De opmars van een smartphonevrije jeugd: comeback of desillusie?

Voor een volwassene is het al niet makkelijk om die vermaledijde telefoon weg te leggen, laat staan voor een kind. De mensen achter Smartphonevrij Opgroeien pleiten daarom voor een kindertijd met meer rust en minder afleiding door constante meldingen. En ze krijgen steeds meer bijval.
Weet je nog: hoe je vroeger urenlang buitenspeelde en in bomen klom, opging in Monopoly, een boek of een tekening zonder steeds afgeleid te worden? Voor de kinderen van nu is dat anders. Die zijn vaak al van jongs af aan gewend aan een scherm. Ze staan voortdurend aan en ervaren druk van sociale media. Dat blijft niet zonder gevolgen.
Impact op de jeugd
Artsen uitten onlangs hun zorgen over de schermtijd onder kinderen. In een brandbrief riepen meer dan 1400 professionals op tot duidelijke leeftijdsgrenzen voor telefoongebruik: geen smartphone onder de 14, geen sociale media onder de 16. Want dat schermgebruik heeft steeds meer impact op de slaap, het zicht, de concentratie en het mentaal welzijn van de jeugd.
Smartphone in de la
Ook de beweging Smartphonevrij Opgroeien gunt kinderen een jeugd met minder scherm en meer rust. Haar missie is helder: kinderen laten spelen, ontdekken en concentreren zónder de constante afleiding van een scherm. Inmiddels hebben zich door het hele land ouders en kinderen aangesloten. Zo hebben honderden basisscholen samen met ouders de afspraak gemaakt om de smartphone in de la te leggen.
Waarom het loont
Initiatiefnemer Danielle Batist: “De tijd die je doorbrengt op een smartphone, breng je niet door met andere kinderen. Niet met spelen, ontdekken, interactie en het aanleren van sociale vaardigheden.” Een moeder die met haar jongste kind meedoet aan Smartphonevrij Opgroeien merkte al snel verschil, vertelde ze aan RTV Utrecht. Volgens haar vervelen kinderen met een scherm in hun handen zich minder, wat vervolgens ten koste gaat van hun creativiteit.
Dat besef groeit steeds meer. Sinds september geldt op middelbare scholen een landelijk telefoonverbod in de klas. En op basisscholen zie je telefoonbakjes of een compleet schermvrij beleid. Een smartphonevrije jeugd: misschien is het een illusie, maar in elk geval het proberen waard.
Meer lezen
- Minder schermtijd, meer buitenspelen: ook in Denemarken een telefoonverbod.
- 21x hobby’s waar je geen scherm voor nodig hebt.
- Zo doseer je met TikTok (en andere social media).
Illustratie Anna Boulogne
Gepubliceerd op 14 juni 2025