Ik hoef het niet
Grappig, na ruim een half jaar bezig zijn met dit onderwerp, is er toch echt wat veranderd in mijn gedrag. Namelijk dat ik daadwerkelijk minder spullen koop. En dat ik steeds vaker denk, waar ik ook ben, welke plaatjes ik ook bekijk in tijdschriften, in welke museumwinkel of conceptstore ik ook loop: ik hoeft het niet te hebben. Als ex-hebberd een enorme stap voorwaarts. Want ik wilde altijd alles hebben. Het leek me ook helemaal de bedoeling om alles te hebben, als doorsnee kind van de consumptie-maatschappij. In een volwassen huis horen toch immers een sapmachine, een keukentrap, een hogedrukspuit en Eames-stoelen? En als ik zelf al niet bedacht dat ik het wilde hebben, dan waren daar wel de tv-reclame, de folders in de brievenbus, het woonblad die me toeriepen: dit wil, nee dit MOET je hebben. Als mijn salaris binnenkwam dacht ik vroeger (ja sorry hoor, schaam-schaam, een bekentenis van jewelste): wat zal ik deze maand daar eens van gaan kopen? En dan ging het niet over groente en fruit en caviavoer, maar over hardcore prullaria en kleding.
Het is mooi, dat ik ander gedrag vertoon, want volgens James Wallman, de schrijver van het boek Stuffocation (hij is zo zoetjes aan de mannelijke Marie Kondo), heeft ontspullen juist alles, maar dan ook alles te maken met gewoonteverandering. We zijn gewoon gewend om veel te kopen. We zijn gewend om te luisteren naar trendwatchers, modetijdschriften en reclamemakers. We zijn gewend om met spullen te laten zien dat het goed met ons gaat, we zijn gewend om te denken dat je geluk wordt van iets nieuws kopen. Maar net zoals met alle gewoontes, kun je ook je gedrag rond het kopen van spullen veranderen.
We hebben binnenkort een interview met James Wallman in Flow. Hij zegt daarin: “In de eerste plaats: vervang je materialistische waarden voor experiëntalistische. Dus probeer geluk en betekenis niet te vinden in bezit, spullen en andere materiële zaken, maar in ervaringen en belevingen. De volgende stap is je gedrag veranderen. Het fijne is dat dat eigenlijk vanzelf gaat. Als je eenmaal je waardensysteem hebt veranderd, zul je automatisch niet meer zoveel spullen gaan kopen.”
Ik hoef het niet te hebben, is een fijn nieuw zinnetje in mijn hoofd. Ik vind ze allemaal prachtig hoor, de af-gestylde woonkamers van programma’s als ‘Weer verliefd op je huis’, ik vind alles leuk in de conceptstores van mannen met baarden of meisjes met T-shirts met ananassen erop. Ik vind het Franse servies van de moeder van school in één woord oogstrelend. Maar jongens: ik hoef het zelf allemaal niet meer te hebben. Ik heb genoeg eigenlijk. Als ik een Joop van den Ende musical zou maken over ontspullen, zou ik er een liedje van maken. Dan dans ik door een winkel, raak ik af en toe iets aan, en dan dans ik weer verder, al zingend: ik hoef het niet te hebben, lalala.
En wat levert het me dan op, deze nieuwe versie van mezelf, behalve een musical-liedje en best wat geld over elke maand. (Echt! Maar dat gaat linea recta door naar dure concertkaartjes. Wat mag van James Wallman, want van dingen doen, word je gelukkig.) Het levert me ook verdomd veel tijd op. Na dertig weken ontspullen ben ik eigenlijk meer dan dik tevreden over deze win-win situatie.
Astrid is samen met Irene de oprichter van Flow. Ze woont samen en heeft twee kinderen. Ze schrijft elke dinsdag over de zin en onzin van ontspullen.
