot en ik een donkere whisky- en luisterbar met vijf zitplekken en een eigenaar wiens jazzplaten uit zijn één meter hoge geluidsboxen schallen. In de Google-recensies over deze bar lees ik dat sommige toeristen ervan baalden dat ze hier niet mochten praten – het is de bedoeling om te genieten in stilte, bedaard en rustig; blijkbaar worden mensen aangesproken op verstoring. Maar het is wel een manier om met al je zintuigen écht naar muziek te luisteren.
Week 2: eervolle rituelen
Na een week in de hoofdstad is het tijd om de auto op te halen. Vanuit Nederland spraken we af dat we ons op de zesde bij de garage zouden melden, maar uit het berichtje dat we ontvangen blijkt dat de eigenaar van de garage een tijdje geleden op de zesde zijn vrouw is verloren, waarna hij heeft besloten om maandelijks op de zesde een dag vrij te nemen, om haar te herdenken en haar graf te bezoeken.
Hij vraagt of we ook de zevende kunnen komen. Zo’n eervol ritueel, een vrije dag – is iets belangrijks in de Japanse cultuur, en iets wat ik in de komende weken nog vaak zal tegenkomen.
Week 3: tijd voor observatie
Het duurt een week of wat en de Hollandse Haast is van mijn schouders gegleden. We nemen de tijd om van de gebaande paden af te wijken. We wandelen over pelgrimspaden, slenteren door historische dorpjes, rijden stukken in de auto en stoppen bij zo veel mogelijk wegrestaurants om dampend hete ramensoep te eten.
Als ik stil sta, merk ik dat ik beter ben gaan kijken nu ik er de tijd voor heb gekregen. Ik observeer de mensen die me passeren in slow motion, alsof de tijd geen vat op ze krijgt, alsof we samen in een ander ritme leven.
Week 7: esthetiek ten top
De weken vliegen voorbij, maar wel in alle kalmte. Ik wandel door Kenroku-en, de mooiste botanische tuin van Japan – die zo is ontworpen dat ie in elk seizoen opnieuw tot volledige wasdom kan komen. Esthetiek wordt hier oneindig hoog gewaardeerd. Alles moet kloppen. Voor mij voltrekt zich een liveperformance van een moderne Monet. De rozige bloesemblaadjes drijven op het spiegelende wateroppervlak van de vijver in het park. Behalve in Frankrijk moet het impressionisme toch ook hier zijn wortels hebben. Dit is een stad uit een droom.
Week 10: yes, een lange rij
Het einde van de reis brengt me weer terug op het vliegveld. Het voelt als een half leven verder: weer die lange rijen, die traagte bij controles, het driedubbele checken en het kastje en de muur. Maar het irriteert me niet meer. Die kant van de medaille kan me gestolen worden. Ik voel juist compassie. Ik weet waar die treuzeligheid zijn oorsprong vindt. In het precies willen doen, met belangstelling en toewijding. Iets van die bedachtzaamheid van de Japanse cultuur stop ik in mijn tas. Voor thuis.
Meer lezen
- Wat Jantine leerde tijdens deze bijzondere pelgrimstocht in Japan.
- De dag (en je zorgen) van je afspoelen: het badritueel in Japan.
- De zomer in Zweden is heilig, en dit kunnen wij daarvan leren.
Fotografie Jantine Jongebloed
