Column van Aaf: ‘Dat mensen vanbinnen veranderen, zie je pas als je ze lang niet hebt gezien’
Dat we door het leven heen van uiterlijk veranderen weten we, maar hoe zit dat eigenlijk met ons karakter? Columnist Aaf Brandt Corstius vindt een treffende zin over innerlijke schoonheid in een boekrecensie.
Deze zomer ontdekte ik een nieuwe schrijver, Sarah Manguso. Ze schreef Liars, een woedend boek over haar scheiding, en gaf ook zelf toe dat het een woedend boek was. In een interview met haar dat ik erover las, waarin de interviewer zei dat hij ‘een sessie houden’ – zoals zij in het boek de vrijpartijen met haar (ex-)man noemt – een cringe term vond voor ‘seks hebben’, erkende Manguso dat ze zelf amper nog wist wat ze allemaal had opgeschreven. Zo snel en vol emotie had ze het boek zitten typen.
Rauw en direct
Logisch ook wel, want het schrijfproces liep gelijk met dat van de scheiding. Zo kwam ze er halverwege achter dat haar man ineens de helft van al hun geld had opgenomen. Omdat zijn advocaat hem dat had aangeraden. Dat typt lekker weg, maar ook: woedend. Maar juist dat snelle en emotionele heeft ook wel iets. Iets rauws en directs wat je in de meeste boeken niet tegenkomt.
Enfin, ik ging wat meer lezen over Manguso, en ze blijkt nog veel meer geschreven te hebben. Zo heeft ze een boek met driehonderd aforismen (300 arguments) dat ik niet per se hoefde te lezen, dacht ik, want een boek met alleen maar bondige, losse zinnetjes was me wat veel los zand.
Innerlijke verandering
Maar toch: in een recensie over dat boek met aforismen las ik meteen wel een heel mooie: ‘Inner beauty can fade, too.’ Ik had er nog nooit bewust over nagedacht, maar het is echt zo. De uiterlijke schoonheid van mensen verandert natuurlijk flink gedurende een leven, maar ook de innerlijke schoonheid kan wel degelijk van gedaante veranderen. Iemand kan vanbinnen mooier worden, maar ook lelijker, of valer, of vuriger, soms zelfs afstotelijk.
Net als met uiterlijke veranderingen bij de ander (wat heeft ie ineens veel rimpels!) merk je innerlijke veranderingen altijd het beste op als je die ander een tijd niet gezien hebt. Diegene is bijvoorbeeld veel stiller geworden, of bitterder, of juist helemaal zen, of opeens verstandiger dan ooit. Niet alle innerlijke verandering is natuurlijk per se negatief.
Opeens een feestbeest
Innerlijke veranderingen bij anderen vielen me vooral op na de pandemie. Ik had toen veel mensen lange tijd niet gezien. En als ik ze dan weer zag, vond ik ze ineens anders. De pandemie had op iedereen wel een effect gehad, en bij sommige mensen was dat echt merkbaar. Ze waren ineens hard geworden, heel angstig, compleet veranderd van politieke mening of juist enorme feestbeesten geworden (dit na jaren van feestonthouding).
Een ander karakter
Maar er hoeft niet per se een pandemie te denderen over een mensenleven om een karakterverandering teweeg te brengen. Iedereen verandert. Met de jaren worden sommige mensen raarder, zonderlinger, somberder of koppiger. Spraakzamer of stiller, assertiever of juist teruggetrokkener.
Innerlijke schoonheid is belangrijker dan uiterlijke, wordt vaak gezegd, en dat is ook zo. Maar in die uitspraak lijkt ergens besloten te liggen dat innerlijke schoonheid altijd blijft bestaan, en uiterlijke niet. En dat is niet waar.
Meer lezen
- Column van Aaf: door deze regel heb ik dit jaar al meer bladzijden gelezen dan anders.
- Column van Aaf: dit inzicht helpt wanneer je door wilt met to do’s afvinken, terwijl je batterij eigenlijk leeg is.
- Column van Aaf: moeite met dingen afmaken? Een goede levensles (en die komt van John Lennon).
Gepubliceerd op 13 mei 2025
