Je hond als therapeut: hierom is een huisdier goed voor je gezondheid

Sinds journalist Ilse Savenije een hond heeft, zit ze beter in haar vel. Niet gek, blijkt uit onderzoek. Hierom is het hebben van een huisdier goed voor je gezondheid.

In een artikel van The Guardian, lees ik over de therapeutische effecten van een hond als huisdier. Over de bekende dagelijkse wandelingen in de buitenlucht die goed doen, knuffelhormonen en hoe zorgen voor een hond gelinkt is aan zorgen voor jezelf. Maar de pot met goud lijkt ’m te zitten in ‘social recognition’, het proces waarbij we een ander levend wezen als belangrijk en betekenisvol identificeren.

Huisdier gezond voor lichaam en geest

Hoe dat precies zit, vraag ik aan Nienke Endenburg. Als hoofddocent bij de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht is ze gespecialiseerd in de relatie tussen mens en dier. Aan de telefoon vraag ik haar wat een hond hebben met ons doet. Veel, is haar antwoord, voor zowel onze lichamelijke als geestelijke gezondheid. “Mensen met huisdieren – die daar een goede relatie mee hebben – zijn minder vaak depressief, gebruiken minder medicatie en slapen beter, weten we uit onderzoek.”

Social support

Als belangrijkste factor noemt ze de sociale ondersteuning die dieren ons geven. “Als je een slechte dag op kantoor hebt gehad en de hond legt z’n kop op je schoot op de bank, denk je: er is in elk geval nog iemand in deze wereld die me aardig vindt.” Dat soort gevoelens van steun en troost zijn belangrijk voor ons als mens, licht Endenburg toe. “Social support heeft een enorme invloed op onze gezondheid. Als die ontbreekt of als je er weinig van hebt, is dat zelfs slechter voor ons dan veel roken, alcohol drinken of ongezond eten. In die sociale ondersteuning kunnen huisdieren dus voorzien: ze brengen gezelligheid, je kunt ze aanraken en met ze knuffelen.”

Knuffeltijd

Hoe werkt het vaak genoemde ‘knuffelhormoon’ eigenlijk precies? “Wanneer we een vriendelijk uitziend dier aaien, komt er oxytocine vrij in ons lichaam. Dit hormoon wordt ook afgegeven wanneer vrouwen kinderen baren, waardoor er een sterkere moeder-kindband ontstaat. Tussen mensen en andere zoogdieren speelt het net zo goed een rol. Als mensen een hond aaien, gaat hun stressniveau omlaag en stijgt de oxytocinespiegel – dat kunnen we meten.” Dit alles maakt dat een huisdier goed is voor je gezondheid. 

Win-win

Bij honden werkt dit overigens hetzelfde. “Door geaaid te worden door een fijn baasje, stijgt ook hun oxytocinespiegel. Zo voelt de hond verbinding met de eigenaar.” Goed nieuws voor wie geen eigen hond heeft: het dier van een ander aaien is een aanrader. “Ook als je een leasehond hebt en af en toe op een hond past, ontstaat datzelfde effect.”

Troost

Het klinkt bijna ideaal, zo’n dierenvriend. Neem een hond en je hebt geen mens meer nodig. Dat is natuurlijk niet zo, licht Endenburg toe. “Een hond biedt emotionele steun, maar zal je nooit helpen met je financiële problemen. En ook al heb je het gevoel dat je hond luistert, hij geeft geen advies. Een huisdier kan niet vragen: heb je er al zo over nagedacht?” Dieren kunnen zeer aanvullend zijn, maar in onze mensenmaatschappij heb je mensen nodig, vindt ze. Wat Endenburg betreft is er verder niks mis mee om een goede band met je huisdier te hebben. “Als we troost vinden in die ogen, dan is dat behulpzaam.”

Meer lezen

• Rouwen om een huisdier: zo bied je iemand steun (en wat je echt niét moet zeggen).
• Een ‘datingprogramma’ voor honden en baasjes: The dog house.
• Lees meer over Ilse en haar hond.

Fotografie Anna Dudkova/Unsplash
Gepubliceerd op 22 mei 2025