Kunnen huisdieren vegetarisch eten? En dit is de impact op milieu en (huis)dier

Steeds meer mensen volgen een vegetarisch of vegan dieet: beter voor milieu en dier. Maar hoe zit dat bij onze geliefde harige viervoeters? Goed nieuws: ook huisdieren kunnen plantaardig eten, en dat zou een enorme impact op de aarde hebben.

Dat stoppen met vlees en vis eten beter is voor het milieu, is overduidelijk. Diverse onderzoeken tonen aan wat de impact zou zijn als we zouden minderen of helemaal zouden stoppen met het eten van dieren. Maar deze analyses zijn grotendeels gericht op consumptie door mensen. Onderzoekers van de Griffith University in Australië focusten in plaats daarvan op de impact van vegetarisch honden- en kattenvoer, en die blijkt enorm.

Maar voer is toch gemaakt van slachtafval, of niet?

De wetenschappers focusten op de meest recente onderzoeken naar huisdieren in de VS en de geschatte aantallen honden en katten over de hele wereld. En waar het eetgedrag van mensen een flinke invloed heeft op de vlees- en visindustrie, blijkt ook dat van onze harige vrienden een groot aandeel te hebben.

Naar schatting krijgen katten en honden (in de VS) ongeveer twintig procent van wat wij mensen aan vis en vlees eten. Velen denken dat huisdierenvoer wordt gemaakt van slachtafval, en dat er dus geen extra dieren voor worden gedood. Maar niets blijkt minder waar: er is veel meer voer nodig dan dat er slachtafval is, meldt dierenarts Joyce Hofman aan het programma Radar van Avrotros, en zo worden er alsnog miljarden dieren geslacht.

Kilometers aan land over

De onderzoekers berekenden dat er miljarden vee- en zeedieren gespaard zouden worden als alle katten en honden ter wereld geen andere dieren meer zouden opeten. Daarnaast zou er een gebied zo groot als de Benelux, Frankrijk, Duitsland, Spanje en Scandinavië overblijven, doordat land en water niet meer worden gebruikt voor veeteelt en viskweek.

En dit is het scenario waarbij enkel alle honden geen dierlijke producten meer zouden eten, alle andere dieren niet meegeteld. Als katten een vegan dieet zouden hebben, gaat het om een gebied nog groter dan Duitsland. Dat scheelt tevens veel vervuilende (gif)stoffen en broeikasgassen, volgens de deskundigen.

Maar kunnen huisdieren wel vegetarisch eten?

Waar er jaren geleden in diverse artikelen schreeuwerig stond dat je huisdieren écht geen vlees moest ontnemen omdat dat slecht voor ze zou zijn, blijkt die stelling de laatste jaren te zijn gerelativeerd. Inmiddels is er meer expertise over en aanbod van goed plantaardig huisdierenvoer.

“Honden kunnen helemaal plantaardig eten. Ze zijn net als mensen omnivoor,” vertelt dierenarts Hofman. “Katten kunnen dat niet. Het is echter wel mogelijk om met bijvoorbeeld synthetisch aminozuur plantaardig kattenvoer te produceren. Ik heb daar geen problemen mee; ik streef ernaar om dierlijk leed zo veel mogelijk te voorkomen. Maar niet alle dierenartsen zullen het met mij eens zijn op dit gebied.’’

En daar heeft Hofman gelijk in. Zo dook kattengedragsdeskundige Liesbeth Puts in diverse onderzoeken en artikelen over deze kwestie, waar ze een blog over schreef voor Praktijk voor kattengedrag. “Op dit moment volg ik de mening van de experts op dat gebied, omdat er nog weinig wetenschappelijk onderzoek naar is gedaan.”

Half-om-half dan maar?

Puts refereert aan de Britse welzijnsorganisatie International Cat Care, die op Instagram hun statement over de kwestie deelt. “We ondersteunen duurzaamheidsdoelen, maar denken wel aan de veiligheid, het dierenwelzijn en het feit dat de plantaardige diëten nog nader moeten worden onderzocht. Daarom zijn wij voor een deels plantaardig dieet, met ook het eten van vlees, net zoals sommige mensen doen. Omdat dit wel een positief effect heeft op het milieu, maar dan vooralsnog met minder risico’s voor katten.”

Zo kun je je hond dus prima vegetarische brokken voorschotelen, en zijn over katten de meningen nog verdeeld. Altijd goed dus, om bij je eerstvolgende dierenartsbezoek even te checken hoe de dierenarts over het dieet van jouw geliefde viervoeter denkt.

Tot slot: tips voor een milieubewust maal

Kies je toch voor plantaardig voer, bekijk dan goed of het voer een volwaardige vervanging is met alle benodigde voedingsstoffen. Op Vegan Wiki, tipt de Nederlandse Vereniging voor Veganisme, vind je een overzicht van plantaardige voermerken.
Geef je jouw kat of hond toch liever gewoon een portie vis of vlees? Er zijn ook biologische merken.
Ook bestaan er dierensnacks die bijvoorbeeld van groente of insecten worden gemaakt. Door je huisdier nog wel vlees en vis te voeren, maar dat in snacks te beperken, draag je ook al een steentje bij.
Ten slotte zegt dierenarts Hofman nog: “Mijn hond eet hoofdzakelijk plantaardig, maar ik geef hem wel botten om op te kluiven. Dat is echt slachtafval. Vooralsnog wordt er nog vlees gegeten door mensen, dus dan weet ik zeker dat er geen dier voor het eten van mijn hond gestorven is.’’