Sporten voor je hoofd #2: je mentale Schijf van Vijf

Waarom gaan we wel regelmatig naar de sportschool maar besteden we niet ook zo veel aandacht aan onze mentale gezondheid? Dit kun je doen om beter voor dat overvolle hoofd te zorgen. Deel 2: je mentale schijf van vijf.

Hoe komt het eigenlijk dat er druk is, en zo veel mensen kampen met mentale kwesties? Kees Kraaijeveld is psycholoog, filosoof en directeur van De Argumentenfabriek, een ‘denkbedrijf’ voor heldere argumentatie en strategie. Hij schreef mee aan het boek Mentale vooruitgang en stelt: “Ik vind het belangrijk dat we nadenken over de vooruitgang van de mens. We hebben al zo veel bereikt, bijvoorbeeld op het gebied van techniek, gezondheidszorg en materiële welvaart.

Gebrek aan zingeving

Maar hoe zit het met onze mentale vooruitgang? Kunnen we ‘betere’ mensen worden, met veerkracht, meer geluk, minder psychische problemen? Kraaijeveld stelde samen met GGZ-bestuurder Joep Verbugt een denktank van experts samen, die onderzoek gingen doen naar de manier waarop Nederland mentale vooruitgang kan bereiken. De experts kwamen tot de conclusie dat onze mentale problemen het gevolg zijn van het gedachtegoed in de maatschappij, zoals individualisering, streven naar materiële zaken en hoge prestatiedruk. Maar zeker ook: gebrek aan zingeving.

Kraaijeveld: “Vroeger was religie het mentale anker van de maatschappij. Dat had voor- en nadelen. Voor veel Nederlanders is het geloof grotendeels uit het leven verdwenen, met daarbij ook de rituelen, gewoonten en morele kaders. Er is niets voor in de plaats gekomen. Kees Kraaijeveld: “Het zou normaal moeten zijn dat er in het onderwijs of bij je werkgever structureel aandacht is voor je motivatie, hoe het met je gaat of hoe je omgaat met de mensen om je heen. In het boek introduceren we de ‘mentale schijf van vijf’.

De mentale schijf van vijf

In de schijf staan vijf aandachtgebieden voor het vergroten van de mentale kracht. Ten eerste is dat (omgaan met) emoties, ten tweede betrokkenheid bij de dingen die je doet, op de derde plaats je sociale relaties, als vierde je prestaties en de waardering die je daarvoor krijgt en tot slot: betekenis, streven naar een betekenisvol bestaan. Deze aspecten kunnen elkaar versterken of verzwakken. Werk je bijvoorbeeld aan het beter onderkennen van je emoties, dan zullen daardoor je relaties of je prestaties verbeteren.”

Ik begin meteen te dromen. Wat zou het fantastisch zijn als de denktank gelijk krijgt. Als er een ministerie van Geluk zou komen. Als mediteren tijdens werktijd doodgewoon wordt, als er op alle scholen aandacht komt voor mindfulness… ik zie het helemaal zitten. Maar wat kan ik voorlopig zelf doen? In het volgende deel van deze serie ‘sporten voor je hoofd’ spreek ik met Machteld Huber van het Institute for Positive Health.

Neem je geest mee op date

Een tip van Flow: in het Museum van de Geest in Haarlem ontdek je op een interactieve manier meer over jouw geest en die van anderen. Je kunt er de Flow Slow Art Route volgen: een rondleiding langs slechts vijf kunstwerken, waar je dan echt de tijd voor neemt. Check Museumvandegeest.nl voor alle informatie.