Vrijwel iedereen beantwoordt elke dag dezelfde vraag: wat zullen we eens eten? Maar kies je dan voor iets waar je trek in hebt of ga je voor verantwoord?
Tekst Roos van Hennekeler Fotografie Hari Nandakumar/Unsplash
Gepubliceerd op 7 september 2024
Eten moet je toch. De een is er heel functioneel in, voor de ander is ‘lekker eten’ de as waar het leven om draait. We proberen een balans te vinden tussen waar we trek in hebben – lekker zoet, lekker zout, lekker vet – en wat goed voor ons is: groente, vezels, peulvruchten, fruit. Maar we denken inmiddels ook steeds meer na over de relatie tussen ons bord en de planeet. Daar kunnen allerlei schuldgevoelens bij komen kijken. Bijvoorbeeld als we toch kiezen voor gehaktballen of als de biologische yoghurt niet helemaal in ons budget past. Misschien gecombineerd met het sluimerende gevoel dat het in het grotere plaatje toch niet zo gek veel uit kan maken wat jij als één enkele persoon in je boodschappenmandje stopt?
Duurzame eetkeuzes
“Het eerlijke antwoord is dat dat gevoel klopt,” zegt Mark Bomford, hoofd van het Sustainable Food Program aan de Amerikaanse Yale-universiteit. “Geen enkele individuele keuze geeft de doorslag. Alleen collectief kunnen we verschil maken: op het niveau van regeringen, beleid en wetten.” Toch betekent dat volgens Bomford niet dat het geen zin heeft om na te denken over wat er op je bord ligt – en de gevolgen voor het milieu. “Duurzame eetkeuzes maken is alsnog een van de beste dingen die je kunt doen. Jouw keuzes beïnvloeden wat er collectief mogelijk is: eigen en gezamenlijke keuzes staan niet los van elkaar.” Daarbij gaat het er dus niet om dat je heel rigide nooit meer dit of dat eet, maar dat je in je achterhoofd houdt dat jouw consumptiegedrag invloed heeft op wat er in de supermarkt ligt, wat mensen om je heen eten en wat politiek mogelijk is.
Verantwoord voor wie?
Bomford denkt dat het daarbij zinvol is om je keuzes te verbinden aan iets wat voor jou belangrijk voelt. “Minder vlees eten is bijvoorbeeld het beste wat je voor het milieu kunt doen. Maar daarmee verbeter je weer niet automatisch de leefomstandigheden van dieren in de voedselindustrie. Terwijl: door biologisch vlees te kopen steun je een betere behandeling van dieren, maar daarmee beperk je de uitstoot van schadelijke stoffen niet. Op het moment dat je besluit om alleen nog maar duurder biologisch vlees te kopen ga je misschien wel automatisch minder vlees eten – dan kom je toch bij beide uit. Maar ik zou je dus niet blind staren op je eigen voetafdruk. Voor heel grote bedrijven als Unilever is die voetafdruk het belangrijkste. Als individu kun je beter nadenken over hoe jouw keuzes bepaalde collectieve acties steunen.”
