Als je weet dat de ander van nature goed is, blijf je minder in je eigen bubbel, zegt hoogleraar sociale psychologie Paul van Lange. Een trucje dat ook van pas komt op de werkvloer.
Tekst Nienke Pleysier Fotografie Andrew Neel/Unsplash
Gepubliceerd op 6 november 2024
Iedereen heeft weleens een collega (gehad) waarmee het niet zo lekker botert. Wat kun je doen in zo’n situatie? Hoogleraar Paul van Lange adviseert om je bubbel te doorbreken zodat je die ‘vervelende’ collega’s in een ander daglicht ziet. En dat trucje is best makkelijk. “De focus op het goede kan een positief effect hebben op hoe je naar een ander kijkt ”
Een-op-eencontact opzoeken
“Als twee mensen uit verschillende groepen met elkaar in gesprek gaan, krijgt onze wezenlijk goede aard de kans om naar voren te komen. Dat heeft verschillende redenen. Het is allereerst een psychologisch veilige interactie, omdat je in tweetallen niemand kunt buitensluiten. In duo’s wordt bijvoorbeeld ook niet gepest en er is geen ‘wij versus zij’-gevoel. Bovendien kunnen we veel sneller empathie oproepen voor één persoon dan voor een hele groep. Je kunt wel Bambi helpen, maar niet alle herten.
Ook is het in een-op-eencontact makkelijker om je kwetsbaarheid te tonen, wat weer vertrouwen bij de ander opwekt. Dit principe kun je toepassen op iedere plek waar mensen samenkomen, zoals op de werkvloer: in een-op-eeninteractie komen onze betere kanten naar boven. ”
Uit je bubbel
“Weten dat er goedheid zit in de ander geeft hoop. En dat kunnen we wel gebruiken in deze tijd, waarin ons allerlei doemscenario’s boven het hoofd hangen. Bovendien, als je niet uitgaat van het goede maar van het slechte in de ander, ga je uiteindelijk het contact met anderen uit de weg. Je hebt er geen behoefte aan en trekt je terug in je eigen bubbel.”
Vertrouwen opbouwen
“Net zoals wantrouwen aanstekelijk is, is vertrouwen dat ook. Er kan bijvoorbeeld vertrouwen groeien wanneer je ervaart dat anderen iets voor je over hebben. En dat ‘iets’ hoeft niet groot te zijn; je hoeft niet meteen een nier te doneren, het werkt ook met een klein gebaar. Social mindfulness is dat, een relatief nieuw begrip in de sociale wetenschap. Het komt erop neer dat je subtiel laat zien dat je rekening houdt met een ander, bijvoorbeeld door hem of haar een keuze te geven in plaats van die weg te nemen.
Dat komt ook heel mooi naar voren in ons pennenexperiment waarin we iemand laten kiezen uit drie pennen: twee blauwe en één rode. Kies je de rode, dan ontneem je de ander de keuze. Door de blauwe te kiezen, bied je de ander dezelfde keuzemogelijkheid als jijzelf had. Dat blijkt heel goed te werken in het kweken van vertrouwen. En het betaalt zich direct terug, omdat de ander jou ook meer gunt. Als je merkt dat iemand spontaan aan jou denkt, inspireert dat je vervolgens ook weer in jouw interacties met andere mensen. Dus ja, goedheid is aanstekelijk.”
