Reisjournalist Iris Hannema woont samen met haar man Francisque op Fakarava, een eiland in Frans-Polynesië. Hier leerde ze meer in het nu te leven, zonder luxe.
De duikclub waarvoor wij werken, ligt aan het turquoise water. Je zou er een klassieke paradijsposter van kunnen maken: poedersuikerzand, overhellende palmbomen, een donker houten steiger in L-vorm die de zee in loopt, met aan het eind de aluminiumboot met de duikuitrustingen van de vijf duikers die vandaag komen. Het zijn Fransen, zoals bijna alle toeristen hier. Frans-Polynesië is hun Bonaire, hun Curaçao. Dit is de vredige lagunekant en een enorme tegenstelling met de oceaankant aan de andere kant van de weg: daar is geen zand, maar versteend koraal. Golven breken er in de branding en de kleur van het water is aan die kant diep donkerblauw.
Terwijl ik in de agenda kijk en mijn eigen duikspullen bij elkaar zoek, vult mijn hoofd zich weer eens met de vraag wat ik hier doe. Na jaren van reizen en wonen in het buitenland verbaast het me nog altijd dat ergens ‘willen zijn’ en ergens ‘zijn’ zo van elkaar verschillen. En daar is ineens die strofe uit het gedicht Het huwelijk van Willem Elsschot – ooit geleerd op de basisschool en wonderlijk genoeg blijvend in mijn hoofd opgeslagen: ‘want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren, en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren, en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.’
Het is precies wat me hier soms overvalt: de macht van het verlangen naar het paradijs versus de werkelijkheid – de zorgwekkende droogte, de slechte bevoorrading van de mini-winkels door vrachtschepen, nauwelijks groente en fruit, de overvloed aan denguemuggen, geen (tand)arts. Wie ben je als luxe wegvalt? Hoe ziet je leven eruit als je nergens even koffie kunt drinken, niet even echt lekker ergens kunt eten, niet de bioscoop of boekwinkel in kunt duiken, alleen kunt douchen als het flink geregend heeft, niet ontspannen buiten kunt zitten zonder lek geprikt te worden, maar ook niet binnen omdat je huis overdag te heet is?
Het is een leven ontdaan van haast, waarin de dagen op elkaar lijken. Waarin ik heb moeten leren om andere waarden te verbinden aan hygiëne en eten. Ik spreek hier geen Nederlands meer, maar alleen nog Frans. En waar ik misschien nog wel het meest aan heb moeten wennen, was dat ik hier geen individu ben, niet een op zichzelf staand iemand en ook geen schrijver of journalist, maar de vrouw-van-die-grote-Fransman, de duikleraar, taekwondokampioen. Gelukkig is het hier te warm voor enige vorm van verzet – en bovendien zou het niets anders opleveren dan boosheid.
- Het complete verhaal van Iris vind je in Flow 6.
Tekst en fotografie Iris Hannema
