Marije van der Haar is coördinerend eindredacteur van Flow en veellezer. Ze zit in een leesclub en staat iedere ochtend eerder op om tijd te maken voor een (luister)boek. Hier tipt ze persoonlijke pareltjes die haar zijn bijgebleven of waar ze zich op verheugt. Deze keer: Kinderen krijgen is optioneel van Marloes De Vries.
Marloes De Vries ken je misschien wel van haar illustraties in Flow en haar strips in Flair en Tina. Daarnaast is ze schrijver, en haar eerste boek heeft een persoonlijk onderwerp: de keuze om geen moeder te worden. Ze richt zich hierbij bewust op vrouwen. ‘Niet alle mannen willen kinderen, dat klopt, maar het lijkt voor mannen wel een minder groot issue. Rammelende teelballen bestaan niet, mannen worden niet onder druk gezet vanwege hun biologische klok en een papadag past meestal prima in hun werkschema.’
Hier gaat het over
Marloes heeft eigenlijk altijd geweten dat ze geen kinderen wilde. Ze koos voor een niet-mainstream leven als kunstenaar zonder negen-tot-vijfbaan, waarin ze de vrijheid heeft om een deel van het jaar op het platteland in Engeland te wonen. Voor haar is dat heel vanzelfsprekend, maar toch voelt ze zich soms alleen (lees: vreemd) in die keuze. Dat terwijl in Nederland één op de vijf vrouwen geen kinderen heeft, en volgens cijfers van het CBS is zestig procent van die groep vrijwillig kinderloos. Marloes wilde daarom graag een boek schrijven over vrouwen die zelf de keuze maken om het moederschap aan zich voorbij te laten gaan – om wat voor reden dan ook.
Voor wie volop in dit proces zit, kan dit boek een grote steun zijn. Niet alleen door het lezen van de ervaringen van kindvrije vrouwen en moeders, maar ook door bijvoorbeeld eens stil te staan bij je kernwaarden: wat vind jij nou echt belangrijk in het leven? Daarnaast rekent Marloes af met een aantal mythen en vooroordelen. Rammelende eierstokken bestaan bijvoorbeeld niet (en ook bij mannen speelt de leeftijd om vader te worden wel degelijk een rol), de keuze om kindvrij te blijven is níét egoïstisch en of je gelukkig ouder wordt, is niet afhankelijk van het feit of je wel of geen nageslacht hebt.
Heb je de keuze al gemaakt, dan is de herkenning heel fijn. Hoewel één reden genoeg is (simpelweg de behoefte niet voelen), stelde ze ook een lijst op met 109 andere redenen om geen kinderen te willen. Waaronder: al je dromen zijn van jou, je hoeft niet altijd op de klok te leven en je hoeft niet standaard een tas ter grootte van een circustent mee te slepen.
Ook benoemt ze de impact van een baby op de moeder: zo gaat 47 procent minder werken of stopt er helemaal mee – tegen 2 procent van de mannen. Het duurt tot 15 jaar na de geboorte van het eerste kind voordat moeders weer net zo gelukkig als voor de geboorte van hun eerste kind – tegen ‘slechts’ 7,5 jaar bij vaders.
Dit vond ik ervan
Ook ik ben net als Marloes kindvrij en heel happy met dit leven. In mijn omgeving ervaar ik vooral begrip – óók van vrienden die wel kinderen hebben maar zich goed kunnen voorstellen waarom je een andere keuze maakt. Marloes gaf het laatste hoofdstuk in haar boek dan ook de toepasselijke titel: ‘Aan moeders en niet-moeders: zullen we leven en laten leven?’
Toch zette dit boek me ook aan het denken. Want waarom gebruik ik zelf eigenlijk nooit de term kindvrij als mensen vragen of ik kinderen heb? Diep in mijn hart toch wel omdat ik bang dat ik andere mensen het gevoel geef dat ik hun keuze veroordeel, terwijl het tegenovergestelde het geval is. Iets om verder over na te denken: ik mag mijn vrije bestaan ook gewoon vieren en wat vaker stilstaan bij alle fijne kanten ervan.
Ook echt een toevoeging zijn de cartoons die Marloes door het hele boek heen stopte. Soms zijn ze grappig, soms confronterend, soms stemmen ze tot nadenken. Bij eentje staat bijvoorbeeld de tekst: ‘Dat niet iedereen begrijpt dat je zonder kinderen een waardevol leven kunt leiden is geen reflectie op jouw leven, maar zegt iets over hoe waardevol anderen denken dat hun éígen leven zou zijn zonder kinderen.’
Deze zinnen raakten me
- ‘Het is hoe dan ook bijzonder dat we het in onze maatschappij alleen maar over de biologische klok van de vrouw hebben, terwijl de man er net zo goed eentje heeft. Tik-tak, mannen! Jullie zwemmers worden elke dag een beetje ouder!’
- ‘Ik zie moeder worden als een ‘óptie, net als je keuze voor een woonplaats of een partner. Het is weliswaar een keuze die een immense impact op je leven heeft, maar door het moederschap te zien als de belangrijkste levensinvulling waar een vrouw voor geprezen moet worden, doen we al het leven dat naast het ouderschap bestaat wat mij betreft tekort.’
- ‘Ik heb liever spijt van het feit dat ik geen kinderen heb dan spijt van mijn kinderen. Mocht ik spijt krijgen van het eerste, dan ben ík namelijk degene die ermee moet leven. Maar krijg ik spijt van mijn kinderen, dan zullen die daar ook mee moeten dealen. Inclusief veel therapie, gok ik.’
Over het boek
Kinderen krijgen is optioneel, Marloes De Vries (Blossom Books)
Meer lezen
- Marije tipte vijftig boeken die je blikveld verbreden.
- 6 boeken om uit je leesdip te komen.
- Flow leest: De geliefden van Willemijn Kranendonk.
Tekst Marije van der Haar Handlettering Femme ter Haar
Gepubliceerd op 9 december 2023