Als een dierbare het moeilijk heeft: deze vraag kun je stellen

Het is niet altijd makkelijk om iemand die het moeilijk heeft te steunen. Wat kun je doen of zeggen om te laten zien dat je er voor de ander bent? Online editor Bente ontdekt dat deze vraag helpt.

Veel mannen zijn pragmatisch ingesteld. Althans, dat is mijn ervaring. Als ik mijn vader vertel dat ik verdrietig ben omdat – laten we zeggen – ik een fout op werk maakte, komt hij meteen met een lijst vol mogelijke oplossingen. Lief, maar op dat moment heb ik vooral behoefte om te ventileren, meer niet.

Ook mijn voorgaande partners losten dingen het liefst meteen voor me op. “Probeer dit eens,” zeiden ze dan. Of: “Kun je niet beter…” Kwam allemaal uit een goed hart, maar toch voelde ik me soms gefrustreerd na zo’n antwoord. Het gaf me het gevoel dat ik meteen moest handelen, terwijl ik eerst wilde voelen. Dan hoorde ik liever een ‘komt wel goed, schatje’.

Mijn vriend, zo nuchter als maar zijn kan, is zich bewust van zijn pragmatische instelling en vraagt me vaak: “Wil je advies of gewoon een knuffel?” De eerste keer dat hij dat vroeg, was voor mij een eyeopener. Blijkbaar kun je dat dus gewoon vragen, waar iemand op dat moment behoefte aan heeft. Negen van de tien keer volstaat de knuffel en zijn we allebei blij: hij heeft me kunnen helpen en ik voel me beter.

Andersom probeer ik het nu ook toe te passen. Hoewel ik graag knuffels geef, weet ik dat niet al mijn vrienden daarop zitten te wachten. En soms luister ik vooral naar iemands verhaal maar heeft diegene eigenlijk behoefte aan tips of geruststelling. Het helpt dan om die vraag te stellen. Voelt in het begin misschien wat kneuzig, maar beide partijen hebben er baat bij.

Ieder mens gaat anders om met emoties

Journalist Jancee Dunn ondervond hetzelfde en schreef er een artikel over in The New York Times. Daarin vertelt ze dat haar zus Heather, een leraar op een basisschool voor speciaal onderwijs, altijd dezelfde vraag stelt als een kind emotioneel is: “Wil je hulp, een knuffel of een luisterend oor?” Volgens haar gaat ieder kind anders om met emoties. “De een wil een zakdoekje, de ander wil er juist uitgebreid over praten.”

Voor volwassenen geldt hetzelfde. Iedere optie heeft de kracht om te troosten en kalmeren. Zo schrijft Dunn dat een knuffel zorgt dat er oxytocine vrijkomt, een hormoon dat helpt bij verbinding voelen. Advies en hulp verlagen de stresslevels en goed luisteren geeft iemand het gevoel dat die gehoord en gezien wordt.

Frank Castro, een klinisch psycholoog in New York en Californië, bevestigt dat iedere situatie (of persoon) vraagt om een andere aanpak. “Iemand die boos is, is zich misschien al bewust van de oplossing, maar wil eerst gewoon even die frustratie of boosheid voelen.” Precies waar ik in mijn eerdere voorbeeld ook behoefte aan had.

Volgens Castro kan het ook zijn dat iemand op dat moment veel te prikkelbaar is voor een knuffel en juist even niet aangeraakt wil worden. “Door te vragen waar iemand behoefte aan heeft, omzeil je de aannames en vraag je op een bepaalde manier toestemming om diegene goed te kunnen steunen. Dat is heel empatisch.” Ga ik in mijn achterhoofd houden.