Door te dagdromen, kunnen we beter omgaan met de stortvloed aan informatie die dagelijks op ons afkomt. Volgens de Amerikaans-Canadese psycholoog en neurowetenschapper Daniel Levitin kan je brein dan pas écht even uitrusten.
Er zijn toch mensen die heel goed zijn in multitasken?
“Zo voelt dat, ja. Maar waar onze hersenen vooral heel goed in zijn, is zelfbedrog. Je dénkt dat je tijd wint, maar uit onderzoek blijkt dat je juist minder gedaan krijgt, en het is ook nog eens van mindere kwaliteit. De neuronen in je hersenen zijn levende cellen die zuurstof en glucose nodig hebben. Elke keer als je schakelt, verbrand je glucose en die raakt op een gegeven moment op. Elke mail die je stuurt en elke tweet die je leest, is weer een aanslag op de grondstoffen die je brein nodig heeft voor het voeren van een gesprek of autorijden. Je hersenen springen van het een naar het ander.”
Wat heeft dat voor gevolgen?
“Je wordt er niet alleen heel moe van, maar bent ook niet in staat om echt goede dingen te maken. Als je je creativiteit wilt aanspreken, heb je focus nodig. Bijvoorbeeld als je aan het schilderen bent. Je verft wat en dan kijk je: is het wat geworden, is het af, of zal ik hier nog iets doen, of daar? Dat is die naadloze overgang van doen naar evalueren terwijl je er middenin zit, waardoor je in een flow raakt. En daar kom je al multitaskend niet in.”

Je schrijft ook over beslissingsmoeheid, wat is dat?
“Ook hier speelt glucose een rol. Er is een beperkt aantal beslissingen dat we kunnen nemen voordat dit stofje in onze hersenen op is. En wat blijkt nou: een kleine beslissing verbruikt bijna net zo veel van onze voorraad als een grote. Tijdens een onderzoek kregen proefpersonen een reeks onschuldige vragen voordat ze een vragenlijst moesten invullen. Of ze een kauwgumpje wilden, en wat voor smaak dan? Wilden ze een blauwe of een groene pen? Ga zo maar door. Daarna kregen ze een vragenlijst met belangrijke keuzes over hun leven. De mensen die vooraf over al die onzinvragen hadden moeten nadenken, beantwoordden die vragen aantoonbaar slechter. Er zit een maximum aan het aantal beslissingen dat je achter elkaar kunt nemen.”
Hoe vul je die glucose weer aan?
“Met suiker, al raad ik dat niet aan, want dan voel je je uiteindelijk nog slechter. Iets gezonds eten helpt ook, maar de hele dag eten is dan weer geen goed idee. Wat veel beter werkt, is eigenlijk heel logisch: een pauze nemen. Het zegt veel dat mensen met banen waarbij je móet multitasken en één fout grote gevolgen kan hebben – zoals luchtverkeersleider, of simultaanvertaler bij de Verenigde Naties – na elke twee uur werken verplicht een pauze moeten nemen. En daarmee bedoel ik niet: je privémail checken, maar echt even rust nemen. En de pauze die dan nog het allerbeste werkt, is er een waarbij je in een dagdroomstaat komt. Wetenschappers hebben ontdekt dat dagdromen werkt als een soort neural reset button. Kortom: het verfrist je brein.”
- Lees het volledige verhaal van Daniel Levitin in onze nieuwste Flow-special Hoe leef je het leven.
Interview Jocelyn de Kwant Fotografie Jenny Caywood/Unsplash.com
Kijk hier voor alle actuele aanbiedingen en kortingscodes in de webshop.