Je weg vinden in deze nieuwe tijd (2): Hans Alma vertelt

Juist het afgelopen jaar drong door dat het in de toekomst op veel fronten anders kan en moet. Vijf deskundigen aan het woord over de wereld en welke kansen we nú kunnen grijpen. Deze keer: Hans Alma over kwetsbaarheid en contact koesteren.

Hans Alma is hoogleraar geestelijke zorg en religieus-humanistische zingeving aan de faculteit religie en theologie van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Wat zijn grote veranderingen in deze tijd?

“Wat vooral ingrijpend is veranderd, is ons gevoel van controle. In de westerse wereld hebben we lang geloofd in een bepaalde mate van maakbaarheid. Dat is ons nu echt uit de handen geslagen: dat virus is ons overkomen en ontwricht onze levens. En toen we dachten dat we er vanaf waren, dook het prompt weer op.

Zelfs deskundigen zijn het er niet over eens wat precies de oplossing is. Mensen leven graag met de illusie dat we ooit wonen in een wereld die min of meer perfect zal zijn, of waaruit in elk geval alle ongemakken zijn verdwenen. Maar dat was altijd al een onrealistisch en onhaalbaar ideaalplaatje dat ons werd voorgespiegeld door films, reclames en social media.”

Hoe kunnen we hiermee omgaan?

“Het is goed om ons scherper bewust te zijn van de kwetsbaarheid van onze levens en het bestaan op aarde. Laten we eens wat vaker de rust nemen en stilstaan bij zaken die wringen, in plaats van elkaar te overschreeuwen, bezig zijn met hoe we onszelf presenteren en constant naar nieuwe prikkels te zoeken.

We zijn zo graag druk, druk, druk, want dan kunnen we tenminste niet stilstaan bij de dingen die moeilijker zijn in ons leven. Maar die kwetsbare kant, onze angst en pijn, is onderdeel van ons mens-zijn. Die herinnert ons er bovendien aan wat we echt waardevol vinden in het leven, en draagt zo bij aan een veel diepere betekenis van zingeving en geluk.”

Welke waardevolle les leerde je het afgelopen jaar?

“Contact met anderen is onmisbaar voor mij. Maar eerder kwam dat stiekem toch vaak op de tweede plaats, omdat ik er niet aan toekwam, te druk bezig was met het realiseren van mijn ambities. Die ambities zijn er nog steeds, maar ik ben eraan herinnerd hoe belangrijk mijn omgeving eigenlijk voor me is. Mijn partner, mijn schoonmoeder die soms eenzaam is, vrienden die veel alleen zijn. Iets voor een ander kunnen betekenen zit ’m vaak in kleine dingen. Daar probeer ik nu meer ruimte voor te maken.”