Niet weglopen voor je gevoel, ook niet voor minder fijne emoties die de neiging hebben steeds terug te komen. Dat is volgens psycholoog Susan David de sleutel tot een kalmer, losser leven. Ze schreef er het boek Emotionele flexibiliteit over, wat te vinden is in het tweede Flow Bookazine.
Emotionele flexibiliteit, of ‘agility’ zoals het in het Engels heet, betekent op een aandachtige manier afstand kunnen nemen van gevoelens die je in de weg zitten. Susan David, die de term populair maakte, is als psycholoog verbonden aan de Harvard Medical School, en medeoprichter van de McLean/Harvard Medical School Institute of Coaching.
In haar boek Emotionele flexibiliteit – Laat los, omarm verandering en bloei op in je werk en je leven stelt ze dat we onszelf in veel situaties als het ware klemzetten door negatieve emoties die meer met oude pijn te maken hebben dan met de actuele situatie. Dergelijke gevoelens kunnen voortkomen uit ‘je geloof in dat oude, in de weg staande verhaal dat je miljoenen keren tegen jezelf hebt verteld’.
Bijvoorbeeld: ‘Ik ben zo’n enorme loser,’ ‘Ik zeg altijd het verkeerde,’ of ‘Ik gooi altijd de handdoek in de ring als het erop aankomt om te vechten voor wat ik verdien.’ Emotionele flexibiliteit gaat over loslaten, kalmer worden, bewuster leven en veranderen.
Opwindpoppetjes
Als je in ‘oude’ gevoelens blijft hangen, ontstaat er emotionele rigiditeit of starheid. Daarmee bedoelt David dat de emoties blijven terugkomen als een afspeellijst die op repeat staat. Piekeren, snel boos worden, somberte; het zijn volgens haar allemaal tekenen van gevoelsmatige starheid.
‘Ik zeg vaak dat we net als opwindpoppetjes zijn, die herhaaldelijk tegen dezelfde muur opbotsen,’ schrijft ze. ‘We beseffen nooit dat er misschien een deur openstaat, links of rechts van ons. We doen dit ondanks het feit dat onze rationele hersenen weten waar de uitgang is.’
Dat we zo onhandig met die gevoelens omgaan, komt doordat de meesten van ons leren van jongs af aan gevoelens die onwelkom zijn te minimaliseren of onderdrukken – maar dat versterkt ze juist. David adviseert om nare gevoelens niet te bevechten, maar ze op een mindfulle manier goed te bekijken en te accepteren. Daardoor creëer je wat ruimte tussen een snel opkomende emotie en je reactie daarop. Dat is natuurlijk niet iets wat je zo een-twee-drie leert, dat is een levenslange oefening.
Hoe begin je?
Het begint met voelen, stelt David: écht ervaren wat zich in je binnenste afspeelt. Maar dat is helemaal niet zo eenvoudig. Veel mensen zijn zo gewend hun emoties te negeren of weg te rationaliseren dat ze niet eens weten wát ze precies ervaren.
Voorbeeld: je schiet op je werk onredelijk uit je slof omdat een collega zijn deel van het werk nog niet heeft afgemaakt. Wat voel je? Irritatie, woede. Welke gedachten gaan met die gevoelens gepaard? ‘Zie je wel, ik moet het ook altijd allemaal alleen doen.’ Maar klopt die gedachte wel? Deze collega is nu eenmaal thuis heel erg druk, andere mensen uit het team helpen me toch? En waar komt die gedachte eigenlijk vandaan?
Dat ‘labelen’, dat wel wat weg heeft van een mini-therapie, heeft volgens David al een kalmerend effect. Omdat er meer afstand is tot negatieve gedachten en gevoelens, ontstaat er ook de ruimte om te kiezen hoe je ermee omgaat.
Na verloop van tijd zal het steeds beter lukken om meer regie te krijgen over alle turbulente stemmen en emoties. Het loslaten van patronen en het omarmen van verandering maken het makkelijker met stress om te gaan en veerkrachtiger te zijn bij tegenslag.
Flow Bookazine 2: Emotionele Flexibiliteit
- Benieuwd naar het boek? Dit tweede Flow Bookazine ligt nu in de winkel en is verkrijgbaar in onze shop.
- Vanaf 19 april organiseren we ‘Een week voor jezelf‘. In deze zevendaagse cursus ga je zorgen voor jezelf. Je neemt de tijd om je af te vragen: hoe gaat het eigenlijk met me? Hoe kan ik wat vaker naar mezelf omkijken? Wat heb ik nu nodig? En leer je, ook na die ene week, vriendelijker en zorgzamer te zijn voor jezelf. Meer informatie en de mogelijkheid om je in te schrijven vind je hier.
Tekst Annemiek Leclaire Illustratie Marloes de Vries Fotografie Floor van Koert
